N-VA-kandidaat, verlamd na operatie, wil nu strijden voor mensen in een rolstoel

Na een operatie aan een hoofdslagader is Richard Sys (72) uit Zeebrugge voor driekwart verlamd. “Ik mag op mijn benen of mijn buik slaan: ik voel niets meer. Vanaf mijn borstbeen ben ik totaal verlamd. Om de vier uur moet ik gesondeerd worden. Voor de rest van mijn leven.” Maar ondanks dat drama blijft de N-VA-kandidaat positief en strijdvaardig. “Overal moeten mensen met een rolstoel welkom zijn, anders zal ik me laten horen.”

“Kom binnen, neem een stoel en zet je. Heb je Renaat Landuyt op televisie gezien? Nu gaat hij extra hulp vragen voor de vluchtelingen in Zeebrugge. Ik zeg al twintig jaar dat er een probleem is, maar niemand wilde me geloven…”

Niemand die de kamer van Richard Sys op de 12de verdieping van het AZ Sint-Jan in Brugge binnenstapt, gelooft dat de man zopas te horen kreeg dat hij nooit meer zal kunnen stappen. “Wat moet ik anders doen? Kniezen? Snakken en bijten? Je moet courage hebben. Als je bij de pakken blijft zitten, zal het niet gaan. De Richard van vroeger – die elke dag om 8 uur naar Sportoase in Knokke-Heist trok om er te fitnessen, te boksen en aan cardio te doen – komt niet terug. We moeten erdoor.”

Buiten zijn zinnen

Begin mei moest Richard Sys binnen voor een ingreep aan een aneurysma. In mensentaal: een verwijding van een hoofdslagader. De operatie leek eerst geslaagd, maar daags nadien had hij plots geen gevoel meer vanaf zijn borstbeen. Verlamd.

“Hopelijk kan ik in Zeebrugge blijven wonen, maar voor hetzelfde geld moeten we naar Knokke-Heist of Blankenberge verhuizen”

Over wat er is misgelopen, wil de Zeebruggenaar niets kwijt. Om de sereniteit in de lopende gesprekken met het ziekenhuis te bewaren. “Het enige wat ik kan zeggen: het verzorgend personeel, dat er uiteraard niets aan kan doen, vangt me fantastisch op. De verzorging is op en top. Ik kan niets verkeerds over die mensen zeggen. Een pluim voor hen. Naar verluidt – ik weet er zelf niets meer van – was ik de eerste dag na mijn verlamming buiten mijn zinnen. Ik trok alle buisjes uit mijn armen. Ze moesten me vastbinden en kalmeringsmiddelen geven omdat ik anders de boel kort en klein zou slaan. Na de eerste schok gaat het nu goed met me. Iedere dag vind je me in de oefenzaal. Tot voor enkele weken viel ik nog voorover, nu kan ik al perfect recht zitten.”

Paula

Waar komt zijn optimisme vandaan? “De reden zit voor 99 procent naast me: Paula. Nu nog mijn vriendin, maar het zal niet lang duren voor we trouwen. We zijn met twee, we gaan er samen door. We lachen samen, we praten samen, we zijn samen positief. We leerden elkaar een jaar of drie geleden kennen op een terras in Blankenberge. Een knipoog en het was in orde. Kort daarna zei ik: ik heb nog wat geld over voor een reisje. We trokken naar de Kaapverdische Eilanden, een droomreis!”

“Een elektrische rolstoel mag blijkbaar niet op de bussen van De Lijn, een gewone rolstoel wel. We hebben Weyts al gemaild”

“Als het van mij afhangt, gaan we zo snel mogelijk weer op reis. Mijn rolstoel zal me niet tegenhouden. Ik schaam me er trouwens niet voor. Met mijn rolstoel wil ik overal naartoe kunnen waar ik wil. Anders zullen ze van me horen. Behalve voor Zeebrugge zal ik het als politicus daarom nu nog meer opnemen voor mensen in een rolstoel. Overal moeten we welkom zijn. Mijn elektrische rolstoel mag blijkbaar niet op de bussen van De Lijn, een gewone rolstoel wel. Kan je dat nu geloven? Wat is het verschil? Samen met Pol Van Den Driessche stuurde ik al een vraag naar het kabinet van minister Weyts.”

Kleine liften

Ondanks zijn verlamming trekt Richard Sys zich niet terug als kandidaat op de Brugse N-VA-lijst. “De spoeling is dun aan Zeebruggenaren die zich politiek willen inzetten. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen haalde ik 513 stemmen, veel meer dan ik zelf had gedacht. Maar campagne voeren, zit er nu niet in. Op de fotoshoot van onze partij kan ik niet aanwezig zijn. Geen affiches, geen flyers, geen kaartjes… Huisbezoeken lukken evenmin. Mijn naam zal op de verkiezingslijst staan, zowat de enige keer dat ik ergens zal opduiken… Hopelijk mag ik vóór 14 oktober het ziekenhuis verlaten, maar dat is niet zeker.”

Niemand weet hoelang hij nog in het AZ Sint-Jan moet blijven. “Eerst moet ik volledig herstellen. Een andere zorg is het vinden van een nieuw appartement. Mijn elektrische rolstoel is 1,14 meter lang en raakt niet in elke lift binnen. Waar ik straks zal belanden, weet ik nog niet. Hopelijk in Zeebrugge, maar voor hetzelfde geld moeten we verhuizen naar Heist, Knokke, Blankenberge… Sowieso wil ik aan de kust blijven wonen. Al 72 jaar leef ik aan de Noordzee, ik zou het niet meer kunnen missen.”

Verloederen

Als kandidaat wil hij zich blijven inzetten voor ‘zijn’ Zeebrugge. Maar zo optimistisch hij is over zichzelf, zo somber ziet hij de toekomst van zijn woonplaats in. “Ik ben geboren en getogen in Knokke-Heist, maar woon nu al een twintigtal jaar in Zeebrugge. Maar eerlijk: mocht ik het kunnen herdoen, weet ik niet of ik dan nog naar Zeebrugge kom. Meer dan 20 jaar lang liet het stadsbestuur onze deelgemeente verloederen. Met lede ogen zie ik de ene na de andere Zeebruggenaar vertrekken. Ze zetten hun huis zelfs niet te huur, neen, ze verkopen het meteen. Definitief weg. Sommige huizen staan voor de helft van de prijs te koop. Ja, er komen nog mensen naar Zeebrugge. Om er hun wagen gratis te parkeren en dan voor twee, drie weken naar Blankenberge of Knokke-Heist te trekken.”

“Politici onderschatten de overlast door én de angst voor de transitmigranten”, vindt Richard Sys. “Zelfs de dokwerkers hebben schrik. De transitmigranten worden steeds agressiever: ze gooien met bakstenen en stukgeklopte flessen. Hoe ver heb je het als stad laten komen dat de burgers zelf een burgerwacht – zeg maar een eigen politiedienst – moeten oprichten? Er moet extra politie komen, vooral ‘s nachts. Maar zolang de pastoor eten en drinken aanbiedt, is het dweilen met de kraan open. De ene belt naar de andere. Ze zijn niet allemaal slecht, maar hoe meer er komen, hoe meer slechte er tussen zitten.”

“Aan festivals op het strand heeft onze horeca niet veel. De horecazaken gunnen elkaar onderling ook niets. En van het stadsbestuur krijgt de ene zaak een beachbar en de andere niet. Twee maten, twee gewichten. Het eens zo bloeiende nachtleven stelt niets meer voor. Begin al met een vrijstelling van de terrastaks om de heropstart van de horeca te ondersteunen. Laat pop-upbars toe, denk aan een culinair evenement met lekkers uit de Noordzee. We pleiten ook voor een houten fietspad vanaf de surfclub tot aan Blankenberge. Een passerelle. En niet onbelangrijk: een die ook bruikbaar is voor rolstoelgebruikers.”