West-Vlaming doet zijn bizarre verhaal na stunt op zwaarste ultraloop ter wereld

De strafste stunt van het jaar? Die komt misschien wel op naam van Karel Sabbe. De Waregemnaar bleef als laatste overeind op de zwaarste en meest bizarre ultraloop ooit: de mythische Barkley Marathons. Winnen lukte niet, maar zijn prestatie verbaasde toch de hele wereld. “Ooit keer ik terug en word ik de 16de finisher.”

Een killige zondagnacht in het afgelegen en uitgestrekte Frozen Head State Park in het Amerikaanse Tennessee. Om 22.31 uur wordt de stilte onderbroken door klaroengeschal. Nieuw-Zeelander Greig Hamilton wordt zoals elke opgever symbolisch ‘uitgetapt’, waardoor West-Vlaming Karel Sabbe (30) plots de laatste man in de race is. De ultraloopwereld is met verstomming geslagen. Een Barkley-debutant die als laatste overeind blijft? Twitter bulkt van de aanmoedigingen, uit alle uithoeken van de wereld. Een 30-jarige Waregemnaar staat plots wereldwijd in de belangstelling.

Op dat moment heeft Karel Sabbe in 40 uur al ruim 100 kilometer en 10.000 hoogtemeters achter de kiezen. En dat op ruig terrein in heel onvoorspelbare omstandigheden. Om in de 34ste editie de 16de finisher ooit te worden, moet de Belg echter vijf rondes – in totaal goed voor minstens 160 kilometer – voltooien. “Ik was samen met Greig aan de vierde ronde begonnen, maar hij liep te traag om binnen de tijdslimiet te arriveren, dus ging ik alleen verder. Blijkbaar maakte de Nieuw-Zeelander meteen daarna rechtsomkeer omdat hij het niet meer zag zitten, waardoor ik – zonder het te weten – nog alleen in koers was”, blikt Karel Sabbe terug.

Bij de zoektocht naar het tweede boek – de deelnemers moeten op het parcours boeken zoeken en de pagina die matcht met hun borstnummer uitscheuren – liep het echter mis. “Op voorhand wist ik dat het tweede boek vinden mijn grootste uitdaging van die vierde lus zou worden. Ik heb er twee uur naar gezocht, maar besloot om terug te keren. Tijdens die vierde ronde waren de temperaturen immers tot -10 gedaald, dus veel langer zou ik het niet volgehouden hebben.”

Geradbraakt

Karel blijft dus voor een stuk met gemengde gevoelens achter. “Vooral omdat ik het gevoel heb dat ik nog niet alles heb kunnen geven. Ik ben ook niet buiten tijd gearriveerd, dus misschien zat er meer in.” We horen Karel op dinsdagochtend Amerikaanse tijd voor een allereerste reactie, ruim 24 uur na zijn ongelofelijke prestatie. “Maar ik ben nog lang niet uitgerust en bekomen“, lacht de Waregemnaar, die na zijn studies in Gent bleef hangen. “Mijn benen zijn gezwollen en mijn linkerknie wordt met de minuut dikker. Ik ben geradbraakt.”

Hallucinaties? Ik zag af en toe wat oogjes in het bos.

Karel was nochtans niet aan zijn proefstuk toe. Vorig jaar stelde de ultraloper nog het wereldrecord op de Appalachian Trail scherper. Toen liep hij 3.525 kilometer in 41 dagen, 7 uur en 39 minuten. “Maar de Barkley was op geen enkel moment vergelijkbaar met wat ik eerder al presteerde. Dit was van een heel andere orde.”

Toch had Karel, die ondertussen al op een vijftal jaar ultraloopervaring kan teren, de moeilijkheidsgraad van de wedstrijd behoorlijk ingeschat. “Ik was goed voorbereid, maar de organisator (Gary ‘Lazarus Lake’ Cantrell, red.) had een grote parcourswijziging doorgevoerd. Het parcours was nog een pak zwaarder in vergelijking met de vorige edities. Daardoor worden foutjes nog veel nadrukkelijker afgestraft, een klein navigatiefoutje kan meteen het einde van je race betekenen. Je moet alles perfect doen om de cut-offtijden (voor elke ronde hebben de deelnemers 12 uur de tijd, red.) te halen.”

Wat zijn prestatie er nog straffer op maakt, is het feit dat Karel zo goed alles alleen liep. “Zeker als debutant is het aangewezen om je eerste rondes samen te lopen met iemand die al wat Barkley-ervaring heeft. De ervaren lopers weten de meeste boeken ongeveer liggen en zo kan je veel tijd uitsparen. De twee veteranen (John Kelly en Jared Campell, red.), waar ik aanvankelijk samen mee wou lopen, zijn echter heel snel vertrokken en dat risico wou ik niet nemen. Drievoudig finisher Campell was duidelijk te enthousiast gestart en moest opgeven met een enkelblessure. De andere ervaren Barkley-lopers liepen dan weer net iets te traag, waardoor ik alleen door de bossen moest navigeren.”

Van 17 tot -10 graden

De barre en onvoorspelbare weersomstandigheden vormen een extra struikelblok. “De temperatuurschommelingen zijn er écht wel extreem. Overdag was het rond de 17graden en moest ik verkoeling zoeken, terwijl ik ‘s nachts in de sneeuw aan het lopen was. Op de bergtoppen vielen er dikke vlokken, terwijl we in de valleien getrakteerd werden op ijskoude regen, wind en mist. Naar het einde van de eerste nacht (zaterdagnacht, red.) toe, kreeg ik het daardoor wat moeilijk. Vanaf dat moment begon mijn lichaam écht pijn te doen en werd het op korte tijd heel intens. Na die eerste nacht bleven er nog slechts zes atleten over.”

De Barkley is duidelijk geen wedstrijd voor doetjes, temeer omdat het in de bossen van Frozen Head State Park niet echt gezellig vertoeven is, zeker niet ‘s nachts. Bovendien krijgen ultralopers tijdens lange wedstrijden regelmatig last van waanbeelden en hallucinaties, mede door het gebrek aan slaap. “Maar daar had ik niet echt last van, want ik heb behoorlijk wat ervaring met ‘s nachts door de bossen lopen“, lacht Karel. “Schrik heb ik bijgevolg nooit echt gehad, al zag ik af en toe wel eens ‘oogjes’ reflecteren vanuit het bos.”

Ik ben echt onder de indruk hoe mijn prestatie werd opgepikt. Overal ter wereld stond mijn naam in de krantenkoppen

“Wat het meeste indruk op me heeft gemaakt? De momenten die je deelt met de andere lopers. Bovendien doet het deugd om na al die uren in de wildernis je crew terug te zien. Ook mijn terugkomst van ronde vier, toen iedereen me om 4 uur ‘s ochtends stond op te wachten, was memorabel.”

Wat als?

Karel werd exact na 42 uur, 42 minuten en 42 seconden als allerlaatste loper ‘afgetapt’. “Hoewel ik dus niet officieel finishte, bezorgde het klaroengeschal me een gevoel van trots. Het als nieuweling als langste uithouden, is weinigen gegeven. Zeker in deze editie, met één van de sterkste deelnemersvelden ooit. Als sportman blijf je echter met een gevoel van ‘wat als?’ achter. Het was immers niet de bedoeling om als langste over te blijven, wél om te finishen.”

Ook in 2019 geen winnaar dus. De Barkley wint. Opnieuw. Maar misschien kan Karel volgend jaar een nieuwe poging ondernemen. “Eerst laat ik alles bezinken en neem ik wat rust. Voor de rest van het jaar heb ik nog geen sportieve doelen en daar ben ik blij om. Maar ooit zal ik toch eens richting Tennessee moeten terugkeren om die 16de finisher te worden“, lacht Karel, die als tandarts in Gent werkt. “Binnen een paar maanden verhuis ik terug naar mijn roots in West-Vlaanderen. In Anzegem zal ik wel nog nieuwe trainingsroutes moeten ontdekken, maar ik woon er vlakbij de Vlaamse Ardennen.”

Karel werd de voorbije dagen vanuit alle hoeken overstelpt met aanmoedigingen en lofbetuigingen. “Het begint stilaan tot me door te dringen wat voor impact mijn prestatie heeft gehad. Ik kende en volgde de Barkley Marathons al heel lang, logisch voor iemand die in het ultraloopwereldje zit. Maar blijkbaar wordt deze wedstrijd ook door het grote publiek uitgebreid gevolgd. Ik ben er van onder de indruk hoe het in België én wereldwijd werd opgepikt. Overal ter wereld stond mijn naam in de krantenkoppen. Bovendien waren er mensen die tijdens de wedstrijd niet konden slapen, omdat ze constant op updates over de race aan het wachten waren. Het is genieten om nu met mondjesmaat alle berichtjes te kunnen lezen.”

BIO – Karel Sabbe

Privé

Karel Sabbe (30) is getrouwd met Emma Vandoorne. Hij is geboren en getogen in Waregem, maar bleef na zijn studies in Gent hangen. Karel en Emma verhuizen binnenkort, samen met hun twee geiten, richting Anzegem.

Loopbaan

Karel behaalde een master in de tandheelkunde aan de KU Leuven. Na jaren als tandarts in groepspraktijken in Gent en Waregem te hebben gewerkt, opende hij samen met zijn vrouw in september 2018 een eigen praktijk in Ronse.

