Herken jij de wielergoden van toen?

Ronny Denys (links) en Amand Nollée leverden heel wat oude foto's aan over koersen in de Westhoek in de jaren '50, '60, '70 en '80. Op de retrofoto zie je hoe de 15-jarige Freddy Maertens in 1967 de Criteriumritten in Hoogstade en Pollinkhove won. (foto AB)
Redactie KW

Op dinsdag 18 juni staat de derde Café Passé in het teken van koersen in de Westhoek en het Criterium van de Westhoek dat in 1955 voor het eerst plaatsvond. De 15-jarige latere wereldkampioen Freddy Maertens won het Criterium in 1967. Het Alveringemse gemeentehuis verzamelde meer dan 100 foto’s en roept getuigen op om al wie op deze foto’s staat te helpen identificeren. Je mag ook zelf foto’s meebrengen. Het doel is om er later een mooie expo over op te zetten.

De online beeldbank Westhoek Verbeeldt, een initiatief waarbij inwoners en vrijwilligers oude foto’s verzamelen en online zetten, draait naar verluidt zeer goed in Lo-Reninge, maar wilde in de gemeente Alveringem lang niet van de grond komen. In een poging om daar iets aan te doen, begon de gemeentelijke dienst Mens en Vrije Tijd eerder dit jaar met een maandelijks erfgoedcafé in het Dorpspunt te Beveren. Mensen kunnen er elke derde dinsdag tussen 14 en 16 uur langsgaan met hun oude foto’s over belangrijke gebeurtenissen en het dorpsleven van weleer. In mei werd rond het thema van de veldkapelletjes gewerkt.

Iedereen liep naar buiten om de renners te zien… maar niemand keerde terug naar het café om zijn pint te betalen – Amand Nollé

De foto’s worden ingescand en op Westhoek Verbeeldt geplaatst. Medewerker Leo Bonte hoorde dat Ronny Denys uit Lo een hele reeks foto’s in zijn bezit heeft over het Criterium van de Westhoek in de jaren ’50, ’60 en ’70. Ook de 88-jarige Izenbergse museumuitbater en verzamelaar Amand Nollée bleek vele oude wielerfoto’s te hebben verzameld. Amand was bovendien ook jarenlang bestuurslid van Veloclub Izenberge, die jaarlijks op kermisdonderdag in Izenberge een koers voor beroepsrenners organiseerde. De fotocollecties van Ronny en Amand leiden nu tot deze speciale editie van ‘Café Passé’.

Maertens wint

“Ik ben ondertussen tien jaar actief als vrijwilliger van Westhoek Verbeeldt”, vertelt Ronny Denys uit Lo. “Maar ik ben dus ook bevriend met Sabine Vandecasteele uit Ieper. Het was haar grootvader André Vandecasteele uit Gijverinkhove die in 1955 het Criterium van de Westhoek oprichtte, een regelmatigheidswedstrijd voor jonge renners. Tussen eind maart en begin oktober vonden in de hele Westhoek tientallen wielerwedstrijden plaats. Een klassement werd opgesteld en jaarlijks was er een eindwinnaar. De allereerste wedstrijd werd op 29 mei 1955 in Gijverinkhove op de wijk Abeele gereden. Dé grootste kampioen op de erelijst is zonder twijfel Freddy Maertens uit Lombardsijde. In 1967 won hij als 15-jarige verschillende proeven en werd hij ook eindwinnaar. Later werd Maertens tweemaal wereldkampioen op de weg. Ik vernam van Sabine dat zij een grote collectie unieke foto’s van het Criterium bezit en ik kreeg het idee om ze te digitaliseren en een selectie op Westhoek Verbeeldt te plaatsen. De grootste uitdaging is natuurlijk om te weten wanneer en waar elke foto genomen is en wie exact er op staat. Wij roepen dus iedereen op die van ver of dichtbij met het Criterium te maken heeft en gehad heeft, om op dinsdag 18 juni naar Beveren te komen en ons te helpen bij het beschrijven van de foto’s. Ze gaan voornamelijk over de jaren ’60, ’70 en ’80”, roept Ronny op.

Hoogdag Izenberge

Ook Izenbergenaar Amand Nollé brengt op 18 juni zijn classeurs met oude foto’s van het Criterium mee. Amand heeft van de meeste jaren foto’s van de eindwinnaars omringd door fans en organisatoren. Als geboren en getogen Izenbergenaar én verwoed verzamelaar heeft hij ook vele oude foto’s van koersen bij beroepsrenners. Amand kan er 60 jaar na datum nog zeer levendig over vertellen.

“Wat andere gemeenten niet konden, hebben wij in Izenberge met onze vereniging Velo Club Izenberge 30 jaar lang wel klaar gespeeld”, begint Amand Nollé. “Van 1949 tot 1978 organiseerden wij ieder jaar op kermisdonderdag een koers voor beroepsrenners. Izenbergenaar Michel Vandenbroucke was voorzitter, meester Heughebaert secretaris en ikzelf bestuurslid. Ik stond aan de Snoek om het entreegeld te innen. Het was telkens een ware hoogdag voor Izenberge. Enkel de cafés werkten die dag. Want nog veel meer dan tijdens de criteriumkoersen, was Izenberge dan het toneel van een ware volksverhuizing. Het dorp was afgezet om al die grote renners te ontvangen, zoals wereldkampioenen Benoni Beheydt en Freddy Maertens bijvoorbeeld”, vertelt Amand.

Sappige anekdotes

Hij eindigt zijn verhaal met twee anekdotes. “Voor de eerste editie dacht cafébaas Gaston Therssen goede zaken te doen, maar toen liep dat met een sisser af. De supporters kwamen met dertig in één keer binnen en ze dronken allemaal een pint. Maar plots waren de renners in aantocht. Iedereen liep naar buiten… maar ze kwamen niet meer binnen om hun pinten te betalen! De volgende keer pakte Gaston het slimmer aan en liet hij de klanten onmiddellijk betalen.

De beroepsrenners waren ook dure vogels. We betaalden een vast bedrag om ze naar Izenberge te krijgen. Dat moet ongeveer 5.000 oude Belgische frank geweest zijn en in de jaren ’60 was dat veel geld. Sommige renners speelden het slim. Ze wachten tot na de koers om hun factuur aan ons te geven. Hoe meer volk, hoe hoger die was. Maar het waren mooie tijden”, mijmert Amand Nollée.

Café Passé, dinsdag 18 juni om 14 uur in het Dorpspunt.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier