Bisschop viert mee op 500ste verjaardag van uniek Laudatengenootschap

De leden-laudaten zoals ze elke zondag tijdens de hoogmis in de Onze-Lieve-Vrouwekerk met hun lantaarns rond het altaar staan. © gf
Redactie KW

In de Onze-Lieve-Vrouwekerk mag een toch wel unieke ‘vereniging’ een al even unieke verjaardag vieren: het Laudatengenootschap heeft voor zover bekend in Vlaanderen zijn gelijke niet en bestaat maar liefst 500 jaar. Bij die gelegenheid gaat bisschop Lode Aerts op zondag 23 juni voor in de hoogmis van 10.30 uur en wordt er ook een brochure voorgesteld over de bijzondere geschiedenis van het genootschap.

Door Noël Maes

Het Kortrijkse Laudatengenootschap werd op 9 mei 1519 – het jaar dat Keizer Karel V aan het bewind kwam! – opgericht door de Doornikse bisschop Louis Guillard. Kortrijk behoorde in die periode namelijk tot het bisdom Doornik. Het doel is ‘de bevordering van de eredienst van het Allerheiligste Sacrament’. Voor zover bekend is het Kortrijkse genootschap uniek in Vlaanderen. Dat van de Kortrijkse Sint-Maartenskerk is opgeheven in 1967.

De naam ‘Laudaten’ komt van de psalm ‘Laudate Dominum’ (Looft de Heer) die gezongen werd wanneer men het H. Sacrament weer in het tabernakel plaatste. Het houdt verband met intussen in onbruik geraakte rituelen, waarbij Jezus in de gedaante ‘als het Allerheiligste Sacrament’ met eerbied werd rondgedragen bij onder meer berechtings- en andere processies. Het genootschap is dan ook een afdeling van de vroegere ‘Broederschap van het Allerheiligste Sacrament’.

Pelikaan als kenteken

Huidig voorzitter is de 83-jarige Etienne Depraetere. Hij is bekend als voormalig pettenfabrikant en woont in de Zwevegemsestraat op de plaats waar er tot 2010 een bekende pettenwinkel was. “De vroegere functies in processies zijn weggevallen”, zegt hij, “zodat we nu een enigszins andere rol vervullen. Elke zondag of kerkelijke feestdag staan wij in de hoogmis van 10 uur vanaf het Sanctus tot het einde van de mis met een brandende lantaarn opgesteld in het koor. Wij vormen zo een kring rond het Allerheiligste Sacrament. Dat wordt het ‘lichten’ genoemd.”

Voorzitter Etienne Depraetere toont het kenteken van het genootschap: een pelikaan.
Voorzitter Etienne Depraetere toont het kenteken van het genootschap: een pelikaan.© NOM

De leden dragen hiervoor geen bepaalde kledij maar een kenteken dat een pelikaan voorstelt als het symbool van de lijdende Christus die zijn bloed vergiet voor de mensen en aldus een verwijzing naar de eucharistie. Of het genootschap 500 jaar ononderbroken bestaan heeft, is volgens de voorzitter moeilijk te zeggen: “Het is een feit dat het alle oorlogen overleefd heeft.” Pastoor Arthur De Coninck – bij wie Guido Gezelle onderpastoor geweest is – besliste in 1894 om voortaan elke zondag te ‘lichten’. “Oorspronkelijk stonden twee keer twee leden aan weerszijden van het altaar en hadden we een beurtrol met 16 leden. Nu nemen gewoon alle leden, die in de mis zijn, deel en is het engagement dat men minstens één keer per maand aanwezig is. Dat is geen probleem want gemiddeld zijn we op zondag met 6 tot 10 leden!”

Nog nieuwe leden

In tegenstelling tot wat men misschien zou kunnen denken, heeft het genootschap geen problemen om het ledenaantal op peil te houden. “Het spreekt vanzelf dat de meesten bejaarden zijn, maar we hebben toch wel enkele zestigers. De oudste is 95, de jongste zelfs maar 44. Er zijn onlangs nog twee nieuwe leden toegetreden, zodat we nu met 19 zijn.”

Wat de toekomst brengt, is koffiedik kijken, vooral nu beslist is dat de Onze-Lieve-Vrouwekerk een museumfunctie zou krijgen. “Daar sprak men al van in de jaren zeventig”, zegt Etienne Depraetere, “al is het nu wel serieus… Maar er zal nog wel wat tijd overgaan en mogelijk zal er toch nog een gedeelte voorbehouden blijven voor de eredienst. Het is afwachten.”

De nieuwe publicatie over 50 jaar Laudatengenootschap is van de hand van de Kortrijkse rijksarchivaris Hendrik Callewier, terwijl prof. Stefaan Franco de betekenis van het aanbiddingsgebed vandaag belicht. De brochure, uitgegeven in beperkte oplage, telt 60 bladzijden, kost 10 euro en is verkrijgbaar op het secretariaat van de dekenij, Nedervijver 1 in Kortrijk – dekenij.kortrijk@skynet.be.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier