Bert De Waele, de Xandro Meurisse van Mendrisio 2009

Hoe vaak weet een Belg die niet bij een WorldTourploeg rijdt zich in de WK-selectie te fietsen? Niet vaak. Zwevegemnaar Xandro Meurisse (26) is de eerste sinds Björn Leukemans in 2010 die daarin slaagt. Nog een jaar eerder mocht een andere procontinentale West-Vlaming opdraven: Bert De Waele, een 34-jarige Oostrozebeke van het bescheiden Landbouwkrediet. “Mendrisio was een speciale belevenis, zeker als je zoals ik twaalf jaar voor dezelfde ploeg rijdt.”

Op maandag 31 augustus 2009 kreeg Bert De Waele een verrassend telefoontje. Aan de andere kant van de lijn sprak Carlo Bomans, bondscoach van de Belgische profs: doe voort zoals je bezig bent. Ik heb je dit seizoen beter leren kennen en waarderen. Op een selectief parcours behoor je tot het kransje betere Belgen. De Waele, bezig aan een prima campagne met onder meer winst in de Ardennenrit van de Ronde van België voor Greg Van Avermaet, moest geen twee keer nadenken en zou vanaf dan voluit voor zijn eerste WK-selectie bij de profs gaan. Woensdag 16 september werd D-day. De uitslag van de Grote Prijs van Wallonië zou de doorslag geven.

“Als er in de voorlaatste ronde een bom in Mendrisio was ontploft, zou ik wereldkampioen geworden zijn…”

Intussen zijn we ruim negen jaar later en Bert De Waele (43) moet nog altijd glimlachen als hij eraan terugdenkt. “In 2009 had ik een goed jaar, hé. Ik herinner me dat ik net voor dat telefoontje van Bomans nog tweede werd in de Druivenkoers. Acht van de negen plaatsen voor het WK (Boonen, De Greef, De Weert, Gilbert, Monfort, Nuyens, Van Avermaet en Wynants, red.) waren al verdeeld. Voor plek negen lag ik in de weegschaal met zes anderen. Wie precies? Dat weet ik niet meer. Maar Johan Vansummeren zeker wel.” De vier anderen waren Dries Devenyns, Stijn Devolder, Serge Pauwels en Jurgen Van Den Broeck. Scherprechter van dienst: de Citadel van Namen, traditionele aankomstplaats van de Grote Prijs van Wallonië. “En die koers lag me natuurlijk goed”, glimlacht De Waele. “Ik had er twee jaar eerder nog gewonnenen was er ook al eens vierde en vijfde geworden. Dat gaf me veel vertrouwen. En ik wist: het is nu of nooit.”

“Voor plek negen lag ik in de weegschaal met zes anderen. Wie precies? Dat weet ik niet meer. Maar Johan Vansummeren zeker wel”

Het werd nu. De Waele, die als belofte ook al twee EK’s (Isle of Man 1996, Villach 1997) en WK’s (Lugano 1996, San Sebastian 1997) had meegemaakt, pakte het slim aan en sprintte op de slotklim achter winnaar Nick Nuyens naar plaats vier en WK-ticket.

Once in a lifetime

De Oostrozebekenaar van Landbouwkrediet-Colnago ontgoochelde niet. “Het parcours in Mendrisio was zwaar”, zegt De Waele. “5.000 hoogtemeters in totaal, vergelijkbaar met Innsbruck dus. En hellingen van ruim twee kilometer. Dat lag me wel. Van Bomans kreeg ik de opdracht om mee te zijn met een vroege vlucht als de grote koerslanden Italië en Spanje erin vertegenwoordigd waren. Zo raakte ik halfweg koers voorop met een grote groep (met onder meer Scarponi, Ballan, Rodriguez en Geraint Thomas, red.). Ook Boonen en Van Avermaet waren mee. Tot in de voorlaatste ronde zijn we voorop gebleven. Het WK wordt met een chip gereden en bij elke passage aan de aankomst komen de namen van de renners onderaan op het tv-scherm. Met nog twee ronden te gaan kwam ik als eerste door. (grijnst) Als er de voorlaatste ronde een bom op het parcours was ontploft, zou ik dus wereldkampioen geworden zijn.”

Voor De Waele was 27 september 2009 aonce in a lifetime. “Het jaar erna sukkelde ik lang met mijn knie en kwam ik niet in aanmerking, ook al had ik op het WK-parcours in Australië mijn plaats. In 2011 was Kopenhagen vlak en 2012 was mijn laatste seizoen. Mendrisio is sowieso een van de mooiste herinneringen uit mijn carrière. Een speciale belevenis, zeker als je zoals ik twaalf jaar in dezelfde ploeg hebt gereden. Plots kom je in een heel andere omgeving terecht. Vooral het professionalisme van alle andere Belgen is me bijgebleven. Tom Boonen was, ondanks zijn reputatie toen, enorm gefocust. Philippe Gilbert van hetzelfde. Ja, er was een klik tussen ons. Toen we gingen losrijden, zat de sfeer echt goed. Met voor mij ook nog een happy end. Ik reed een goeie koers en de anderen – bondscoach én renners – waren tevreden over mijn werk.”

“Van alle andere WK-Belgen is hun professionalisme me bijgebleven. Tom Boonen was, ondanks zijn reputatie toen, enorm gefocust”

Mendrisio was ook het WK waarin Frank Vandenbroucke, die enkele weken later in Senegal overleed, zijn opwachting maakte. “Als analist van Het Nieuwsblad zeker?” herinnert De Waele zich. “Ik weet nog goed dat hij met ons ging losrijden. Net ervoor had Bomans gezegd dat hij geen indruk moest maken. (grijnst) Frank deed zoals hij altijd deed, zoals we hem kenden. Spraakzaam tegen iedereen. Een volksfiguur, hé.”

Xandro Meurisse

Negen jaar na datum krijgt De Waele zondag dus eindelijk een opvolger uit eigen streek: Xandro Meurisse. “Maar hij is er nog maar 26, terwijl ik al 34 was. Ik had op dat moment al iets meer gewonnen en meer maturiteit opgebouwd. Mijn selectie kwam bij de media dus niet als een totale verrassing aan. Xandro staat nog in het begin van zijn carrière. Of ik hem al kende? Natuurlijk. Persoonlijk niet zo goed, maar ik heb hem wel al eens gesproken. Twee jaar geleden reed hij nog bij Crelan-Vastgoedservice, hé. Met mijn eigen achtergrond (De Waele werkt sinds 2013 bij Crelan, red.) is het dus logisch dat ik hem wat gevolgd heb.”

De Waele heeft het wel voor Meurisse. “Een rustige, bescheiden gast die weet waarmee hij bezig is. Of je hem met mij kunt vergelijken? (denkt even na) Enigszins wel, hé. Hij is misschien iets meer klimmer, terwijl ik in de lenteklassiekers beter voor de dag kwam. Maar ik ga ervan uit dat hij nog wat sterker zal worden. Hij heeft nu al een goede punch, dus dat belooft voor de toekomst.”

“Meurisse is een rustige, bescheiden gast die weet waarmee hij bezig is”

En er is nog een opvallende gelijkenis: Meurisse zal ook in 2019 en 2020 voor het procontinentale Wanty-Groupe Gobert rijden, net zoals De Waele dat indertijd bij Landbouwkrediet bleef doen. De Oostrozebekenaar fronst zijn wenkbrauwen als we hem erop wijzen. “Kijk, als renner is het volgens mij heel belangrijk dat je met de overstap naar de WorldTour wacht tot je er zeker van bent dat je niet meteen op kop zult moeten rijden. Anders kan het vlug gedaan zijn met je carrière. In dat opzicht ben ik blij dat Xandro heeft bijgetekend. Het typeert zijn nuchterheid. Want wees eerlijk: als nieuweling droomde iedereen er toch van om zelf een koers te winnen en niet om 100 km op kop te rijden? Veel WorldTour-renners zouden beter bij een procontinentale ploeg zitten. Neem nu Pieter Serry. Een renner zoals hij kan een koers als de Brabantse Pijl winnen, hé.”

Nooit in WorldTour

Zelf kijkt De Waele tevreden terug op zijn carrière. “Met de capaciteiten die ik had, haalde ik er het maximum uit. Mijn grote voordeel was dat ik veel karakter had en mijn lichaam veel training verdroeg. Sommigen zeiden dat ik in de WorldTour had moeten rijden. Daar ben ik het niet mee eens. Ik was in de loop der jaren door mijn resultaten zo’n beetje tot het boegbeeld van de ploeg uitgegroeid en mijn ploeg is ver gegaan om mij aan boord te houden. Op mijn 35ste kon ik naar Lotto, maar ik ben blij dat ik het niet deed en mijn eigen weg heb gevolgd.”