Bruggeling Simon Vandekerckhove: “Free walking tours zijn niet gratis!”

Simon Vandekerckhove put inspiratie uit de Brugse geschiedenis om een nieuwe vorm van sociale economie te promoten. © Davy Coghe
Stefan Vankerkhoven

Er woedt in Brugge niet alleen een taxioorlog maar ook een bitse strijd onder stadsgidsen. Gelukkig is er nog geen schot gevallen, maar er zijn wel al rake klappen uitgedeeld. VTM schakelt een pop-up rechtbank in, waarbij een gepensioneerd vrederechter met een bindend advies de strijdende partijen hoopt te verzoenen.

Pas in het voorjaar van 2019 kruisen Jo Berten (voorzitter van de Brugse Gidsenbond) en Frank Poelvoerde (Unie van de Stadsambassadeurs) de degens in het VTM-programma de pop-up rechtbank. Al jaren woedt er een strijd tussen de klassieke stadsgidsen, die een drie jaar durende opleiding achter de rug hebben en in bijberoep 65 euro voor een twee uren durende gidsbeurt verdienen, en de vrijwilligers van de zogenaamde free walking tours, die rekenen op fooien van de toeristen.

Fikse klap

Misnoegde stadsgidsen schelden hun (oneerlijke?) concurrenten uit op straat, één van hen gaf een free guide zelfs een fikse klap in het gezicht. Kemphanen Jo Berten en Frank Poelvoorde mogen contractueel niks verklappen over het vonnis van de pop-up vrederechter in het tv-programma. Maar free guide Simon Vandekerckhove, initiatiefnemer van de Legends Tours, werpt een merkwaardig licht op deze discussie die toeristisch Brugge nu al jaren verdeelt.

“Vooreerst wil ik benadrukken dat de free walking tours niet gratis zijn”, zegt Simon Vandekcerkhove. “Free betekent dat je vrij bent om deel te nemen en vrij bent om achteraf een bedrag te geven aan de gids, als je tevreden bent over zijn prestatie. Alle fooien worden op de rekening van onze vzw gestort. Daarmee betalen wij onze werking en onze gidsen. We hebben drie mensen vast in dienst en al onze gidsen hebben het vrijwilligersstatuut. In tegenstelling tot de leden van de Gidsenbond, Swan en de Gidsenkring bieden onze vrijwilligers een beleving aan, je hebt daar geen drie jaar opleiding voor nodig.”

“We hebben drie mensen vast in dienst en al onze gidsen hebben het vrijwilligersstatuut”

“Gidsen is geen beschermd beroep. In principe mag iedereen het doen. Wij hebben samengezeten met de stadsdiensten en hebben het nieuw toeristisch reglement inhoudelijk mee vorm gegeven. In feite hadden wij zelfs liever een strenger reglement gehad. De Gidsenbond schiet op de verkeerde vijand. Wij respecteren de regels. In Brugge hebben er zich 3.625 gidsen uit 55 landen ter registratie aangemeld. De leden van de bond, de kring en onze 119 vrijwilligers vormen slechts een kleine minderheid. Het echte probleem zijn de buitenlandse organisaties die zonder controle werken met onderbetaalde jobstudenten. Ze komen zelfs uit Thailand!.

“Het voorbije jaar hebben wij al meerdere keren de sociale inspectie over de vloer gehad. Onze boekhouding werd gecontroleerd, er zijn geen onregelmatigheden vastgesteld. Wij zijn geen zwartwerkers! We maken geen louche deals met bepaalde kantwinkels of horecazaken. En toch worden onze vrijwilligers gepest. In feite zijn die discussies onder gidsen slechts pietluttigheden. Elke gidsbeurt komt de lokale economie ten goede. Het Verdrag van Maastricht garandeert sinds 1992 vrij verkeer van personen en goederen. Nieuwe initiatieven kunnen niet tegengehouden worden. Wie in orde is met de sociale regels in zijn Europees land, kan vrij werken in een ander Europees land.”

Pachamama

Volgens Simon Vandekerckhove is de werkmethode van Legends Tours een uiting van een nieuwe vorm van sociale economie. Hij schreef hierover het boek Paths tot Pachamana. In primeur zal de Nederlandstalige vertaling tijdens het Pacha Fest op 22 en 23 september aan de Sint-Pietersplas gegeven worden aan alle aanwezigen. “Die kunnen naar eigen believen hiervoor een klein bedrag geven”, zegt de auteur.

“Brugge was in de loop der eeuwen een voorloper op allerlei vlakken”

Bruggeling Simon Vandekerckhove (32) is een historicus: “Ik belandde in 2008 in volle bankencrisis op de arbeidsmarkt. De Europese economie nam een enorme duik, als geschiedkundige raakte ik niet aan een job. Daarom trok ik naar Thailand, waar ik les gaf en vervolgens zeven maanden door Zuidoost-Azië trok. In 2009 keerde ik terug naar mijn geboortestad Brugge. Ik werkte even voor een bank en voor een ngo, maar vond er mijn draai niet. Een nieuwe trektocht naar Australië en Zuid-Amerika volgde. In Brazilië leerde ik de Amerikaan Joseph de la Cruz kennen. Ook hij was op zoek naar een spirituele zingeving voor zijn leven. Na lang denken kwamen wij tot eenzelfde conclusie, wat resulteerde in een gemeenschappelijk boek.”

Middeleeuwse Brugge

“Pacha staat voor aarde. Moeder Aarde is de universele bron van het leven. Gestoeld op spirituele inzichten, die gestaafd zijn door wetenschappelijke argumenten, zijn wij ervan overtuigd dat er een gemeenschappelijk bewustzijn bestaat. Een oerwet die iedereen aantrekt en verbindt. Pas als je beseft hoe het werkt, kun je die wet gebruiken in je eigen voordeel en ten dienste van de gemeenschap. Pas dan kun je een duurzame toekomst realiseren.”

“Het gekke is dat de kiemen van deze nieuwe manier van denken en van economie voeren al te vinden waren in het middeleeuwse Brugge. Ik ben in onze lokale geschiedenis gedoken en vond daarin elementen die wij kunnen gebruiken om morgen een nieuwe weg in te slaan. Brugge was in de loop der eeuwen een voorloper op allerlei vlakken. Neem nu bijvoorbeeld het Sint-Janshospitaal, waar niet alleen zieken maar ook pelgrims en reizigers gratis konden overnachten. Couch surfing hanteert dezelfde principes van hospitality.”

“Er zijn ook slechte voorbeelden te vinden in het middeleeuwse Brugge. De heren van Gruuthuse waren kapitalisten avant-la-lettre. Zij hadden een monopoliepositie in het heffen van taksen op de verkoop van bier in Brugge. Je kunt het vergelijken met het huidig monopolie van de oliemaatschappijen die onze economie sturen. Gelukkig groeit stilletjes aan het besef van het failliet van onze huidige, kapitalistische economie, die ongebreidelde groei voorstaat maar de kloof tussen rijk en arm groter maakt.”

Digitale tools

“In plaats daarvan is er nood aan een sociale zorgeconomie. De sociale media kunnen een digitaal tool zijn waarmee mensen elkaar online helpen. Er zijn al initiatieven, zoals groepsaankopen voor zonnepanelen. Een lokale gemeenschap, zoals een stadsbestuur, zou die nieuwe initiatieven moeten ondersteunen. Er is meer nodig en mogelijk, zoals directe democratie, waarbij de burgers via online gemeenschappen beleidsvoorstellen bespreken. Dat het huidig politiek systeem op springen staat, bewijzen het succes van de Piratenpartij in IJsland en de Vijfsterrenbeweging in Italië.”

“Het is back to basics. De Brugse economie zakte als een pudding in elkaar, toen in de 16de eeuw de internationale handelaars wegtrokken naar Antwerpen. Ook ons huidig kapitalistisch systeem veroorzaakt veel armoede. Hoog tijd dat de Bruggelingen zich bezinnen over hun toekomst. Het Pacha Fest is daartoe het ideaal moment”, besluit Simon Vandekerckhove.

De rode draad van PachaFest 18 is de ‘circulaire economie’ met aandacht voor ‘Urban Mining’, dat grondstoffen uit afval wint. Er zijn live dj’s, een politiek café met de lijsttrekkers, workshops en infostanden. Meer info via www.pachafest.be