Asielhonden geadopteerd door… politie: van verstotelingen tot terroristenjagers

Benji en Boomer bij hun nieuwe baasjes. Omdat ze werken in terrorismedossiers moeten de geleiders anoniem blijven. © Davy Coghe
Olivier Neese
Olivier Neese Editieredacteur Brugsch Handelsblad Brugge - Torhout

Te groot, te actief, te veeleisend… Tientallen honden belanden jaarlijks in onze asielen, hopend op een nieuw warm nest. Twee West-Vlaamse verstotelingen vonden een wel heel bijzonder adoptiegezin: de federale politie. Benji en Boomer starten aan een intensieve opleiding en zullen straks als explosievenhonden instaan voor onze nationale veiligheid. “Honden in een asiel zijn niet per definitie ‘slechte’ honden”, klinkt het bij de politie.

“Ja, goed zo!” Uit een betonnen en ijskoude loods op een verlaten militaire kazerne in Vlaams-Brabant weergalmen aanmoedigende en enthousiaste geluiden. Duitse herder Benji en Mechelse herder Boomer duiden zonder enige twijfel en fout uit een hele rij telkens de koker aan waarin een explosieve stof zit, die ze nog maar enkele uren eerder voor het eerst leerden kennen. De andere kokers, waarin koffiegruis en andere afleidende geuren zitten, worden kort besnuffeld maar vakkundig genegeerd. “Na 29 jaar in dit werk weet ik: een hond is geen hond, een hond is een wonder”, zegt een van de opleiders.

Het leven van deze twee wonderen zag er tot voor kort helemaal anders uit. Een klein buitenhok in een asiel, zittend achter een ijzeren tralies, wachtend tot iemand met hen wil gaan wandelen. Of liever: hen wil meenemen naar huis. Maar voor zo’n grote herdershond een nieuwe thuis vinden is zeer moeilijk. “Voor zo’n grote hond moet het baasje voldoende loopruimte hebben, krachtig genoeg zijn omdat de dieren serieus kunnen trekken aan hun leiband en ook heel veel tijd hebben om ermee naar de hondenschool te gaan”, zegt Anne Lagrou, pr-verantwoordelijke bij het Blauwe Kruis. “Een Mechelse herder heeft bovendien een lage stressdrempel, waardoor die soms wel eens raar uit de hoek kan komen. Een adoptant voor een van zulke rassen moet ook al wat hondenervaring hebben. Het aantal geïnteresseerde en geschikte kandidaten ligt dan ook veel lager dan voor pakweg een chihuahua of een Maltesertje.”

Extra explosieventeams

Voor elk asiel is het daarom blijven vechten tegen overbevolking. “En mochten we nu eens onze Mechelse en Duitse herders als politiehond laten opleiden?” Met dat opmerkelijk voorstel hoopte vrijwilligster Carine een oplossing te vinden voor het steeds voller rakende dierenasiel het Blauwe Kruis in Brugge. Zeker toen er in maart vorig jaar ook nog eens onderdak gezocht moet worden voor 26 in beslag genomen honden bij een illegale hondenkweker in Beselare. Een idee waar iedereen meteen voor te vinden is. En ook zeer realistisch is. Na de aanslagen in Brussel is de federale politie immers met een project gestart om bijkomende explosieventeams op te leiden. Daarbij wordt een hond aan een politieagent gekoppeld, die dan als een eenheid zullen uitrukken voor detectieopdrachten in luchthavens, trein- en tramstations… De hond blijft 24/24 en 7/7 bij zijn nieuwe baasje. “Via Candy, die onze honden trimt en aan twee van onze Hollandse herder training geeft, kwamen we in contact met de Directie Hondensteun van de federale politie”, gaat Anne Lagrou verder. “Twee opleiders kwamen naar het asiel om enkele honden te testen.” Federale politie: “Waarom niet? Honden komen er om de meest uiteenlopende redenen terecht, maar dat wil niet zeggen dat het daarom ‘slechte’ honden zouden zijn. Een asielhond uit Sint-Truiden is momenteel al aan de slag als explosievenhond. We weten dat dit kan slagen.”

Een laser toont in welke richting de honden moeten zoeken.
Een laser toont in welke richting de honden moeten zoeken. “Een systeem dat we steeds meer gebruiken. Zo kan de geleider op een veilige afstand blijven.”© Davy Coghe

Vriendin vergeten

Twee verstotelingen uit het Brugse asiel slaagden voor de eerste test. Benji, die al een jaar in het Brugse asiel zat, was de primus. “De Duitse herder van 2,5 jaar overschreed in theorie de leeftijdsgrens van 2 jaar, maar door zijn uitzonderlijke speurvermogen maakt DACH voor hem een uitzondering”, klinkt het bij het asiel. “Tijdens de testen verloor hij geen seconde zijn balletje uit het oog. Zelfs zijn vriendinnetje Zoë, met wie hij samen werd binnengebracht in het asiel, bleek tijdens de proeven volledig uit zijn gedachten verdwenen te zijn.” (lacht) Ook de Mechelse herder Boomer werd door de federale politie geselecteerd. “De reu van 1 jaar en 8 maanden werd binnengebracht door mensen die hun huurwoning met tuin moesten verlaten en naar een kleinere woonst moesten verhuizen. Daar was geen plaats meer voor hun twee honden, waardoor die bij ons terecht kwamen. Zijn test bestond erin om een balletje te zoeken in een in scène gezette woonkamer, waarbij hij zich niet mocht laten afleiden door andere geuren, een hels lawaai en zeker niet mocht opgeven. Dat deed hij perfect, ook al was hij pas hersteld van een kruisbandscheur.”

Na de opleiding zullen de honden 18 à 19 verschillende soorten springstof kunnen aanduiden

Investering

Daarna moesten de honden een loodzware selectiemaand doorlopen. “Daarbij wordt alles getest en gecontroleerd”, klinkt het bij de federale politie. “Hoe reageren ze in een drukke luchthaven of treinstation? Hoe sociaal is het dier? Wordt de hond niet wagenziek? Ook de gezondheid van het dier wordt gecontroleerd. Een opleiding van een politiehond duurt 9 tot 12 maanden, wat dan ook een grote investering voor de federale politie is. Voldoen aan de vereisten, ook de medische, is dan ook uiterst belangrijk. We kunnen dan ook het risico niet lopen dat het dier na enkele maanden moet afhaken. Het is een intensieve job. Op een dag leggen we makkelijk 17 kilometer af.”

Stokstijf

Wanneer de honden explosieven ruiken, moeten ze enkele seconden stokstijf blijven staan.
Wanneer de honden explosieven ruiken, moeten ze enkele seconden stokstijf blijven staan. “Sommige explosieven werken met sensoren of reageren op schokken en dan moeten we uiterst voorzichtig zijn.”© Davy Coghe

De twee West-Vlaamse honden slaagden met brio en werden aangekocht door de federale politie. Ze beginnen nu aan hun opleiding als recherchehond. “Op het einde van de opleiding zullen ze 18 à 19 verschillende soorten springstof kunnen aanduiden. Dat doen ze door enkele seconden stokstijf te blijven staan. Sommige explosieven werken met sensoren of reageren op schokken en dan moeten we uiterst voorzichtig zijn . Vandaar dat we ook steeds meer werken met een laser, waarbij we de hond aanwijzen waar ze moeten zoeken. Zo kan de geleider op een veilige afstand blijven. Voor een hond is dit sport en spel, ze hebben geen weet van het mogelijke gevaar. Als alles goed gaat, kan een hond werken tot ze acht à negen jaar oud zijn. Eenmaal te oud voor de job, mogen ze hun pensioen spenderen bij hun geleider. De band met de geleider is zo intens dat de geleider zo goed als altijd het dier tot op het einde van zijn leven bij zich houdt. Maar iemand kan natuurlijk ook geen vijf honden in huis nemen. Dan zoeken we zelf naar een opvanggezin. Niemand van hen moet ooit nog naar een asiel.”

Politie doet steeds meer beroep op honden

Een hond is de beste vriend van de mens. En ook steeds meer van agenten. De politie doet steeds meer een beroep op de trouwe viervoeters. Dat blijkt uit cijfers die het West-Vlaamse Kamerlid Koenraad Degroote (N-VA) opvroeg bij Binnenlandse Zaken. De voorbije tien jaar is het aantal politiehonden bijna verdubbeld: van 49 in 2009 tot 92 nu. En daar komen straks nog eens 44 honden bij, die momenteel in opleiding zijn. Al die honden worden getraind bij de Dienst Hondensteun van de federale politie (DACH). Naast patrouilleren leren de honden zoeken naar mensen, menselijke resten, drugs en geld, brandhaarden en explosieven. De expertise van de dienst is zo groot dat ook de US Army en buitenlandse diensten, zoals de Luxemburgse douane- en politiediensten, een beroep op DACH doen.

(ON)