Johan Ramon uit Gistel: van wereldreiziger tot fruitkweker

Na een professioneel leven op vele continenten is de 62-jarige Johan Ramon intussen aangepast aan het Europese leven. De landbouwkundig ingenieur geeft nu les tuinbouw aan de leerlingen van de Varens in Sint-Andries. En de harmonie Eendracht en Kunstliefde en het koor Godeliva Cantat kunnen nu rekenen op zijn muzikale talenten.

“Van mijn vader Roger, die leraar was aan het college in Oostende, kreeg ik de passie voor de landbouw en de natuur te pakken. Mijn studiekeuze was ook geïnspireerd door mijn oom Fernand, die als twintiger een koffieplantage opstartte in de Kivustreek (Congo) en door de vele verhalen van onze missionarissen Jean-Marie Luca en Robert Dewulf”, begint Johan zijn verhaal.

Bosexploitatie

Na een inloopperiode bij Eurosense, met als opdracht een bosinventarisatie via luchtfoto’s, vertrekt Johan naar de oud-Nederlandse kolonie Suriname. “Ik moest er les geven aan boswachters om vervolgens een beheersplan op te maken voor 5.000 ha pinus aanplantingen in Blaka Watra”. Nadien volgde een overplaatsing naar de firma Bruynzeel en werd onze ingenieur belast met de opstart van een gemechaniseerde bosexploitatie in Patamacca. “Het was de periode van rebellenleider Ronnie Brunswijk. Vrienden uit Gistel, Manu Boone en Daniel Pottier, kwamen me toen bezoeken en we waren samen een korte tijd gearresteerd.”

Een moeilijke periode die Johan mooi kon afsluiten door zijn huwelijk in 1987 met Dorothy Hacketh en … een nieuwe uitdaging in Afrika. Met Europese steun kreeg Johan van 1987 tot 1991 het beheer over 5.000 ha bossen van de Burundese overheid in de regio Rugazi. “Door de opkomende twisten tussen Hutu en Tutsi moesten we in 1991 Burundi verlaten.”

Ondanks de armoede is de Congolese bevolking openhartig en vol medeleven

Van 1991 tot 1993 moest Johan met steun van de Duitse overheid in de provincie West-Kalimantan (Borneo) een plan opmaken om 100.00 ha bos duurzaam te beheren. “Van 1995 tot 1998 zat ik op Europees verzoek in Zuid-Sumatra met het ontwikkelen via satellietbeelden van een bosbrandbestrijdingsstrategie. Het reizen had natuurlijk een invloed op mijn gezinsleven. We zorgden ervoor dat mijn kinderen Antoon, Remi en Edith konden rekenen op thuisonderwijs in de Nederlandse taal”.

Terug naar Gistel

“In 1998 was het tijd om naar Gistel terug te keren. Drie jaar gaf ik les in de regio. Maar het kriebelde toch weer om te vertrekken”, vertelt Johan verder. Zijn nieuwe uitdaging lag nu in Papoea-Nieuw-Guinea, voor een project rond duurzaam bosbeheer. “Omwille van mijn familie, besliste ik dan maar in 2002 om een einde te maken aan al dat reizen. Het onderwijs leek me een uitdaging om jongeren bewust te maken van de natuurproblematiek.”

Maar de drang naar het onbekende bleef kriebelen en Johan uitdagen. Een nieuwe uitdaging kwam toen de schooldirecteur van VABI Roeselare hem voorstelde om gedurende één week een biologisch tuinbouwbedrijfje in Benin te begeleiden. “Het viel zo goed mee dat het WWF me kon overhalen om via het project ECOmakala de toestand van de herbebossingen in Noord-Kivu te controleren.”

Tijdens deze periode leerde Johan de directeur van het park Emmanuel de Merode kennen. “Prins de Merode begon in 2009 een offensief tegen de Hutu rebellen en gaf zijn zwaarbewapende wachters het bevel de rebellen te arresteren. Tussen 1996 en 2013 verloren meer dan 150 parkwachters het leven.”. Op 30 km van Beni kreeg Johan de kans om de resten van de plantage van zijn oom Fernand te bezoeken. Alles was er verdwenen maar het riviertje dat langs de plantage stroomde, droeg nog altijd zijn naam en de Congolezen konden nog vele pittige verhalen over hem vertellen. “Vooral hun levenswijze is me bijgebleven. Ondanks de armoede is de Congolese bevolking openhartig, vol medeleven en best humoristisch”.

Het Verre Oosten

Na Afrika kwam het Verre Oosten. ” Rond Shanghai leidde ik er bijna zes jaar een fabriek die spelmateriaal ontwikkelde voor speeltuinen. Mijn echtgenote en drie kinderen bleven in Gistel. Tenslotte was er nog anderhalf jaar Indonesië waar ik crisismanager was bij een bekend meubelbedrijf. Maar toen was het echt genoeg”, besluit Johan.

“Veel van mijn vrije tijd gaat nu naar mijn project in Zande. Ik kocht een stuk landbouwland en experimenteer daar vooral met het kweken van fruit. Ik teel er ongeveer 250 en 60 grotendeels vergeten rassen appels en peren. Maar ook kersen, perziken en pruimen kweek ik”, lacht Johan, die besluit met een klimaattip. “In een poging om hun ecosysteem te beschermen, verboden ze in Rwanda in 2008 al de verkoop en het gebruik van niet afbreekbare plastic zakken.”

(MVS)