Francesco Vanderjeugd legt ziel bloot in ‘Burgemeester met een beugel’

© JOKE COUVREUR
Philippe Verhaest

Amper 33 is hij, maar Francesco Vanderjeugd maakte al meer mee dan sommige mensen in hun hele leven. Zijn jeugd en carrière als politicus heeft de Stadense burgemeester nu in boekvorm gegoten, maar een politiek werk is het allesbehalve, benadrukt hij. “Ik ga geen enkel heikel onderwerp uit de weg.”

Een goeie, maar door de psychische problemen van zijn mama niet evidente jeugd. Als tiener veel te snel in de volwassen wereld terecht gekomen en op amper 24-jarige leeftijd burgemeester van Staden. Het leven van Francesco Vanderjeugd heeft alles wat een goed boek nodig heeft.

Met ‘Burgemeester met een beugel’ ligt zijn levensverhaal nu ook in de winkelrekken, al noemt de Open VLD’er het zelf geen biografie. “En al zeker geen politiek boek”, zegt hij. “Ik wil mijn verhaal vertellen en tonen dat het oké is om kwetsbaar te zijn”, verwijzend naar zijn mentale crash van september 2018. “Ik wil in eerste instantie het taboe rond psychische problemen doorbreken en mensen doen inzien dat hulp vragen geen schande is.”

Waarom was het voor jou zo belangrijk om een boek te schrijven?

“Het idee zit al sinds 2013, het jaar dat ik ik burgemeester werd, in mijn hoofd. Ik heb de laatste jaren letterlijk van me afgeschreven, als een soort therapie. De titel is ook bewust gekozen. Toen ik als burgemeester van start ging, droeg ik effectief nog een beugel. En hoe die met de nodige pijn mijn gebit recht heeft gezet, zo heeft het burgemeesterschap me ook niet zonder slag of stoot gevormd. Maar het hele boek kreeg door mijn mentale crash van afgelopen voorjaar wel een extra dimensie.”

Die gebeurtenis is dan ook prominent aanwezig in je verhaal. Je opent er zelf het boek mee.

“Bewust, want tijdens die moeilijke weken voelde ik het onbegrip dat mijn mama al die jaren zelf heeft moeten ervaren. Het heeft mijn leven echt veranderd. Uit die kwetsbaarheid heb ik ook zeer veel geleerd. Het heeft me sterker gemaakt. Ik wil de buitenwereld ook tonen dat niemand hier immuun voor is. Iederéén kan crashen. Door mijn verhaal zo open en bloot te vertellen, laat ik zien dat mentale problemen in alle lagen van de bevolking kan voorkomen. Ik hoop echt dat ik, aan de hand van dit boek, psychische problemen uit de taboesfeer kan halen. Makkelijk is dat echter niet, zeker niet in West-Vlaanderen. Wij zijn van nature binnenfretters. Terwijl er niets mis is met je gevoelens te uiten.”

Ik ben al harder geworden, maar de gevoelsmens Francesco zal nooit verdwijnen

Ben je niet bang voor commentaar?

“Dit maakt me als politicus zeker ook kwetsbaar, maar we hebben ook een symbolische microfoon in handen. Die wil ik nu op een goeie manier gebruiken. Als kind heb ik de ziekte van mijn mama van dichtbij meegemaakt. Ik weet wat psychische problemen met een mens kunnen doen. En met de omgeving.”

Je mama vormt duidelijk de rode draad doorheen je boek.

“Zij was altijd erg belangrijk voor me. Ik ga ook geen enkel aspect van onze relatie uit de weg. Ik beschrijf de goeie momenten, maar evengoed de dagen waarbij we lijnrecht tegenover elkaar stonden. Ik had een fijne jeugd, maar heb ook een pak ellende gekend. Mijn mama heeft zonder meer een enorme impact op me gehad. Ze heeft me mee gemaakt tot wie ik nu ben.”

Straf: je geeft zelfs toe dat je op een gegeven moment bent gevlucht naar Frankrijk. Weg van de miserie thuis.

“Ik was zeventien jaar oud en kon het thuis gewoon niet meer aan. Ik moest weg. Ik ben toen op mijn fiets gesprongen en beginnen trappen. Het doel was om in Zuid-Frankrijk een nieuw leven te beginnen, maar ik ben uiteindelijk in een klooster in Noord-Frankrijk beland. Daags nadien keerde ik, na een goed gesprek met een pater, terug naar huis. Zo’n zaken zijn niet makkelijk om op te biechten, maar je moet het vertellen om het grote plaatje te kunnen schetsen.”

Je legt je ziel meer dan bloot.

“Alleen zo kan ik tonen wie ik ben. En bewijzen dat we uiteindelijk allemaal gelijk zijn. Net daarom gooi ik ook de vele vooroordelen op tafel die over mij al dan niet nog heersen. Ik kreeg al te horen dat ik voor de mannen was, dat ik een echte rokkenjager ben… Fijn is dat niet, maar nu kan ik zo’n zaken veel sneller relativeren. Ik heb doorheen de jaren een harnas gekweekt, maar mijn emoties zijn niet verdwenen. Door wat ik allemaal heb meegemaakt, heb ik wel meer empathie, denk ik. Ik vraag me sneller af wat de achtergrond van gebeurtenis is…”

Zou je niet graag wat harder zijn?

“Dat bén ik al. Maar Francesco als gevoelsmens zal nooit verdwijnen. Dat vind ik ook niet erg. De gevoelloze maatschappij waar we in leven, die is pas erg.”

Hoop je dat de publieke opinie na het lezen van dit boek een ander beeld van je zal hebben?

“Velen zullen schrikken van wat ik te vertellen heb en van mijn openheid. Als ik met dit boek mensen kan helpen, zal ik een gelukkig mens zijn. Ik hoop echt dat dit mensen zal aanzetten om te praten, om hulp te zoeken. Dáár heb ik het voor gedaan.”

Je mama wilde dolgraag dat je priester zou worden. Maar ben je als burgemeester niet de moderne pastoor?

“Ergens wel. Ik probeer er te zijn voor de Stadenaars. Hen bij te staan in moeilijke periodes. Dan ben ik er niet als politicus, maar als mens. En daar kan iemand echt deugd van hebben.”

Mijn mama heeft een enorme impact op me gehad. Ze heeft me mee gemaakt tot wie ik nu ben

Moeten er meer politici als jezelf zijn?

“De politiek moet vooral menselijker worden. Minder stoerdoenerij en tafelkloppers, maar terug naar de essentie: hoe kunnen we de mensen helpen? Ik wil aan zachte en correcte politiek doen.”

Hoe blij ben je dat je boek eindelijk te lezen is?

“Dat is met geen woorden te beschrijven. Toen ik het boek voor het eerst in handen kreeg, was het alsof ik de geboorte van een eigen kindje meemaakte. Het voelt goed, zeer goed. Uiteraard zal er ook weer kritiek zijn, maar ik focus me op het positieve.”

Welke boodschap wil je de lezer zeker meegeven?

“Dat je je dromen moet nastreven. Dat heb ik ook gedaan. Ik ben de voorbije jaren ontelbaar veel keer symbolisch begraven, maar ik heb altijd teruggevochten. Veerkracht kan je ver brengen.”

‘Burgemeester met een beugel’ telt 153 pagina’s, is uitgegeven bij Bibliodroom en kost 21,95 euro. De opbrengst gaat integraal naar de Wervikse vzw O2, dat zich inzet voor door de rechtbank geplaatste kinderen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier