Vierde meest speed in Oostends rioolwater

Het rioolwater in het waterzuiveringsstation van Oostende bevat het vierde meest amfetamines van 60 onderzochte plaatsen in Europa.

Dat blijkt uit onderzoek van het Europees Waarnemingscentrum voor Drugs en Drugsverslaving (EMCDDA). Het gaat om rioolwater uit de hele regio Oostende, niet enkel uit de stad. Bovendien zijn in heel Europa maar 60 plaatsen onderzocht. “Toch kan je afleiden dat speed gemaakt met amfetaminesin de regio vrij belangrijk is“, zegt professor Alexander van Nuijs van de Universiteit Antwerpen, die de Belgische resultaten verzamelde.

Sinds 2011

Sinds 2011 laat het EMCDDA rioolwater onderzoeken op 60 plaatsen in 19 Europese landen. Er zijn tien plaatsen bij in België: Antwerpen Deurne, Antwerpen Zuid, Boom, Brussel, Geraardsbergen, Koksijde, Merchtem, Ninove, Oostende en Ruisbroek. Heel wat plaatsen ook grote steden worden niet onderzocht. De vierde plaats voor Oostende wat amfetamines betreft is dus erg relatief. Gent bijvoorbeeld is nooit onderzocht, heel wat andere centrumsteden ook niet. Overigens stond Oostende vorig jaar nog op de tweede plaats.

Bovendien gaan de resultaten niet over de stad Oostende, wel over het water dat in het waterzuiveringsstation van Aquafin aan de Zandvoordestraat wordt gezuiverd. “Dat water komt uit de driehoek tussen Nieuwpoort, De Haan en Ichtegem-Aartrijke“, vertelt Maaike Janssens van Aquafin. Een blik op de kaart leert dat dus ook rioolwater uit Middelkerke, Bredene, De Haan, Gistel, Oudenburg, Jabbeke, Zedelgem, Ichtegem en Koekelare in het onderzoek is opgenomen. Volgens EMCDDA gaat het om het afvalwater van 158.000 inwoners.

“Heel wat vragen”

De cijfers van 2017 zijn vooral voor amfetamines opvallend: een vierde plaats voor Oostende met 236,4 mg per 1.000 inwoners per dag. Antwerpen Zuid is tweede, Koksijde ook hier gaat het om een gebied veel groter dan de gemeente Koksijde alleen is 29ste met 43,4. Voor cocaïne is Oostende de 36ste in het rijtje met 145,1 mg per 1.000 inwoners per dag. Koksijde is de 46ste met 75,9. Metamphetamines een heftiger variant is helemaal niet gemeten in Oostende en ook niet in Koksijde. Voor MDMA (xtc) is Oostende 39ste met 14,7 mg per 1.000 inwoners per dag, Koksijde 45ste met 10,7.

“Politie in regio Oostende moet misschien meer toespitsen op amfetamines”

“Er zijn heel wat vragen bij het onderzoek“, vindt Oostends schepen van Drugbeleid Krista Claeys. “De keuze van steden is bijvoorbeeld heel raar. Boom, Ruisbroek en Merchtem zijn er wel bij, Gent, Brugge of Limburgse steden niet. Nogal eigenaardig. Blijkbaar werd het rioolwater één week onderzocht, maar dan hangen de conclusies toch erg af van het gekozen tijdstip. Boom scoort ook hoog voor speed, misschien omdat met Tomorrowland gemeten is?”

“Als de politie een inval doet, dan wordt het spul dikwijls snel in de toiletten gegoten. Maar dat kan een hele vertekening van de resultaten geven”, gaat Krista Claeys verder. “Bovendien zijn er ook medicamenten die amfetamines bevatten. Het gaat dus niet louter over drugs. Het is dus heel moeilijk conclusies te trekken, ook omdat het onderzoek niet alleen over Oostende zelf gaat. Onze cijfers tonen niet aan dat er in Oostende een groter speedprobleem is dan in andere steden. Maar we nemen dit onderzoek mee naar de stuurgroep drugbeleid.”

“Alternatieve manier”

Professor Alexander van Nuijs is apotheker en toxicoloog, verbonden aan het departement Farmaceutische Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen. Hij verzamelt de Belgische gegevens voor het EMCDDA en weet heel wat vragen bij het onderzoek op te helderen. “Het onderzoek is bedoeld om op een alternatieve manier informatie te krijgen over druggebruik”, legt hij uit. “De standaardmethodes zijn vragenlijsten, maar dat soort onderzoek neemt heel wat tijd in beslag en kan niet elk jaar georganiseerd worden. Door rioolwater te onderzoeken, kunnen we elk jaar of zelfs meerdere keren per jaar informatie inzamelen.”

“Op dit moment zijn er onvoldoende financiële middelen om het onderzoek overal te voeren. Daarom is gekozen voor een mengeling van grote steden en middelgrote steden en gemeenten. De keuze heeft ook te maken met de contacten binnen Aquafin en de plaatsen waar het logistiek makkelijk is om stalen te nemen. Voor de rest zit er geen logica achter de gekozen plaatsen.De keuze voor Boom heeft dus niets met Tomorrowland te maken. Dat zou artificieel zijn. De staalname voor Oostende gebeurde tussen 19 en 25 april 2017. We kiezen een normale week, zonder grote evenementen.”

“Belangrijk voor drugbeleid”

“Doordat we niet alle plaatsen meten, is het ook niet de bedoeling een ranglijst te maken“, zegt professor van Nuijs. “We kijken eerder naar relatieve verschillen. Zo merken we wel dat speed in de regio Oostende relatief belangrijker is dan in een stad als Brussel. Met medicatie heeft dat niets te maken. Amfetamines worden gebruikt in medicatie voor ADHD, maar de hoeveelheden zijn verwaarloosbaar. Hetzelfde geldt trouwens voor cocaïne. Het gaat echt wel om recreationeel gebruik.”

“Natuurlijk gaat het over een hele regio en niet enkel over de stad. Je kan dus niet uitmaken waar in die regio de amfetamines vandaan komen en hoe die er terecht zijn gekomen. Het drugmilieu is een heel complexe wereld. Maar je kan wel je drugbeleid aanpassen.In de regio Oostende moeten politie en welzijnswerkers zich misschien meer toespitsen op amfetamines. Deze info kan belangrijk zijn om het druggebruik zo laag mogelijk te houden.”

20100413_Oostende nabezinktank01_KP (Large)