Veroorzaakt De Ster de mysterieuze bromtoon in Kortemark?

Buurtbewoners vermoeden dat De Ster verantwoordelijk is voor de irritante bromtoon. © foto Kurt
Redactie KW

Veroorzaakt het bedrijf De Ster in Werken de lage bromtoon die Kortemark teistert? Meerdere buurtbewoners én het gemeentebestuur denken van wel, maar het bedrijf zelf ontkent dat ze iets met het geluid te maken hebben. “We zitten zelfs ruim onder de geluidsnormen”, meent zaakvoerder Filip Vandenberghe.

“Alsof er continu een dieselwagen voor de deur staat te draaien”, zo omschrijft Maddy Dewilde uit de Staatsbaan in Zarren de bromtoon waar ze al sinds 2015 last van heeft. “Ik ga ermee slapen en ik sta ermee op. Elke nacht sta ik een viertal keer op omdat ik niet kan slapen.”

Het gaat om laagfrequent geluid. Dat is geluid met een frequentie tussen 0 en 125 hertz en kan afkomstig zijn van de industrie, machines, ventilatoren, zwaar verkeer… Zo’n 2 tot 5 procent van de bevolking ondervindt hiervan last. Het wordt ervaren als zwaar gebrom, gezoem of als een druk die gevoeld wordt op de oren, het hoofd, de keel of de borst. Als je laagfrequent geluid zichtbaar zou maken in een golfpatroon, kan je zien dat dit lange golven maakt. Deze lange golven kunnen zich tot kilometers ver van de bron verplaatsen. Daardoor is de geluidsbron vaak moeilijk te achterhalen.


Tips van twee geluidsexperts


“Laagfrequent geluid is moeilijk te elimineren. De isolatie van je woning houdt dit geluid vaak niet tegen”, zegt geluidsexpert Dick Botteldooren van de Universiteit Gent. “Daarnaast hebben mensen die al gehoorschade hebben, sneller last van laagfrequent geluid. Wanneer je gehoorschade hebt, hoor je hoge tonen minder goed. Lage tonen worden dan juist beter hoorbaar. Wat eventueel kan helpen, is je woning akoestisch isoleren in plaats van thermisch. Ook kiezen voor driedubbel glas in plaats van dubbel glas kan het storende geluid dempen.”

Volgens expert Hugo Verhas is de beste tip dan weer om het laagfrequent geluid zo veel mogelijk te negeren. “Hoe meer je je gaat concentreren op de irritante toon, hoe beter je die zal waarnemen. Dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar het helpt wel.”


Bewoner lanceert enquête

In de hoop dat de gemeente Kortemark initiatief neemt en de bewoners informeert, lanceerde Ward Logghe uit Klerken een enquête. “Mensen kunnen hierin aangeven als ze de bromtoon horen en of ze er last van hebben. 22 personen lieten al weten dat ze effectief last ondervinden van de bromtoon. Acht van hen geven als vermoedelijke bron De Ster in Werken op.”

Het bedrijf, dat gespecialiseerd is in het drogen van maïs en gistcelwanden tot poeder, werd in het verleden al voor de rechtbank gesleept voor geurhinder. Nu vermoeden verschillende mensen dat De Ster de bron is van de bromtoon die hen irriteert.

Meerdere buurtbewoners blijken last te ondervinden door de bromtoon in regio Kortemark. We zien v.l.n.r. Ann Huyghe, Maddy Dewilde en Ward Logghe.
Meerdere buurtbewoners blijken last te ondervinden door de bromtoon in regio Kortemark. We zien v.l.n.r. Ann Huyghe, Maddy Dewilde en Ward Logghe.© foto Kurt

Ook Ward Logghe zelf is hiervan overtuigd. “Tot enkele jaren terug woonde ik in de buurt van het bedrijf. Het geluid was zo irritant dat ik eens ‘s nachts bij het bedrijf aanbelde om te vragen of ze stiller konden zijn. Uiteindelijk ben ik verhuisd naar Klerken. Ik ging sowieso verhuizen, maar door de hoge last heeft de verhuis sneller plaatsgevonden dan gepland.”

Ward Logghe: “Ik ben zelfs vroeger verhuisd dan gepland door het irritante geluid”

Maar ook in zijn nieuwe woning hoort Ward het geluid nog. “Zo heb ik vorige week twee keer op de zetel geslapen met de televisie aan. Als ik de bromtoon niet hoor, bel ik naar mijn moeder Ann Huyghe, die dicht bij de fabriek woont, om te vragen of de fabriek stil ligt. Zij bevestigt dan dat het bedrijf stil ligt. Dus ook zonder metingen, ben ik ervan overtuigd dat het geluid van De Ster komt.”

De Ster ontkent alles

Volgens zaakvoerder Filip Vandenberghe heeft De Ster nochtans niets te maken met de bromtoon. “Wij hebben al allerhande officiële metingen laten uitvoeren en zitten ruim onder de geluidsnormen. Wij beschikken ook over een eigen weerstation. Als dat weerstation ons vertelt dat er door de wind eventuele geluidshinder kan zijn in bewoond gebied, laten we onze machines automatisch trager draaien. Hierdoor maken we nog minder geluid. En ‘s nachts draaien onze machines ook trager. We doen dat uit respect voor de omwonenden. Omdat we niet willen dat mensen hinder ondervinden door onze activiteiten.”

Filip Vandenberghe is een van de zaakvoerders bij het geviseerde bedrijf De Ster.
Filip Vandenberghe is een van de zaakvoerders bij het geviseerde bedrijf De Ster. “De bromtoon komt niet van ons”, klinkt het.© foto Kurt

Filip vindt het jammer dat er meteen in de richting van zijn bedrijf gekeken wordt. “De mensen zouden eens moeten weten wat wij allemaal doen om hinder te voorkomen. Een tijdje terug werd ik gecontacteerd door een persoon die 100 procent zeker was dat mijn bedrijf de bron was van het laagfrequent geluid. Dat kon echter niet, want onze fabriek lag op dat moment stil.”

Gemeente is op de hoogte

Ook de gemeente is op de hoogte van de bromtoon. “We hebben de afgelopen jaren verschillende klachten ontvangen. Alles wijst voorlopig in de richting van De Ster. Uit mailverkeer met de milieu-inspectie blijkt dat er regelmatig metingen plaatsvinden bij De Ster. Die resultaten hebben wij voorlopig niet ter beschikking, maar werden enkele dagen geleden wel opgevraagd. Daarna willen we samenzitten met De Ster om te praten”, zegt Kortemarks schepen van Milieu Lynn Vermote (Open VLD).

De enquête van Ward Logghe kan ingevuld worden op de websitehttps://bromtoonkortemark.wordpress.com


Ook Lanaken wordt geteisterd door bromtoon


In het Limburgse Lanaken wordt al jaren gezocht naar de bron van het laagfrequent geluid. “We lieten de milieu-inspectie een studie uitvoeren. Hierbij werden zowel enkele bedrijven als zwaar verkeer als mogelijke bron aangeduid. Om effectief te checken of een bepaald bedrijf aan de oorzaak ligt, moeten we rekenen op de goodwill van het bedrijf zelf”, zegt schepen van Milieu Christel Gorissen.

Dat komt omdat de bedrijven bij laagfrequent geluid geen geluidsovertredingen begaan. Bovendien moet voor die controle het volledige bedrijf stilgelegd worden. Ondertussen plaatste de gemeente ook een enquête op haar website. “Hier kregen we al een zestigtal reacties op. Met die reacties zijn we opnieuw naar de milieu-inspectie gestapt. Die gaat nu een nieuwe studie uitvoeren, en het bedrijf dat als bron aangeduid werd, heeft al laten weten te willen meewerken.”