“Trump verandert constant van gedacht: dat is gevaarlijk”

Pieter-Jan Breyne

In alle uithoeken van de VS zochten en vonden we West-Vlamingen, en we vroegen hen hoe het is om te leven onder president Trump. De Oostendse Lisbeth Claus (66) woont in Oregon. Ze is professor in management en ‘global HR’ aan Willamette University.

Dit interview maakt deel uit van ons dossier ‘West-Vlamingen in alle staten over Trump’. Je leest alle interviews hier.

Lisbeth groeide op als jongste in een gezin van vier kinderen met een Vlaamse vader en een Waalse moeder. In 1975 vertrok ze naar de VS om er te doctoreren. “Ik kwam terug naar de KU Leuven voor mijn postdoctoraat, maar vanaf 1982 ben ik beginnen werken in de VS. Ik ben getrouwd met advocaat Robert Hector. We hebben een dochter en wonen in Silverton in Oregon.”

Middenklasse verdwijnt

“Hoewel er voor mij persoonlijk niet zo veel gewijzigd is met de komst van Trump, merk ik wel dat de sfeer in dit land verandert. Positief: de waarde van ons pensioenplan is sterk gestegen, al blijft dat op langere termijn onzeker. Maar vooral negatief. Het beleid en de dagelijkse uitspraken van Donald Trump hebben een kloof gecreëerd tussen hoe mensen hun mening en bezorgdheid voor anderen uiten. Enerzijds worden opinies op een haatvolle manier verspreid, anderzijds zien we ook een grotere individuele bezorgdheid – in kleine dagelijkse daden – voor het lot van mensen die anders zijn. We zien nu duidelijker een verwaarloosd deel van de bevolking: werkende mensen die amper kunnen toekomen en het eigenlijk niet beter hebben dan werklozen. De traditionele middenklasse is langzaam aan het verdwijnen en de kloof tussen de ‘1%’ en de rest van de bevolking groeit. Typisch een kenmerk van een derdewereldland!

“Toen ik naar België wou terugkeren kreeg ik te horen dat ik te oud was daarvoor”

“Opvallend is dat voor het eerst sinds de Civil Rights Movement in de jaren ’60, Amerikanen nu vaak op straat komen om te demonstreren. Voor de verkiezing kende ik maar weinig mensen die openlijk bekenden dat ze voor Trump zouden stemmen. Na de verkiezingen, waren er plots een heleboel die hun voorkeur en hun mening openbaar verkondigden.

Kritiek op levenswijze

“Ik woon en werk hier 42 jaar, heb de Amerikaanse nationaliteit en als blanke immigrant uit een Westers land, met een relatief hoge socio-economische status, heb ik waarschijnlijk wel een andere ervaring dan iemand die deze privileges niet heeft. In de 42 jaar dat ik hier ben, heb ik nooit ondervonden dat ik als immigrant minder geïntegreerd zou zijn dan mensen die hier geboren zijn. Tijdens mijn naturalisatie zei de rechter in zijn speech “Don’t ever let anyone tell you that you are not a real American because you were not born here.” Er is wel een uitzondering, tijdens de laatste financiële crisis kreeg ik van een paar mensen op het werk, die hard werken en weinig verdienen, kritiek te horen op mijn levenswijze, met veel reizen, een appartement aan zee in België, en een tweede verblijf hier in de States.How come you as an immigrant are doing so well?”, vroegen ze. Op de eerste confrontatie reageerde ik alleen met mijn eigen bedenking. De tweede keer had ik een antwoord klaar. Toen ik naar de VS kwam was ik al volledig opgeleid op kosten van mijn ouders en van België. Ik heb genoten van het privilege van een universitaire opleiding, heb continu gewerkt en belastingen betaald.”

“Buitenlanders zijn over het algemeen heel kritisch maar zonder een goed begrip van de VS. Ze begrijpen bijvoorbeeld het systeem van electoral college niet, waardoor Trump de overwinning behaalde. Een ander misverstand is dat Trump een ideoloog zoals Marine Le Pen zou zijn. Dat is hij niet, hij verandert constant van gedacht als hij met nieuwe situaties geconfronteerd wordt. Dat brengt heel veel onzekerheid en gevaar met zich mee.”

TV afsluiten omdat Trump overal is

“Het grootste misverstand over de VS en de Amerikanen is dat diversiteit en inclusie niet echt begrepen worden. Assimilatie met diversiteit is het dominante denkbeeld. Niemand in de VS ziet mijn dochter Rachel als de dochter van een buitenlandse moeder. Ze is een Amerikaanse, punt. Vergelijk dat met mensen die in België geboren zijn uit buitenlandse ouders en nooit in een ander land hebben gewoon. Waarom zouden dat geen Belgen zijn?”

“De media overrompelen ons hier over Trump en we spreken overal waar mensen samenkomen over hem. De discussies zijn vaak gepolariseerd. Soms sluiten we ons gewoon af van de realiteit. Shut off the TV!”

Gekozen voor de States

“Ik denk niet anders over mijn leven in de VS als gevolg van Trump. Zowel Amerika als Europa heeft zijn eigen politieke en economische problemen. Ik ben Belg van geboorte, een kind van de zee, en heb er bijna een kwarteeuw geleefd. Maar mijn keuze – werk en familie – is nu Amerikaans. In de jaren negentig, toen mijn dochter nog in de kleuterklas zat, hebben mijn Amerikaanse echtgenoot en ik geprobeerd ons opnieuw in België te vestigen. Ik had toen al carrière gemaakt in de VS. Ik sprak met familie en de bazen van enkele Vlaamse bedrijven, maar kreeg te horen dat ik misschien al wat te oud was om die stap te zetten en best in de VS bleef! Dat was voor mij het keerpunt om niet naar België terug te keren. Ik had daar jaren later een interessant gesprek over met de Belgische consul in Los Angeles. Hij stelde dezelfde vraag – keer je terug naar België? Hij zei toen dat hij het spijtig vond dat België mij verwaarloosd en verloren had…”

Toch heb ik de voorbije 40 jaar een sterke band behouden met België via familie, vrienden en ook professioneel. Mijn levenswijze is nu echter veel breder: niet noodzakelijk Amerikaans maar wereldwijd. Ik voel me een wereldburger. Ik heb veel inspanningen gedaan om opnieuw Belg te worden en de twee nationaliteiten te behouden. Het is geen kwestie van meer Belg of meer Amerikaan te zijn. Ik heb nauwe banden met beide landen en ook met een paar andere landen.”