Gezondheidsambassadeurs is uniek project in Oostende

Fouzia Daafi en Nadia Kozem zijn allebei gezondheidsambassadeurs. © GLO
Gillian Lowyck

FMDO (Federatie van Marokkaanse en Mondiale Democratische Organisaties) lanceert een uniek project in Vlaanderen: de gezondheidsambassadeurs. Mensen die naast Nederlands nog een andere moedertaal hebben, worden opgeleid om het te hebben over verschillende aspecten van gezond leven. Op die manier informeren zij in het Russisch, Arabisch of Nepalees mensen over het belang van gezonde voeding, bewegen, stoppen met roken…

FMDO vzw ondersteunt sociaal-culturele verenigingen van mensen met een migratieachtergrond. De vzw is actief in heel Vlaanderen, maar heeft een heel sterke werking in Oostende. Het is ook hier dat het project gezondheidsambassadeurs nu opgestart werd.

Andere moedertaal

Fem Theuninck is verantwoordelijk voor het project. “Dit initiatief komt er eigenlijk op vraag van Kom op tegen Kanker. Zij lanceerden een oproep naar projecten waarbij gezondheid en kansengroepen of mensen met een migratieachtergrond centraal staan. Samen met partners stad Oostende, Bond Moyson, de CM, Howest, het Wijkgezondheidscentrum en LOGO Brugge-Oostende werkten we het idee van de gezondheidsambassadeurs uit.”

“Om gezondheidsambassadeur te worden, is er maar één vereiste”, gaat Fem verder. “Je moet een andere moedertaal hebben dan het Nederlands. Voor de rest hoef je geen medische kennis te hebben, je moet enkel geïnteresseerd zijn. Trouwens, mogelijk laten we die ene voorwaarde nog vallen voor de volgende opleiding. Al onze gezondheidsambassadeurs spreken heel goed Nederlands. Dat is wel erg belangrijk, ze kunnen zo ook sessies in het Nederlands geven. Maar voor nieuwkomers is het vaak aangenamer om dergelijke onderwerpen te bespreken in hun moedertaal. Anders gaat er soms belangrijke informatie verloren.”

De gezondheidsambassadeurs volgden tien lessen. “Die lessen gingen over alles wat met een gezonde levensstijl te maken heeft: bewegen, voeding, stoppen met roken… Daarnaast hebben we ook les gegeven over een heel belangrijke pijler: de drie bevolkingsonderzoeken. Mensen kunnen zich laten testen op borstkanker, baarmoederhalskanker en dikkedarmkanker. Maar helaas zijn er heel weinig mensen die die testen ook effectief laten uitvoeren. Bij de mensen met een migratieachtergrond ligt het percentage deelnemers van die onderzoeken nóg lager. Vandaar dat we hieraan iets wilden doen.”

Alle huisartsen zijn op de hoogte en vinden het een positief project

Verschillende specialisten kwamen langs om de opleiding te geven: een arts, een gynaecoloog, een sportcoach en ook een tabakoloog. 24 gezondheidsambassadeurs studeerden af en kregen hun diploma. “Met die 24 mensen hebben we 17 verschillende landen van herkomst en een heleboel talen”, vertelt Fem trots.

Huisarts

Die talen spelen nu net een heel belangrijke rol binnen het project. “Het is de bedoeling dat een gezondheidsambassadeur de geleerde kennis doorgeeft. Dat kan op een informele manier, thuis bij vrienden en familie. Een vrouw die wil dat haar man stopt met roken kan hem vertellen over wat ze geleerd heeft, om een concreet voorbeeld te geven. Maar we kunnen vanuit FMDO ook sessies organiseren waarbij we het dan hebben over een bepaald aspect van gezondheid, in het Russisch of Arabisch of gelijk welke andere taal.”

Huisartsen in Oostende zijn ook op de hoogte van het project. “Wanneer een arts bijvoorbeeld veel patiënten heeft die Russisch spreken, kan hij of zij de hulp inroepen van een gezondheidsambassadeur en een lezing organiseren. Alle artsen zijn op de hoogte en vinden het een positief project”, zegt Fem. “De sessies hebben trouwens al een concreet effect: alvast één vrouw die deelnam aan de sessie met de tabakoloog is gestopt met roken en dat al een maand”, glimlacht ze.

Taboe

Fouzia Daafi is afkomstig uit Casablanca in Marokko en is een van de gezondheidsambassadeurs. “Ik heb deelgenomen omdat de ziekte kanker me raakte en uiteraard ook uit interesse”, vertelt ze. “Ik heb ondertussen al heel veel uitleg gegeven aan mijn vrienden en familie. Binnenkort zou ik nog graag een sessie organiseren in het Arabisch over gezond eten.”

Fouzia vindt het belangrijk om open te zijn over kanker. “In veel Arabische landen is kanker een taboe. Daarin wil ik verandering brengen”, zegt ze stellig. “We leven in 2018 en mensen moeten weten wat er aan de hand is. Dat betekent dat ze open kaart moeten spelen en het niet wegstoppen als ze ziek zijn.”

Fem Theuninck.
Fem Theuninck.© GLO

“In bepaalde landen wordt het woord kanker zelfs niet uitgesproken, maar hebben ze het over ‘die ziekte’. Sommigen denken zelfs dat het besmettelijk is. Dat zijn zaken waarover toch gesproken moet worden. Ik ken mensen die spreken over ‘de dodelijke ziekte’. Alsof kanker meteen een doodsvonnis is. Vele mensen zouden geholpen zijn als ze erover durven spreken en als ze weten wat ze kunnen doen om kanker te voorkomen”, vertelt Fouzia.

Niet meer wegstoppen

Ook Nadia Kozem is een van de gezondheidsambassadeurs. Ze is geboren in België, woonde meer dan dertig jaar in Syrië en keerde door de oorlog terug naar ons land. Voor haar was de keuze om gezondheidsambassadeur te worden persoonlijk. “In mijn familie ben ik al verschillende keren geconfronteerd met kanker. Mijn beide ouders, mijn zus en schoonmoeder hebben gevochten tegen de ziekte. Ik vind het dus heel belangrijk om die kennis te delen, want het waren moeilijke jaren voor onze familie.”

“Ik heb heel veel bijgeleerd. Op de website van Kom op tegen Kanker vond ik enkele boekjes met uitleg en die zou ik graag in het Arabisch vertalen”, gaat Nadia enthousiast verder. “Ik wil dat mensen begrijpen hoe belangrijk de testen zijn en dat ze het niet meer wegstoppen.”

De lessenreeks is afgerond, maar dat is geen eindpunt. “In het kader van levenslang leren organiseren we nog sessies”, pikt Fem in. “We blijven nieuwe ontwikkelingen opvolgen en brengen de ambassadeurs daarvan op de hoogte. Geestelijke gezondheid is een thema waarop we graag nog dieper zouden ingaan. Sowieso organiseren we een maandelijkse sessie.”

Vertrouwenspersoon

De eerste afgestudeerden zwaaiden af, maar er staat al een nieuwe lessenreeks gepland. “In februari gaan we van start met de tweede reeks. Het project loopt tot 2021, dus we zouden nog graag een derde groep opleiden”, legt Fem uit. “Het project is echt wel uniek in Vlaanderen. Er is nog nergens anders iets gelijkaardigs. We krijgen veel vragen en we hopen dat Kom op tegen Kanker het ook organiseert in andere steden…”

“De gezondheidsambassadeurs zijn naast een bron van informatie ook een vertrouwenspersoon”, zeggen Nadia en Fouzia. “Doordat we dat papier in onze handen hebben, luisteren mensen naar ons.”

Wie gezondheidsambassadeur wil worden of meer info wil kan terecht bij Fem via fem@fmdo.be of www.fmdo.be/gezondheidsambassadeurs.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier