Via de Bosgroep moedigt Vlaanderen particulieren aan om een bos aan te leggen. Zeker de regio Menen kan best wat extra groen gebruiken. Wie zich geroepen voelt, en daarvoor hoef je geen grootgrondbezitter te zijn, krijgt advies en financiële ondersteuning van de Bosgroep.
Twaalf procent van Vlaanderen wordt ingenomen door bos, helaas toont vooral de kaart van West-Vlaanderen weinig groene vlakken. Slechts 2,3 procent van de oppervlakte wordt beschouwd als bos. Voor Menen is dat amper 1,1 procent. We mogen gerust spreken van een schrijnend tekort. “Het grootste probleem is dat die bossen te verspreid liggen“, zegt Sien Van Looveren van de Bosgroep ‘IJzer en Leie’. “Verbinding tussen de stukjes groen is nodig voor de genetische uitwisseling van soorten. Bossen zorgen bovendien voor het remmen van de klimaatverandering en hebben een positief effect op de volksgezondheid.”
Dat er te weinig bossen zijn in de regio is genoegzaam bekend, zeker Menen is op dat vlak slecht bedeeld. Kijk maar hoe de Gezinsbond tevergeefs een plaats zoekt voor hun geboortebos. De vraag is echter hoe we het tij kunnen keren? Enerzijds zit je vast aan het gewestplan. Je kan niet zomaar ergens een bos gaan neerplanten, we leven nu eenmaal in een verstedelijkt gebied waar veel ruimte nodig is voor wonen en ondernemen.
“Voor 1.100 euro kan je een bos van een hectare aanleggen” – Sien Van Looveren, Bosgroep IJzer en Leie
Anderzijds zijn er wel mogelijkheden op agrarisch gebied en bosuitbreidingsgebied. Daar kan je een bos aanplanten, mits de nodige vergunningen worden uitgereikt door de stad. Helaas staan weinig eigenaars, meestal landbouwers, te springen om dat land in een bos te herschapen.
Idealist
Daar wil de Vlaamse overheid iets aan doen. Via de elf bosgroepen die Vlaanderen rijk is, stimuleert de overheid de aanleg van bossen op privéterreinen. Sien Van Looveren van Bosgroep ‘IJzer en Leie’ kwam aan de Meense bevolking uitleggen hoe en onder welke voorwaarden een privépersoon met de nodige ruimte een bos kan aanleggen. Op de infoavond waren drie geïnteresseerden en een reporter aanwezig. Een eerder matige opkomst, om het voorzichtig uit te drukken.
De opties zijn dan ook niet zo talrijk, wie heeft ook de mogelijkheid om een bos(je) aan te leggen? In een woonwijk krijg je al snel last met de buren, kandidaten wonen dus bijgevolg bij voorkeur aan de rand of buiten de stadskern. Sowieso ben je al een idealist als je pakweg je weide waar je schapen op grazen inruilt voor een bos.
Eigenaar blijft baas
“Je hoeft geen grote oppervlakte te bezitten”, beklemtoont Sien Van Looveren. “Wij ondersteunen kandidaten die een minimale oppervlakte ter beschikking hebben van tien bij tien meter. Op die terreinen planten we aan de rand struiken en in het centrum een diversiteit aan boomsoorten die niet heel hoog hoeven te worden.”
Mieke Syssauw, schepen van Leefmilieu: “Mogelijks komt er een stadsrandbos op de site-Tyber”
Kan de stad niet wat meer bossen aanleggen? Een bedenking die vele inwoners zich maken, waarom zijn het weer particulieren die worden aangesproken? “Wij als stadsbestuur voelen ons zeker ook aangesproken”, zegt schepen van milieu en ruimtelijke ordening Mieke Syssauw. “Helaas heeft de stad op dit moment geen enkele optie om op eigen terrein meer groen aan te planten.”
Dat is een jammerlijke situatie vinden ook de leden van de gezinsbond die nergens terecht kunnen voor de aanplant van een geboortebos. Een aantal jaren terug konden zij nog dankzij het agentschap van natuur en bos hun geboortebomen planten in het Preshoekbos. Vorig jaar stelde stad Menen langs de autostrade aan Menen West een terrein ter beschikking voor de aanplant van struiken. In 2018 lijkt zelfs dat geen mogelijkheid. Maar daar komt verandering in volgens schepen Syssauw.
“Binnen het RUP Tyber is een groenzone voorzien, deelgebied één dat loopt tot aan de Geluwebeek. Die is nu nog paars ingekleurd op het gewestplan, dus als ambachtelijke en KMO zone. Als alles verloopt zoals vooropgesteld wordt die zone van 34.000 vierkante meter in de loop van 2019 groenzone. Wat er precies komt is nu nog niet beslist, een stadsrandbos of een andere groenaanplanting.”
Het lijkt er dus op dat het eerder een kwestie is van niet te kunnen, dan van niet te willen. “We hebben inderdaad weinig mogelijkheden”, bevestigt schepen Syssauw. “In april dit jaar lanceerde de provincie een oproep tot kandidaatstelling bij steden en gemeenten voor een pilootproject zoemrijk grasland. Waarbij bloemrijke graslanden worden aangelegd in het openbaar groen. Ons voorstel om het perceel openbaar groen in Lauwe langs de Schonekeerstraat daarvoor te gebruiken, werd weerhouden als een van de tien pilootprojecten.
Ook Ignaas Robbe van Natuurpunt is die mening toegedaan. “Je hoeft zelfs geen honderd vierkante meter te hebben om de natuur een handje te helpen“, zegt hij. “Iedereen met een ‘kleine’ tuin kan zijn steentje bijdragen om de biodiversiteit te bevorderen. Het is belangrijk dat je de juiste bomen en struiken plant. In een kleine tuin moet je inderdaad geen eiken planten. Als je drie verschillende struiken aanplant, en dat kan gerust op een aantal vierkante meter, kan je voor de insecten en het promoten van biodiversiteit al veel betekenen.”
Eigenaars van een bos kunnen op heel wat ondersteuning rekenen: de Bosgroep geeft advies en biedt hulp bij de bosadministratie. Welke vergunningen zijn nodig? Waar kan je subsidies krijgen? Ze organiseert daarenboven jaarlijks een gezamenlijke houtverkoop. Ze coördineren de aanleg van een bos, de bestrijding van exoten, kortom: een eigenaar of toekomstig eigenaar van een bos kan steeds bij hen terecht voor om het even welke vraag.
“Alles gebeurt steeds in overleg met de eigenaar die baas blijft over zijn land en bos”, beklemtoont Sien Van Looveren. “De Bosgroep zorgt voor een aanzienlijke financiële ondersteuning, kandidaten mogen ervan uitgaan dat 90 procent van de aanplant wordt betaald.” De gemiddelde kostprijs van een bebossing kost 11.000 euro per hectare, de boseigenaar zou dus slechts 1.100 euro betalen voor zijn bos.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier