Top4 van de fabels uit het grote Vlaamse jachtboek van 2016

© Getty Images/iStockphoto
Peter Bossu
Peter Bossu Milieuactivist uit Diksmuide

Het jachtseizoen is niet onmiddellijk iets waar ik naar uitkijk. Ja, ik kom nog altijd wat opstandig als ik in herfstweekend de jeeps, en andere zeer noodzakelijke wagentypes voor onze geasfalteerde wegen, zie arriveren in ons polderdorp en observeer hoe de jagers en drijvers zich opzetten voor de jacht.

Zelf noemen ze die dagen “het oogsten” van waar ze een jaar lang voor gezorgd hebben. Ik heb een ander gedacht van voor iets zorgen en zie niet graag dat die prachtige beesten waar ik een jaar lang van genoot, zag lopen, vliegen, jongen krijgen, eten en ook mij soms in de gaten houden, dan plots, onder het mom van natuurbehoud en bestrijding van schade, geschoten worden door een groepje liefhebbers van de jacht.

We gaan niet zeveren, mensen jagen vooral omdat ze graag jagen en graag schieten

We gaan niet zeveren, mensen jagen vooral omdat ze graag jagen en graag schieten. Een jager jaagt met plezier, net zoals mensen die naar vogels kijken dit doorgaans met plezier doen. Nu dat duidelijk is, kunnen we met evenveel goesting eens in de fabels duiken die veel jagers gretig vertellen en laten optekenen. Er valt in de periode van de jacht nogal wat onzin over de jacht te noteren.

Juist daarom lees ik graag de interviews met jagers in allerlei publicaties over de uitdagingen en maatschappelijke opdrachten waar de jagers anno nu blijkbaar voor staan en de elementaire rol die de jacht speelt voor het natuurbehoud in Vlaanderen. Ik val soms van mijn stoel als ik lees wat de jagers beweren en omdat ik soms zo opstandig ben bij het opduiken van die echte groene mannen (en nu en dan een vrouw) in mijn achtertuin om hun vruchten te plukken van al die noeste arbeid, geef ik graag eens punt en duiding bij de Top4 van de fabels uit het grote Vlaamse jachtboek van 2016.

1. De vos moet streng bejaagd worden omdat er anders geen hazen en patrijzen meer gaan over blijven en de fauna enkel nog gaat bestaan uit vossen

Waarom dan nog jagen op hazen en patrijzen als ze zo in gevaar zijn? Kan ik de plek op aarde weten waar een roofdier zo de overhand haalde dat er enkel nog exemplaren van dat roofdier leven? Waar? Het mag een eiland zijn of een land met een muur van 50 m hoog rond, maar waar is/was dit ooit het geval? Alsof vossen gaan blijven ons wild opeten tot er enkel nog vossen zijn en dan in dezelfde logica zeker aalscholvers tot er enkel nog aalscholvers over zijn?

Top4 van de fabels uit het grote Vlaamse jachtboek van 2016
© Getty Images/iStockphoto

2. De natuurlijke vijanden van de vos zoals wolven, lynxen en arenden komen hier niet meer voor, daarom moet de jacht de plek van de predatoren innemen

Populaire stelling in jachtmiddens, maar wel een gevaarlijke. Als de vos de natuurlijke vijand is van soorten als fazant, patrijs, haas en konijn en die prooien bejaagd worden door de mens omdat ze bij te grote aantallen schade schade toebrengen waarom dan zo hardnekkig jagen op de vos? De vraag stellen is ze…

3. De jacht op rechtbekkigen zoals ekster, kauw, kraai en kauw is versoepeld, waardoor er hopelijk in de toekomst meer hazen en patrijzen zullen overleven

Van zondebokken aanduiden gesproken. Men durft de echte oorzaken niet benoemen en hup daar is de zondevogel… Hazen en patrijzen hebben het (net als bv. veldleeuweriken) moeilijk tot zeer moeilijk door de intensieve landbouw in hun leefgebieden. Vroeger en met super moderne machines maaien, nekt pakken jonge dieren. Daar bovenop komt het sproeien van hooilanden waardoor daar enkel nog gras overblijft. Dat zorgt dat weer dat hazen geen kruiden meer vinden die ze nodig hebben en (jonge) vogels nauwelijks nog zaadjes en insecten (hoe meer soorten planten, hoe meer soorten insecten) ook nog nauwelijks voedsel.

Top4 van de fabels uit het grote Vlaamse jachtboek van 2016
© Getty Images/iStockphoto

Dat zijn de ware redenen dat populaire jachtsoorten het zo moeilijk hebben, niet het sporadisch eens meepikken van een (ziek) jong dier door een rechtbekkige vogel. De jagers hebben in feite alle belang bij een goeie bescherming van historische poldergraslanden juist omdat hun diversiteit zorgt voor meer wild. Ze zwegen hier in de strijd voor die graslanden echter in alle talen over en kozen de rechtbek als zondebok. “Tja mijnheer, onze jachtpachten zouden anders in gevaar komen en er is al zo weinig te schieten“.

4. Spreeuwen zijn de ratten van de lucht, de grote zwermen zijn een plaag en moeten bestreden worden

In dezelfde beslissing om de jacht op gaai en ekster te versoepelen zat ook de versoepeling van de jacht op de spreeuw. Minister van natuur Joke Schauvliege nam, zoals ze zelf in oktober zei, met steun van de rest van de Vlaamse regering de beslissing om meer jacht op spreeuwen toe te staan.

Top4 van de fabels uit het grote Vlaamse jachtboek van 2016
© Getty Images/iStockphoto

Dit is en blijft een zeer merkwaardig signaal van de regering en staat haaks op zorg voor natuurbehoud en het afschieten van spreeuwen is zelfs zeer nadelig voor de landbouw. De spreeuw kreeg de voorbije decennia rake klappen (men spreekt van een achteruitgang van ruim de helft van het aantal ten opzichte van 25 jaar geleden) en is om die reden Europees beschermd. Spreeuwen voeden zich namelijk in hoofdzaak met alle mogelijke larven en wormen die de vogels op en in de bodem vinden.

Per jaar eet een spreeuw vele duizenden insecten, vaak soorten die voor het grasland schadelijk (het stapelvoedsel dat spreeuwen aan hun jongen voeren zijn emelten, de larven van langpootmuggen, die grote schade veroorzaken in weilanden, waar ze de wortels van het gras aanvreten)

Kruiwagens aan insecten

In herfst en winter vormen spreeuwen grote zwermen en gaan dan op vaste plaatsen overnachten (bv. hier in de streek bij een aantal afritten en soms in woonwijken). Het is een raadsel waarom ze sommige van die plaatsen uitkiezen, maar het vormen van een zwerm zelf heeft zeer veel te maken met de veiligheid: in een grote groep zijn ze veiliger voor roofdieren. Om dezelfde reden vormen bv. vissen een zwerm en allerlei wilde dieren in Afrika kuddes.

Ik begrijp dat zwermen van duizenden spreeuwen indruk maken. Maar als we zo’n zwermen zien, moeten we ook maar eens nadenken dat een dergelijk groep spreeuwen op weilanden en akkers per dag vele kruiwagens aan insecten naar binnen werkt, een zegen voor de landbouw en geen ramp.

Top4 van de fabels uit het grote Vlaamse jachtboek van 2016
© Getty Images/iStockphoto

Dat kersenkwekers niet zo gelukkig zijn met spreeuwen is zonder discussie, maar bv. in de Westhoek is dat niet aan de orde. En voor het verjagen van spreeuwen in boomgaarden en op slaapplaatsen zijn tal van diervriendelijk methodes. Jacht op soorten als spreeuw – de verpleegstervogels van onze graslanden – toelaten en zelfs versoepelen is even absurd en dom als zou men in het kader van muizenbestrijding torenvalken, kerkuilen en grote zilverreigers laten afschieten omdat ze massaal muizen vangen. De spreeuw bestrijden en dan maar campagnes opzetten rond biodiversiteit. Foei Vlaamse Regering!

Bezin u jager

Ik ben geen voorstander van slogans als “jacht is moord” (wat is dan de bioindustrie en sowieso het opstarten van een lijn van kweek van kippen, schapen, varkens…?) , maar als de jacht in Vlaanderen draagvlak wil opbouwen gaat er meer moeten gebeuren dan roepen dat rechtbekken de oorzaak zijn van de achteruitgang van haas, patrijs en ander jachtwild. Het aantal jagers in Vlaanderen neemt blijkbaar toe, nu nog een jachtbeleid van de jagers zelf dat bruggen slaat met het groene middenveld en meer doet dat een akker graan laten overwinteren omdat het goed is voor patrijs en fazant en daarnaast ook voor vogeltjes… Liefde is enkel duurzaam als het van twee kanten komt.

Fabels gesprokkeld uit Boer & Tuinder, Krant van West-Vlaanderen, Het Pallieterke, De Standaard, Het Nieuwsblad, www.westhoek en De Vlaamse Jager.

Hebben de selectie van het jaar niet gehaald: vos met halsband bewijst dat vossen afgericht en uitgezet worden, dankzij de jacht meer roofvogels, zonder jacht straks geen reewild meer… Reden: te zot voor woorden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier