Caroline Van Marcke even uit de schaduw: Kortrijks bedrijf investeert 75 miljoen euro in de toekomst

Een familiebedrijf dat eventjes 75 miljoen euro investeert, je ziet het niet iedere week gebeuren. Van Marcke – het merk met het zeepaardje – is dan ook geen firma als een ander. Sinds het overlijden van haar vader Carl staat Caroline Van Marcke er aan het hoofd. Meestal blijft ze in de schaduw. Deze week trad de ceo toch even in het voetlicht bij de voorstelling van het megacomplex waar de familie zoals de voorbije 90 jaar badkamers zal verdelen. Voor ons een buitenkans om eindelijk een van West-Vlaanderens grootste zakenvrouwen te spreken. “Het is niet altijd makkelijk, maar we moeten deure doen.”

Dit zou een verhaal kunnen zijn van hoe je als verdeler van wc-potten en andere sanitaire apparatuur kan uitgroeien tot één van de rijkste Belgen. Maar van Caroline Van Marcke zal je het niet vernemen. Haar kinderen hebben alle drie de adellijke titel geërfd van papa Alexis d’Oultremont, een man van wie we al even weinig weten als van haar. Een tiental jaar geleden zei Caroline Van Marcke in een heel zeldzaam interview met De Standaard dat ze nogal gelooft in de spreuk ‘Pour vivre heureux, vivons cachés’. Heeft ze wellicht van moeder Magdalena De Roeck, die zich na het overlijden van haar man Carl uit de firma terugtrok en veilig afgeschermd in het kasteel van Kruishoutem bleef wonen.

(Lees verder onder de video)

Caroline Van Marcke zegt zelf dat ze in de eerste plaats wereldburger is. Met een passie voor haar streek. “De wereld verandert zeer snel,” vertelde ze maandag op de persconferentie. “Zo snel dat we moeten kunnen reageren op de e-commerce die op ons afkomt.” Daar pikten we op in tijdens de korte babbel die we met haar hadden na de rondleiding in het hypermoderne logistieke centrum in Aalbeke, waar vanaf september ook de hoofdkantoren zullen gevestigd zijn.

Alles begint met nieuwsgierigheid. Als je alleen maar in je eigen wereld functioneert, dan kan je niet vooruit

Caroline Van Marcke: “Als de Europese bedrijven competitief willen blijven, dan moeten ze mee veranderen. Het is een mooie quote van Jack Welsh, die zegt: ‘Als veranderingen buiten de firma groter zijn dan binnen de firma, dan heb je een probleem’. Dus je moet eigenlijk als bedrijf constant alert zijn. Transformeren is de enige optie. De concurrentie komt niet meer louter van de grossiers, zoals vroeger. Ook energieleveranciers als Engie en Luminus begeven zich op onze markt. En ook tegen Amazon, Alibaba en bol.com moeten we het opnemen. Je moet de anderen niet gaan kopiëren, je moet je eigen USP (unique selling point, red.) hebben, je eigen verhaal. Van Marcke weet wat verwarming is, Van Marcke weet hoe je een installatie moet kiezen, we kennen de installateurs, we kennen hun specialisaties. Die kennis hebben we in huis. Daarin moeten wij ons onderscheiden. We moeten een toegevoegde waarde bieden. Iedere schakel in de firma is daarbij van essentieel belang. Dat gaat van de mensen op de vloer tot in het management. Ze moeten allemaal mee in de transformatie. Durven en doorgaan, deure doen zoals ze zeggen. Het is niet altijd makkelijk. Maar zoals Churchill zei: ‘Once you’re in hell, keep walking’. Dat hebben we gedaan. Met resultaat.”

Je hebt de keuze gemaakt om vooruit te gaan. Kan de streek volgen? Is West-Vlaanderen mee?

“Er zijn te weinig werkkrachten, daar kan de streek niets aan doen. De scholen moeten leerlingen aanmoedigen om voor technische beroepen te kiezen. De installateur van sanitair en verwarming is echt een knelpuntberoep. We hebben zeer grote moeilijkheden om mensen te vinden. We moeten jongeren overtuigen om zich hier te vestigen en niet in Brussel of Gent te blijven hangen. Wij werven veel mensen uit Frankrijk en Wallonië aan, maar veel te weinig Vlamingen naar mijn zin. De Vlaming is gewoonweg te honkvast. In andere landen zien we dat mensen veel makkelijker bereid zijn om te verhuizen. De stad Kortrijk doet er alles aan om jongeren aan te trekken. En ze slagen daar ook in. In vergelijking met andere steden is wonen in Kortrijk nog betaalbaar. En het wordt weer een ‘fancy’ stad.”

Op de persconferentie had u het over de nieuwe bestemming van de oude gebouwen: u engageert zich daar ook serieus.

“We proberen dat. Het gaat over een site van 17 hectaren, je moet zien wat je daar mee kunt doen. Ons objectief is om daar een project te bouwen rond ‘leren, leven, denken, doen’, waar we zowel mogelijkheden zien voor school, wonen, ambacht als kantoren. Gezien de grootte van de site hebben we er ook de Vlaamse bouwmeester bij betrokken. We hebben een Europese oproep gedaan, en die is nog niet afgerond. Er zal daar een selectie gebeuren om dan met een masterplan te komen. Uiteraard ook in samenspraak met de stad Kortrijk.”

Het feit dat u hier blijft, is eveneens een engagement. Wellicht zag elke Europese regio u graag komen. Waarom bent u gebleven? Was er een soort emotionele band?

“Heel zeker. En ook, je wil je werknemers niet kwijt. We beschikken over heel goeie werkkrachten. Dat is kennis en ervaring. Als je die laat schieten, moet je van nul herbeginnen. Dat was voor ons één van de… (herpakt zich) nee, dé belangrijkste factor om hier te blijven.”

Over uw eigen functie. U zei in De Tijd dat u daar niet per se aan vasthoudt.

(lacht) “Ik sta er en ik ben er. En ik ga dan adviseren wanneer het juiste moment is gekomen. En zorgen dat de firma klaar staat om naar de volgende fase te gaan.”

Is dat wanneer één van de kinderen klaar is om uw plaats in te nemen?

Nee, niet noodzakelijk. De kinderen zijn vrij. Ze gaan wel zien wat zij wensen te doen. Er moet gewoon iemand binnen de firma of buiten de firma klaar zijn om het roer over te nemen. Maar nu zitten we nog volop in de transformatie, dus is het toch belangrijk dat ik er nog ben.

Is dat iets wat u uw kinderen zou willen aandoen? Want u zei al enkele keren dat de voorbije maanden bij momenten een regelrechte hel waren.

“Je moet gepassioneerd zijn. Als mijn kinderen dat wensen en als ze de capaciteiten hebben, oké. Als ze dat niet wensen, en andere ambities hebben, ook goed voor mij. Dan gaan we wel zien. Mijn oudste zoon werkt momenteel hier in de firma. Maar ik zeg het, ik laat ze vrij. Zelf ben ik na mijn studies meteen in de firma gerold. Mijn vader was hartpatiënt en hij had me gevraagd of ik hem kon helpen. En dat heb ik dan ook gedaan. Ik heb hier verschillende jobs gedaan en zo ben ik verder opgegroeid in het bedrijf. En daar ben ik zeer gelukkig mee.”

Over heel de klimaatkwestie. U profileert zich daar duidelijk met het bedrijf. Ziet u een maatschappelijke voortrekkersrol voor u persoonlijk weggelegd?

“Dat is al een beetje het geval hé. Ik heb ‘Sign for my future’ ondersteund, en ik ben bestuurslid van The Shift, een netwerkorganisatie waarmee NGO’s en bedrijven samen naar duurzaamheid streven. Ik durf mezelf een activiste te noemen. Ik heb kinderen en werk met mensen die hopelijk nog een hele tijd te gaan hebben op deze planeet. De 1.600 mensen die hier werken zijn sociaal verantwoordelijk. Wij verkopen elke dag producten die kunnen vervuilen, of het tegenovergestelde: minder kunnen vervuilen. 50 procent van de CO2-uitstoot heeft te maken met de productie van warmte en dat is waar wij mee bezig zijn. Er wordt ook enorm veel water verspild. En dat kan voorkomen worden.”

U roemde eerder de visionaire kwaliteiten van uw vader. Blijkbaar hebt u die geërfd.

“Alles begint met nieuwsgierigheid. Wat gebeurt er buiten de wereld? Als je alleen maar in je eigen wereld functioneert, dan kan je niet vooruit.”