Strengere aanpak mag straffen en afschrikken, maar moet vooral onze wegen veiliger maken

Frederic Vansteenkiste
Frederic Vansteenkiste Medewerker KW

Steeds meer nabestaanden van verkeersslachtoffers vragen om strengere straffen voor hardleerse bestuurders die andere weggebruikers blijven in gevaar brengen. Geen onterechte eis.

Nadat eerder al nabestaanden van verkeersslachtoffers elders in het land een gelijkaardig initiatief ondernamen, schreven de familieleden van een jonge vrouw die enkele weken geleden verongelukte een open brief naar verantwoordelijken in de politiek en justitie, met de duidelijke vraag om doodrijders harder te bestraffen. Marie-Laure Geers uit Diksmuide kwam om het leven samen met haar partner, toen ze op hun motor werden aangereden door een dronken bestuurder. De jonge bestuurder kreeg een rijverbod van 15 dagen. De familie kan niet begrijpen hoe de dader, na zo’n ongeval, nu alweer achter het stuur kan en mag kruipen. Op een moment waar de ingrijpende impact van het ongeval amper is doorgedrongen, laat staan dat er een proces van verwerking zou zijn opgetreden. Ze zijn niet alleen.

Nabestaanden zijn niet gebaat met de wetenschap dat de dader failliet gaat, pijn lijdt of enkele maanden in de cel doorbrengt

Begrijp ons niet verkeerd, we pleiten niet zomaar voor harde sancties of torenhoge boetes, laat staan gevangenisstraffen voor elke bestuurder die een dodelijk verkeersongeval veroorzaakt. Bestuurders zijn geen criminelen en ongevallen blijven ook ongevallen : dramatische spelingen van het lot na een foute inschatting, een verkeerde beslissing, ongepaste overmoedigheid of een kort moment van onoplettendheid. Mensen zijn, ook als ze achter het stuur van een wagen zitten, nog altijd mensen met beperkingen en mankementen.

Heel vaak zijn de ‘daders’ trouwens evenzeer slachtoffers. En neen, het is niet te vergelijken met hoe het moet zijn voor zij die achterblijven, voor een leven van een zus of broer, mama of papa, zoon of dochter dat in één seconde, één klap van botsend metaal abrupt afgebroken wordt. ‘Zij leven tenminste nog’, ja misschien, maar de schaduw van een leven op je geweten is daarom niet minder zwaar en een vreselijk zwaar stuk ballast die ze voor de rest van hun leven meeslepen.

Een oprechte spijtbetuiging betekent meestal veel meer dan eender welke harde straf uitgesproken door een rechter

De nabestaanden zijn ook niet gebaat met de wetenschap dat de man of vrouw die hen het leven van een dierbare ontnam in een ongeval failliet gaat, pijn lijdt of enkele maanden in de cel doorbrengt. Wat gebeurd is, is gebeurd en geen enkele sanctie brengt de slachtoffers terug. Geen enkele boete kan er voor zorgen dat een vader nog eens met z’n verongelukte zoon kan gaan fietsen, een jaar cel voor de chauffeur zal er niet voor zorgen dat een jongen plots wél weer over de toekomst kan gaan nadenken met zijn overleden lief. De pijn blijft en door de jaren slagen nabestaanden er doorgaans wel in occasioneel weer wat moois te ontdekken in het leven, maar de leemte raakt nooit opgevuld, hoe zwaar een dader ook wordt aangepakt. Een oprechte spijtbetuiging betekent overigens meestal veel meer dan eender welke straf uitgesproken door een rechter.

Voor wegpiraten die niet leren uit hun fouten, mogen best andere wetten gelden

Maar een beetje anders ligt dat al voor bestuurders die keer op keer in de fout blijven gaan. Hardleerse kwasten die na een eerder ongeval gewoon nòg een keer met enkele glazen teveel op achter het stuur stappen. Het soort cowboys van de weg dat er ook na meerdere overtredingen van overtuigd blijft ‘dat zij hun voertuig wel onder controle kunnen houden’ als ze de snelheidsbeperkingen weer een keertje aan hun laars lappen.

Voor al die wegpiraten die statistieken naast zich leerleggen, die niet leren uit hun fouten en de pure wetenschap dat snelheid en rijden onder invloed een onverantwoord risico met zich meebrengt losjes negeren, mogen best andere wetten gelden. ‘Wie niet horen wil moet voelen’. Het klinkt wat ouderwets, maar dat krijg je dan als niks opsteekt van het verleden. Iedereen heeft wat ons betreft recht op een tweede kans, maar de openbare weg is ook geen kermis. Bovendien speelt voor dat selecte clubje weggebruikers de gedachte dat een strengere aanpak ook gewoon een leven kan redden. Hoé de politiek of justitie dat aanpakt, da’s nog om het even.

Verplichte cursussen, opgelegd vrijwilligerswerk bij revaliderende verkeersslachtoffers of een levenslang rijverbod? Allemaal valabele opties, en aan de autoriteiten om die in een model te gieten dat meer aansluit bij de wensen en noden van vandaag. Maar het lijkt niet in proportie dat een kruimeldief of een kleine druggebruiker soms harder wordt gestraft dan een bestuurder die speelt met de levens van onschuldige burgers door vlotjes en herhaaldelijk alle essentiële afspraken voor de weg naast zich neer te leggen. Werkt een strengere aanpak niet om dat soort mensen af te schrikken of te laten inzien waar ze over de schreef gaan, dan liefst toch om af te dwingen dat ze hun fout, noem het na drie keer gerust een misdaad, nog eens kunnen herhalen.

Justitieminister Koen Geens (CD&V) liet al verstaan niet afkerig te staan tegen zwaardere straffen voor hardleerse brokkenmakers en denkt dat het rijbewijs met punten daarin een oplossing kan zijn, en ook SP.A-voorzitter John Crombez is van zinnens om na de zomer in het parlement te ijveren voor een wetswijziging.

We hopen dat de roep van de families, vrienden en andere nabestaanden luid genoeg klinkt om daadwerkelijk een nieuwe aanpak te kunnen forceren.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier