Brecht bundelt geschiedenis van Emelgem in boek

Brecht Dutillieux schreef de geschiedenis van Emelgem neer in een boek van 320 pagina's. (Foto Frank) © (Foto Frank)
Valentijn Dumoulein
Valentijn Dumoulein medewerker KW

Heemkring Ten Mandere-voorzitter Brecht Dutillieux (31) heeft de geschiedenis van Emelgem in boekvorm gegoten. Een lijvige klus waar liefst vier jaar onderzoek en schrijven aan vooraf ging, maar het resultaat mag er dan ook zijn.

Drieëndertig jaar na het verschijnen van ‘De geschiedenis van Izegem’ van voormalig Ten Mandere-voorzitter Jean-Marie Lermyte heeft diens opvolger Brecht Dutillieux met ‘De geschiedenis van Emelgem’ ook een eigen boek uit. Symbolisch, want het was mentor Lermyte die Dutillieux vier jaar geleden de aanzet gaf. “In 2011 kwam ik als historicus in opleiding bij Ten Mandere terecht”, vertelt Brecht. “In de loop der jaren pende ik verschillende artikels voor het tijdschrift van de heemkring en in 2014 had ik zo ook een artikel klaar met een beknopte geschiedenis van Emelgem”, vertelt hij. “Jean-Marie vond het artikel zeer interessant, maar wilde het toch niet in het tijdschrift publiceren. Hij vond dat we er iets groters van konden maken en stimuleerde me om er een boek over te schrijven.”

Archieven

Zo gezegd, zo gedaan en Brecht ging aan de slag. “Al kroop daar uiteraard behoorlijk wat werk in”, klnkt het. “Ik ben gaan grasduinen in tal van archieven. Ik pluisde oude documenten, krantenknipsels, (dag)boeken en tijdschriften uit. Daarnaast heb ik ook mensen geïnterviewd, zoals pastoor Vanneste uit Emelgem, Jozef Depoorter van Group Monument die indertijd de kerk restaureerde en Jan Vermeersch, de kleinzoon van wijlen burgemeester Aloïs Vermeersch.”

Dat brengt ons meteen bij een van de meest beladen periodes uit de recente geschiedenis die in het boek aan bod komt: de tweestrijd tussen burgemeesters Vermeersch en Omer Baert. “Ik kon uiteraard niet om dat lijvige politieke hoofdstuk heen”, vertelt Brecht. “Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1952 waren de christelijken in twee kampen uiteengevallen en ontstond er jarenlang een bitsige rivaliteit tussen die twee. Vermeersch won een eerste stembusslag, in 1959 werd Baert dan toch burgemeester. In de loop der jaren maakten ze ruzie over de meest uiteenlopende onderwerpen. In 1965 volgde de verplichte fusie van Emelgem met Izegem. Tegen de zin van Baert, maar onder druk van hogerhand. Onbekenden hebben toen nog een ‘doodsbrief’ in alle Emelgemse bussen gedeponeerd over burgemeester Baert die Emelgem ‘verkocht’ aan Izegem.”

Zicht op de Ardooisestraat met 'Verhulstjens molen' naast de hoge fabrieksschouw. Links in de achtergrond staat de korenwindmolen op de hoek van de Reper- en de Baronstraat. (GF)
Zicht op de Ardooisestraat met ‘Verhulstjens molen’ naast de hoge fabrieksschouw. Links in de achtergrond staat de korenwindmolen op de hoek van de Reper- en de Baronstraat. (GF)

‘De geschiedenis van Emelgem’ begint uiteraard al veel vroeger, van de oudste sporen van bewoning over het middeleeuws dorp en de eerste vermelding van de naam Emelgem – toen nog Imelghem – en het ancien regime tot de Franse en Nederlandse tijd en beide wereldoorlogen. “Die laatste periodes waren voor mij moeilijk om over te schrijven”, zegt Brecht. “Zo sneuvelden er tijdens de achttiendaagse veldtocht op 27 mei 1940 zesentwintig soldaten in Emelgem. Amper één dag voor het Belgisch leger capituleerde raakten zij nog slaags met de Duitsers en moesten ze dat met hun leven bekopen. Enorm pijnlijk, maar iets dat we nooit mogen vergeten.”

Op vandaag herinneren een gedenkplaat en de 16de Linie Regimentstraat daar nog aan. Dat zijn de fysieke restanten, maar met dit boek wil ik de historiek daarachter levendig houden. In beide oorlogen vechten overigens twee familieleden mee: Florent en Jules. Dat maakt het allemaal nog persoonlijker.”

“De meest beladen periode was de tweestrijd tussen burgemeesters Vermeersch en Baert”

De cover van het boek verwijst ook naar de Tweede Wereldoorlog. “Het is de bedeling van Winterhulp-soep in de jongensschool in de Prinsessestraat”, verduidelijkt Brecht. “Die foto was voor mij zo sprekend dat ik daar de voorkeur aan gaf voor de kaft. Hij zegt ook veel meer dan een landschapsbeeld.”

Anekdotes

Wat Brecht het leukste vond aan het maken van dit boek? “Er zijn er door de eeuwen heen veel anekdotes en petites histoires die mensen op het eerste zicht niet weten, maar wel bijdroegen tot de kleurrijke geschiedenis van Emelgem”, zegt hij. “Wie weet bijvoorbeeld nog dat Philips II van Spanje ooit nog troepen in Emelgem stationeerde? Of dat grootheden als Merckx, Gimondi en Van Looy hier in 1966 nog een koers gereden hebben?”

En lonkt nu – bijna vanzelfsprekend – het schrijven van ‘De geschiedenis van Kachtem’? “Ik ga nu toch eerst een welverdiende pauze nemen”, glimlacht Brecht.

“Dit boek schrijven was al een hele klus. Ik wil met plezier helpen bij de historiek van Kachtem, maar ik vermoed dat dit meer iets voor het hele Ten Mandere-team zal zijn. Ik zou overigens ook graag collega Bart Blomme danken voor het selecteren van de vele foto’s voor mijn boek. Ik teer wel al op drie projecten die mogelijk een boek kunnen worden, maar het is nu nog te vroeg om daar concreet over te zijn.”

‘De geschiedenis van Emelgem’ telt 320 pagina’s, kost 27 euro en is verkrijgbaar via de leden van Ten Mandere. Reserveren kan ook door het bedrag met vermelding van ‘geschiedenis van Emelgem’ over te schrijven op het rekeningnummer BE 44 4724 3538 1145. Het boek afhalen kan op zaterdagen 8, 15 en 22 december van 9.30 tot 11 uur in het lokaal van Ten Mandere op het stadhuis. Wie het niet kan afhalen, krijgt het boek op verzoek toegezonden (+ 8 euro verzendingskosten).

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier