Hét dubbelinterview: “Op Johan stemmen? Ik zal er eens over peizen”

© Davy Coghe
Hannes Hosten

Onze flitspeiling maakt het helemaal duidelijk: Johan Vande Lanotte (Stadslijst) en Bart Tommelein (Open VLD) zijn op weg voor een echte burgemeestersstrijd. Toch zijn ze erg lief voor elkaar, ook na de frontale aanval van de N-VA van vorige week. “Ik hou niet van politici die anderen neerhalen om er zelf beter van te worden”, zegt Bart Tommelein. En opvallend: ze sluiten elkaars partij niet uit als coalitiepartner.

Het hoeveelste dubbelinterview dit is? De woordvoersters van Johan Vande Lanotte en Bart Tommelein zijn de tel kwijt. Toch merken we dat beide toppolitici wat gespannen zijn voor ons gesprek. Ze weten dat wij hen de resultaten van onze flitspeiling zullen geven en dat zorgt toch voor zenuwen. Zeker bij Johan Vande Lanotte, die na de fotosessie op de zeedijk met grote stappen naar het zaaltje in het Upstairs Hotel beent om meteen aan het interview te beginnen. “Nee, geen foto meer op de glijbaan, wij zijn geen cowboys”, klinkt het kort. Bart Tommelein is ogenschijnlijk meer zijn ontspannen en joviale zelf, maar noteert even nauwgezet de resultaten.

Mijnheer Vande Lanotte, veel Oostendenaars verkiezen u in onze peiling omdat u goed bestuurd hebt. Want vindt u zelf uw beste realisatie van de voorbije legislatuur?

Johan Vande Lanotte: “Ons woonbeleid. We versterkten het sociaal verhuurkantoor en zijn bezig aan een woonplan met als doelstelling 3.000 nieuwe woningen, waarvan 750 gezinswoningen. Zo veranderen we echt de bevolkingssamenstelling van Oostende. Daarnaast zijn er natuurlijk de vele evenementen. De stad leeft.”

Voor Bart Tommelein kiezen mensen omdat ze van hem een frisse wind verwachten, verandering. Maar u bestuurt toch al twaalf jaar mee?

Bart Tommelein: “De omstandigheden waren wel anders: in de eerste zes jaar had de SP.A nog een absolute meerderheid en ook nu is het nog de leidende partner. Wij speelden nu eerlijk gezegd een junior-rol. We hebben de ambitie om de leidende factor te worden.”

Ja, ik kom zelfzeker over. Mocht dat niet het geval zijn, dan zouden ze zeggen dat ik te bescheiden ben. Het is altijd iets

Wat is uw speerpunt voor de komende legislatuur, mijnheer Vande Lanotte?

Vande Lanotte: “Inzetten op de verdere verjonging van de stad. We zijn al de tweede jongste kuststad, maar we willen nog meer jonge gezinnen aantrekken. Door ons woonprogramma, met kinderopvang waarvan we de helft van de prijs willen terugbetalen -, de tussenkomst voor de Buzzy Pas voor De Lijn beperken tot 15 euro per kind, simulatoren inzetten om jongeren te helpen hun rijbewijs te halen, de ontbrekende links in het fietspadennetwerk realiseren, de fuifzaal…”

En in welk opzicht wordt het beleid dan anders onder burgemeester Tommelein?

Tommelein: “Ik ben een liberaal en hij is een socialist. Dat is een wezenlijk verschil. Bovendien ga ik voor grotere transparantie, een betere communicatie, meer dialoog met de burger. Ik wil ook komaf maken met de vriendjespolitiek die er af en toe heerst. Daarom pleit ik voor een onafhankelijke ombudsman.”

Vriendjespolitiek?

Vande Lanotte: (haalt de schouders op) “Ik weet niet waarover het gaat. Aanwervingen gebeuren met een examen, waar geen politicus bij aanwezig is.”

Hét dubbelinterview:
© Davy Coghe

Tommelein: “Het gaat over een gevoel dat niet iedereen op dezelfde manier behandeld wordt. Ik laat in het midden of dat juist is of niet, maar de wildste verhalen doen de ronde. Ik hoor bijvoorbeeld dat de politie de opdracht zou krijgen om minder streng op te treden tegen mensen van een andere bevolkingsgroepen. Ik zeg u dat dat gevoel leeft en we moeten het wegnemen.”

Vande Lanotte: “In elk geval is het manifest onwaar.”

Volgens de peiling bent u wel de kandidaat met de meeste tegenstand. Mensen noemen u corrupt, spreken van maffiapraktijken.

Vande Lanotte: “Sinds het boek De keizer van Oostende is een bepaald beeld geschapen. Meer dan 40 mensen hebben mij in deze campagne al gevraagd hoe het zit met mijn appartement op de Oosteroever. Ik heb daar geen appartement! Ook die N-VA-beweringen van vorige week, over belastinggeld dat ik zou gekregen hebben via de basket, zijn complete onzin. Ik weet voor mezelf dat het niet waar is en laat daar ook geen halve minuut mijn slaap voor, maar het beïnvloedt wel mijn imago.”

In een democratische rechtsstaat is iemand onschuldig zolang hij niet veroordeeld is. Ik vind dat Johan daar gelijk in heeft

Tommelein: “Het is niet mijn stijl om op de man te spelen. Ik hou niet van politici die elkaar bekampen zonder onomstotelijke bewijzen. In een democratische rechtsstaat is iemand onschuldig zolang hij niet veroordeeld is. Ik vind dat Johan daar gelijk in heeft.”

Iets heel anders: Johan Vande Lanotte scoort beter bij de dames, Bart Tommelein bij de heren. (algemene hilariteit)

Vande Lanotte:Beauty and the beast. Ze zeggen altijd… (zwijgt even) Nee, geen commentaar.”

Tommelein: “Ik ben tevreden met mijn score in deze peiling, maar dit steekt. (lacht) Maar ik weet nu wel dat ik de komende weken vooral moet inzetten op de vrouwen.”

Zo’n 13 procent van de kiezers wil ook Bart Tommelein niet als burgemeester. De voornaamste reacties: hij is zelfvoldaan, hij zal een coalitie vormen met de N-VA, met de liberalen worden arme mensen armer.

Tommelein: “Ik zal de drie beantwoorden. Ik ben ervan overtuigd dat liberalen een socialer beleid kunnen voeren dan de linkse partijen. Coalitie met de N-VA? Ik heb met alle democratische partijen in de gemeenteraad gepraat. Maar het is duidelijk dat de N-VA heel graag met mij in een coalitie zou stappen. Ik sluit dat niet uit, maar de kiezer zal oordelen. En mijn zelfverzekerdheid? Ja, ik heb ambitie en kom bij sommige mensen te zelfzeker over. Maar mocht ik dat niet zijn, dan zeggen ze dat ik te bescheiden ben. Het is altijd iets.”

Hebben de beweringen van de N-VA van vrijdag over het stadsgeld voor de basket en voor Johan Vande Lanotte de resultaten beïnvloed?

Vande Lanotte: “Ik weet het niet, maar het zou me verwonderen. De peiling is zaterdag afgenomen, ik weet niet of dat zo snel speelt.”

N-VA is de sprint aan het aantrekken voor het Vlaams Belang. De problematiek van de nieuwkomers los je niet op met gekrijs en geschreeuw

In de peiling stemden mensen voor Björn Anseeuw (N-VA) omdat ze van hem ‘de opkuis van de allochtonen’ verwachten. Dat kwam bij hem sterker naar voren dan bij Christian Verougstraete (Vlaams Belang).

Tommelein: “Dat zijn de Francken-aanhangers hé. Maar het heeft ook een voordeel. Het kan de groei van het Vlaams Belang afremmen. Al ben ik daar niet zeker van. Anseeuw staat op 12%, maar Verougstraete op 9%. Het zal een harde strijd worden op de extreemrechtse flank.”

