Jongeren moeten tekort aan cipiers in Brugse gevangenis verhelpen

Penitentiair bewakingsassistent Dominique Bonte in de gevangenis. © Davy Coghe
Stefan Vankerkhoven

In een wanhoopspoging om extra gevangenispersoneel te vinden, wil de directie van het penitentiair complex in Sint-Andries ‘rosetta’s’ inzetten: jongeren onder de 26 krijgen een tijdelijk contract van zes maanden aangeboden. Indien er begin december geen tien extra cipiers aangeworven zijn, dreigt een nieuwe sluiting van een of twee secties in de Brugse gevangenis. Met alle problemen van dien. Nu al moeten veertien delinquenten op de grond slapen, bij gebrek aan vrije bedden.

Begin deze week lanceerde Ann De Meyer, die sinds januari personeelsdirecteur is in de Brugse gevangenis, een dringende oproep: de federale overheidsdienst Justitie zoekt tien penitentiair bewakingsassistenten voor het penitentiair complex in Sint-Andries. “De voorbije dagen reageerden er al 30 kandidaten. Eerstdaags begin ik hen te interviewen, met het oog op de tijdelijke aanwerving van minstens zes maanden. Tegen 7 november moet ik bij Justitie de dossiers van tien geslaagde kandidaten indienen, zodat ze op 1 december kunnen beginnen”, zegt Ann De Meyer.

Het is de eerste keer in 15 jaar tijd dat Justitie zijn toevlucht neemt tot deze procedure om in de Brugse gevangenis met zijn 734 gedetineerden voldoende cipiers te hebben. “Nochtans is ons personeelskader sinds september voor het eerst in jaren volzet. Brugge heeft recht op 516 voltijdse equivalenten. Omdat sommigen halftijds of vier vijfden werken, zijn er momenteel 626 penitentiair bewakingsassistenten”, aldus de personeelsdirecteur.

Weinigen slagen

Tot de zomer was het anders en raakte het personeelskader van de Brugse gevangenis niet opgevuld. Ondanks de inhaaloperatie die justitieminister Koen Geens al twee jaar lang aan het uitvoeren is. “Er worden regelmatig nieuwe examens uitgeschreven door Selor, het aanwervingsbureau voor alle overheidsdiensten. Maar we stellen vast dat erg weinig kandidaten slagen. Vooral de postbakoefening en de oefening logisch redeneren, die vereisen dat de kandidaten abstract denken en prioriteiten scheiden van bijzaken, is een grote hindernis die slechts weinig kandidaten met succes nemen. Vorige week mochten amper 15 personen deelnemen aan de volgende stap, het mondeling examen. Dat zijn er veel te weinig”, zegt Ann De Meyer.

“Ik heb er goede hoop op dat we tijdig tien extra mensen vinden”

Het valt de personeelsdirecteur op dat er in Wallonië meer kandidaten slagen voor de examens dan in Vlaanderen. “Er zijn minder Vlaamse kandidaten geïnteresseerd in het beroep. Ik zie meerdere redenen. Je hebt de krapte op de arbeidsmarkt. En de gevangenissen vissen voor de rekrutering van personeel in dezelfde vijver als de politie, de douane en de veiligheidsdiensten. Maar het verschil is dat de politie actief aanwezig is op jobbeurzen en reclame maakt via Twitter en Facebook. Tot nu toe doen de gevangenissen dat jammer genoeg niet.”

De personeelsperikelen in onze gevangenissen zijn een oud zeer. In 2014 moesten alle penitentiaire complexen in ons land drastisch besparen. Voor Brugge betekende dit dat het operationeel kader daalde van 538 naar 516 voltijdse equivalenten. “Dat was moeilijk werkbaar”, zegt vakbondsman Alain Blancke (ACV). “Te meer daar we lange tijd maar met 470 cipiers waren.”

Personeelsdirecteur Ann De Meyer in de Brugse gevangenis.
Personeelsdirecteur Ann De Meyer in de Brugse gevangenis.© Davy Coghe

De penitentiair bewakingsassistenten moesten overgaan tot een nieuwe manier van werken. “Er werden posten geschrapt, er werd minder personeel opgeroepen op de dalmomenten. Vroeger hadden ze wat meer marge. Maar als je kader verkleint en niet eens ingevuld raakt, krijg je problemen. Het voorbije jaar werden twee secties tijdelijk gesloten, bij gebrek aan personeel“, bekent Ann De Meyer.

Volgens Alain Blancke verloopt die nieuwe manier van werken op de werkvloer ook nu nog stroef. “De bonden hopen op nieuwe scenario’s. Bijkomend probleem is dat onze mensen de voorbije jaren hun vakantie niet volledig konden opnemen bij gebrek aan personeel. Pas nu met een voltallig kader wordt die achterstand langzaam weggewerkt.”

Het personeelstekort had ook gevolgen voor de gedetineerden. Secties van 17 man werden op de afdeling voor de beklaagden bevolkt door 30 gedetineerden. Zelfs nu nog moeten 14 gedetineerden op de grond slapen en worden tijdelijk kortgestraften overgeheveld naar de afdeling langgestraften, bij gebrek aan bedden.

Beter dan Antwerpen

“De overbevolking in Brugge is nog beheersbaar in vergelijking met bijvoorbeeld Antwerpen, waar ze met 60 man op een sectie zitten. Maar ook in Sint-Andries zijn er bij de kortgestraften amper tien solocellen waar effectief slechts één gevangene opgesloten is. In viermanscellen zitten tot zes gedetineerden”, aldus Ann De Meyer.

Omdat er in Brugge maandelijks cipiers met pensioen, loopbaanonderbreking of met verlof voorafgaand aan het pensioen gaan, dreigt die uitstroom opnieuw voor personeelstekort te zorgen. Vandaar dat Justitie zo snel mogelijk tien ‘rosetta’s’ (startbanen voor jongeren) wil aanwerven. Hun examen bevat geen postbakoefening. “Die tijdelijke contracten kunnen eventueel verlengd worden. We hopen dat die jongeren zo de smaak te pakken krijgen en deelnemen aan het examen om vastbenoemd te worden”, besluit Ann De Meyer. Zij heeft goede hoop dat de tien vacatures tijdig zullen ingevuld raken, aangezien deze week al 30 jongeren solliciteerden.