Sportief

Karel deed als kind aan voetbal en tennis, maar door familietripjes groeide zijn passie voor hiken en outdoorsport. In 2014 liep hij zijn eerste marathon, om in 2015 het ultralopen te ontdekken. Hij bezit twee wereldsnelheidsrecord: op de Pacific Crest Trail (2016) en op de Appalachian Trail (2018). In 2016 bracht Karel ook al de extreme Marathon des Sables tot een goed einde.

Hoe werd de Barkley zo legendarisch? Twaalf bizarre weetjes

1. De Barkley Marathons kent geen vast startmoment. De start ligt tussen middernacht en twaalf uur ‘s middags op de zaterdag het dichtst bij 1 april en altijd nadat het geluid van een trompetschelp heeft weerklonken. Wanneer organisator Gary Cantrell, bijgenaamd Laz, steevast precies een uur na het trompetgeluid zijn sigaret ontsteekt, mogen de lopers vertrekken.

2. De deelnemers krijgen voor de start een kaart van het parcours, dat niet gemarkeerd is. Met kompas zoeken de lopers hun weg, want een gps is verboden.

3. Laz bedacht de wedstrijd in 1986 op basis van de ontsnappingspoging van de moordenaar van Martin Luther King. James Earl Ray ontsnapte in 1977 uit de nabijgelegen staatsgevangenis van Brushy Mountain en legde in 55 uur… 13 kilometer af.

4. Deelnemers lopen vijf rondes door het Frozen Head State Park. Op papier bedraagt elke ronde 32km, die je in maximaal 12 uur moet afleggen. De lopers hebben dus 60 uur om vijf rondes, oftewel 160km, tot een goed einde te brengen. Er wordt echter beweerd dat het parcours minstens 200km lang is. Onderweg moeten de lopers op zoek naar boeken, die verstopt liggen op de meest ondenkbare plaatsen. Uit elk boek scheuren ze de pagina die correspondeert met hun borstnummer.

5. De atleten moeten op ruig terrein ook heel wat hoogte overwinnen. Wie vijf rondes aflegt, zal om en bij de 36 kilometer geklommen en gedaald hebben. Het equivalent van de Mount Everest beklimmen en afdalen. Twee keer.

6. In 34 edities werden de vijf rondes slechts 18 keer, door 15 verschillende atleten, binnen de 60 uur afgelegd. Wie drie rondes kan afleggen, zoals Karel Sabbe, voltooide een zogenaamde ‘fun run’. Dat op zich is al een uitzonderlijke prestatie. Jaarlijks komt een select deelnemersveld van maximaal 40 ultralopers aan de start. Deelnemers moeten ‘uitverkoren’ zijn om Barkley te mógen lopen.

7. Een memorabele editie was die van 2017, waarin Gary Robbins de iconische gele poort aftikte, in de gietende regen op de grond neerstreek en Laz de chrono stopte op 60 uur, 60 minuten en… 6 seconden. Hij was onverbiddelijk: geen geldige finish.

8. Om in te schrijven voor Barkley moet je precies op de juiste dag, precies op de juiste minuut een aanvraag indienen. Als bijlage zorg je voor een essay: ‘Waarom ik mee zou mogen doen met de Barkley.’ Daarna volgt een schriftelijk examen met vragen als ‘Leg het overschot aan positronen bij komische straling uit’ of ‘Hoeveel boter heb je nodig om een lever van 500gram (met uitjes) te bakken?’

9. Eenmaal je aanvraag werd goedgekeurd, betaal je het inschrijvingsgeld: 1,60 dollar. Een peulschil vergeleken met andere wedstrijden. Of zoals Karel Sabbe het na zijn tweede ronde zo mooi verwoordde: “That’s a lot of adventure for 1,60 dollar.” Laz antwoordde gevat: “And you still have three laps to go.”

10. Nieuwe deelnemers moeten naast het inschrijvingsgeld ook een nummerplaat van hun land/staat meebrengen.

11. Laz maakt er een sport van om het parcours elk jaar zwaarder te maken. Bovendien houdt hij wel van wat zwarte humor. Zo krijgt de volgens hem minst bekwame deelnemer het startnummer 1. Bovendien hebben de boeken wel heel toepasselijke titels als The Walking Dead of Shoot Him If He Runs. “Ook dit jaar waren de titels weer zorgvuldig en doordacht gekozen”, lacht Karel.

12. De Barkley werd bij het brede publiek bekend door de documentaire uit 2014 die op Netflix te bekijken is: The Barkley Marathons: The Race That Eats Its Young. Er verscheen ook een boek met de meest uitzonderlijke verhalen van de deelnemers: Tales From Out There: The Barkley Marathons, The World’s Toughest Trail Race.