Vande Lanotte: “N-VA is de sprint aan het aantrekken voor het Vlaams Belang. De problematiek van de nieuwkomers los je niet op met gekrijs en geschreeuw. Ik kan niet tegen racisme. Je mag nooit een discours voeren waarbij mensen objecten worden. Het ‘opkuisen’ van allochtonen? We kuisen geen mensen op, gelukkig maar.”

Tommelein: “Maar daar speelt ook een stuk perceptie. Ik denk niet dat N-VA een partij is die niet wil overgaan tot integratie. Zelf wil ik dat als humanist in elk geval. Ik ben heel trots op Hina Bhatti, de voorzitter van de gemeenteraad, van Pakistaanse origine, maar een echte Ostensche, hier geboren. Dat kan niet iedereen zeggen.” (grijnst even naar Vande Lanotte, die in 1991 in Oostende kwam wonen, )

Kunnen jullie met elkaar een coalitie sluiten na 14 oktober?

Vande Lanotte: “Er zijn drie kandidaten met wie wij kunnen spreken: Open VLD, CD&V en Groen. Met de N-VA zou onnozel zijn, we passen qua programma en qua manier van aan politiek doen niet samen en ik denk dat het onverbeterlijk is. Finaal beslist de kiezer wie met elkaar moèt praten. Je kan in rare situaties komen. Mogelijk volstaan drie partijen niet voor een meerderheid.”

Hét dubbelinterview:
© Davy Coghe

Tommelein: “Als de kiezer wil dat Johan de leiding behoudt, dan zal ik geen schepen worden onder hem. Maar is het uitgesloten dat mijn partij een bestuursakkoord maakt met de Stadslijst of met onder andere de Stadslijst? Nee. Ik heb alleen gezegd dat ik niet in een coalitie stap met Groen en de Stadslijst samen.”

Hebt u een voorkeur om het eens zonder de Stadslijst te doen?

Tommelein: “Ik heb op dat vlak geen voorkeur te uiten, dat moet de kiezer zelf uitmaken.”

Zou Johan Vande Lanotte schepen worden onder burgemeester Tommelein?

Vande Lanotte: “Nee, dat zou een beetje belachelijk zijn. In een democratische battle moet je de keuze van de kiezer respecteren. Je moet de kiezer serieus nemen.”

Tommelein: “Mijn ambitie is de leiding te nemen. Ik ben daarvoor bereid mijn ministerpost op te offeren. Als de Oostendenaar mij kiest, zal ik de eed afleggen als burgemeester. Ik ben geen kandidaat voor een nieuwe ministerpost in de Vlaamse regering, maar wel om de lijst voor het Vlaams Parlement voor de provincie West-Vlaanderen te trekken.”

Als ik kan burgemeester worden, zal ik het doen. Ik zal me niet laten vervangen door iemand anders, zoals er ook veel geruchten zeggen

Elk drie jaar de burgemeesterssjerp, hoor je roddeltantes zeggen. Is dat een optie?

Vande Lanotte: “Dat is belachelijk. Als de één wint, waarom zou de ander dan toch een tijd burgemeester zijn?”

Tommelein: “Als ik kan burgemeester worden, zal ik het doen. Ik zal me niet laten vervangen door iemand anders, zoals er ook veel geruchten zeggen.”

Nog opvallend: er komen enkele burgerlijsten op in Oostende.

Tommelein: “Het probleem wat ik heb met burgerlijsten is dat je niet altijd weet wie voor wat staat. Ik vind het wel soms jammer dat wij geen kiessysteem hebben met één lijst, waarop alle kandidaten staan.”

Vande Lanotte: “Vroeger mocht je panacheren, bolletjes kleuren bij verschillende partijen. Het tellen ervan was rampzalig, maar met het elektronisch stemmen zou dat nu weer mogelijk zijn.”

Tommelein: “De grote vraag: zou je dan voor mij stemmen, Johan?”

Vande Lanotte: “Neen.” (lacht)

En zou u voor mijnheer Vande Lanotte stemmen?

Tommelein: “Ik zou er eens over peizen.” (algemeen gelach)

Vande Lanotte: “Je ziet dat hij jovialer is dan ik.”

(Hannes Hosten/Bart Casteleyn/foto’s Davy Coghe)