Op zaterdag 8 juni is er het tweede Oostkamps Schoolschaaktornooi, in samenwerking met Schaakclub Het Trouwe Paard. Ploegen van vier personen melden zich tussen 13.00 en 13.30 uur in Vrije Basisschool De Bosbes, Wingensestraat 10 in Hertsberge. Spelers maken over zeven partijen met elk 10 minuten bedenktijd uit, wie er om 17.45 met de beker naar huis gaat. Deelnemen is gratis en iedere deelnemer krijgt een aandenken. Het tornooi wordt geleid door internationaal schaakmeester Tom Piceu.
Dat schaken een meerwaarde betekent voor kinderen hoeft geen betoog. Wetenschappers hebben al lang aangetoond dat met schaken het nadenken en het geheugen worden getraind en dat er daar bovenop ook nog aan sociale vaardigheden wordt gewerkt. Het redeneren, argumenteren en discussiëren over zetten maakt de jongeren dan weer een stuk taalvaardiger. Het invoeren van schaken op school biedt zeker een extra prikkel aan begaafde leerlingen die op die manier geen nieuwe leervoorsprong creëert voor een specifiek vak waar anderen nog wat extra uitleg nodig hebben. Alleen maar voordelen dus.
Premier League van het schaken
Daarom zet de Oostkampse internationale schaakmeester Tom Piceu (40) zich al jaar en dag in om het schaken op school te bevorderen. Dat loont blijkbaar, want in sommige scholen is schaken al effectief opgenomen in het lessenrooster, zeker als extraatje voor snellerenden. “Op scholen waar er geschaakt wordt, zie ik evenveel jongens als meisjes over het schaakbord hangen, maar van zodra het woord ‘tornooi’ of ‘competitie” valt, dan zijn de jongens plots in de meerderheid.”, lacht Tom. “Voor het tornooi dat op 8 juni in Hertsberge wordt georganiseerd zijn er al ploegen uit Moerbrugge, Loppem, Ruddervoorde, Baliebrugge, Hertsberge en Oostkamp ingeschreven. Er zijn zeker nog een tiental plaatsen vrij.”
“Ik ben leren schaken op mijn zesde”, doet Tom zijn verhaal. “Ik speel weinig individuele tornooien maar wel veel ploegencompetities omdat ik daar tegen gelijkwaardige tegenstanders kan spelen. Met de ploeg uit Brugge werden we nu zesde in de hoogste afdeling van interclubs dit jaar, met mijn Nederlandse ploeg uit Sas-van-Gent hebben we ons gehandhaafd in de meesterklasse (hoogste afdeling) en met mijn ploeg van Aachen stijgen we van de tweede naar de eerste Bundesliga. De Bundesliga is in het schaken, wat de Premier League is in het voetbal: het meeste geld en de beste spelers. Dat wordt dus een fantastische ervaring tussen de wereldtop volgend seizoen.”
Vormende kracht van schaken
“Ik werk als zelfstandige, als IT-projectleider en als schaaktraine”, vertelt Tom, “Ik kan mijn dagen goed vullen, want ik krijg veel meer aanvragen voor schaaktrainingen dan wat ik aankan. Ik ben nu andere mensen aan het motiveren om dezelfde stap te zetten naar professioneel trainer.”
“Ik ben jong begonnen met schaken en ik was ook heel jong om te starten als lesgever. Toen ik op mijn twaalfde de sterkste speler in de club geworden was (ook van de volwassenen), kreeg ik geen les meer maar begon ik zelf les te geven aan de sterkere jeugdspelers. Die waren allemaal een stuk ouder dan mezelf, maar ik deed het graag. Dat lesgeven heb ik altijd even graag gedaan als zelf spelen en ook later in mijn professionele carrière heb ik dat meegenomen als troef en verder ontwikkeld.”
“Omdat ik naar Belgische normen een sterke schaker ben, werkte ik in het begin als trainer vooral met de meeste getalenteerde spelers. Later ging ik me ook meer met de organisatie van de clubs en de basisopleiding bezighouden en kwam ik ook op scholen terecht. Ik leerde toen de vormende kracht van het schaken echt kennen. Wie zijn best doet om het schaken onder de knie te krijgen, die leert zich langer te focussen, om te gaan met winst en verlies, weloverwogen beslissingen te nemen onder tijdsdruk en om te gaan met de gevolgen van de genomen beslissingen en nog zo veel meer.”
Goed voor zelfvertrouwen
“Zowel in de club als op de scholen merkte ik dat de kinderen het als een spel ervaren en dat je als leerkracht intussen aan de individuele vaardigheden kunt werken. Het is ook gemakkelijk in te schakelen bij de verschillende vakken op school. Er moet vaak geteld worden, logisch geredeneerd worden en het ruimtelijk inzicht wordt voortdurend getraind. De link met wiskunde is duidelijk. In schaaklessen krijgen de kinderen hulp aangereikt om goede zetten te vinden, eigenlijk hetzelfde type redenering dat je moet toepassen om bv. de dt-regel onder de knie te krijgen. En het spel heeft in de loop van de eeuwen een evolutie doorgemaakt die heel nauw samenhangt met de geschiedenis in onze streken, dus ook daar is een duidelijke link die de leerkrachten kunnen gebruiken.”
“Ik zag kinderen met een laag zelfbeeld die plots bleken uit te blinken op het schaakbord en zo hun zelfvertrouwen opkrikten. Ook voor nieuwkomers die de taal niet beheersen is de schaakles vaak de eerste les waar ze actief kunnen aan deelnemen door het visuele karakter van het spel. Ik hoop nog vele jaren de stuwende kracht te kunnen zijn voor jongeren die het spel eigen willen maken. Dat scholen daar nu ook initiatieven in nemen kan ik enkel maar aanmoedigen. Onlangs kwam een Brugse school hiervoor in beeld op Ketnet“, sluit Tom af.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier