De Kaplote, erfgoedparel in het hart van Wingene, zet de deuren open

Schepen van Cultuur Lieven Huys en burgemeester Hendrik Verkest aan De Kaplote. © Nele
Redactie KW

Op zondag 28 april is het Erfgoeddag. Dit jaar staat het cultureel erfgoed centraal onder het motto ‘Hoe maakt u het?’. De Kaplote, het oudst bewaarde huis in de gemeente, werd gerestaureerd en opent de deuren tijdens Erfgoeddag.

Erfgoeddag is een sensibiliseringsactie rond cultureel erfgoed voor het grote publiek. Het evenement streeft ernaar dat iedereen op een zinvolle manier omgaat met het cultureel erfgoed in zijn dagelijkse omgeving. Onder het thema ‘Hoe maakt u het?’ richt de 19de editie van Erfgoeddag de schijnwerpers op vakmanschap, ambachtelijkheid en vakmensen en dus ook cultureel erfgoed.

Anderhalf jaar geleden ging de grondige restauratie van de Kaplote van start. Dat is een van de oudste gebouwen van de gemeente. Ondertussen zijn de werken klaar en het resultaat is indrukwekkend. Tijdens Erfgoeddag kunnen geïnteresseerden een kijkje gaan nemen.

Stukje geschiedenis

De geschiedenis van de Kaplote brengt ons ver terug in de tijd. Jo Patteeuw van de heemkundige kring Ons Wingene zocht een stukje geschiedenis op. Het pand heeft een kern die dateert uit de 17de eeuw. De omwalde hoeve was lange tijd, samen met de Sint-Amanduskerk en de huizen rondom de kerk, de enige bebouwing in het dorpscentrum van Wingene.

Het gebouw werd oorspronkelijk opgetrokken uit vakwerk dat grotendeels bewaard bleef. Vakwerk is een bouwtechniek waarbij de dragende structuur uit houten balken bestaat. Dat was goedkoper dan een volledig houten of stenen huis. Tussen de balken bevindt zich een vlechtwerk van latten en twijgen. Het vlechtwerk is bedekt met een mengeling van leem, stro, paardenurine of ammoniak. Daarover kwam dan weer een kalklaag.

In onze regio bleven slechts een aantal vakwerkconstructies goed bewaard

In Vlaanderen bereikte die bouwtechniek haar hoogtepunt tussen de 14de en de 16de eeuw. Vakwerk verdween nadien geleidelijk uit het straatbeeld omdat er minder hout voorhanden was en steen aan populariteit won. In onze regio bleven slechts een aantal vakwerkconstructies bewaard. Dit gebouw is dan ook echt erfgoed.

Erkend als monument

Door de talloze verbouwingen transformeerde de hoeve langzaam tot de versteende woonst die er nu staat. De Kaplote werd in de 18de eeuw een tweewoonst, in de 19de eeuw een driewoonst en later een vierwoonst. Vanaf het begin van de 20ste eeuw was de Kaplote meestal een huurpand. Er waren tientallen huurders. Tijdens de laatste eeuw werd weinig verbouwd en bleef de kern goed bewaard. De Kaplote weerspiegelt de bouwrevolutie en de manier van leven doorheen de tijd.

“In het jaar 2011 werd het gebouw erkend als monument”, legt schepen van cultuur Lieven Huys uit. “In 2013 werd architectenbureau Bressers aangesteld en het jaar nadien diende men het restauratiedossier in, in samenspraak met Agentschap Onroerend Erfgoed. De subsidie werd goedgekeurd en aannemer Groep Monument werd aangesteld.”

Educatieve projecten

In 2017 gingen de werken van start. “Anderhalf jaar na de start van de werken, is de Kaplote volledig afgewerkt. Tijdens de toekomstige renovatiewerken van het gemeentehuis kan de Kaplote tijdelijk gebruikt worden om een deel van de bestuurszone voor onder meer huwelijken, vergaderruimte en zitdagen voor de leden van het college in onder te brengen. Op lange termijn is er de mogelijkheid om de Kaplote in te richten als lokaal erfgoedhuis met educatieve projecten voor scholen en jeugd. Ook kleinere socioculturele activiteiten of projecten zijn een optie”, geeft de schepen mee.

De Kaplote kan bezocht worden op zondag 28 april. Iedereen is welkom tussen 14 en 18 uur voor een rondleiding. Om wachtrijen te vermijden, is inschrijven noodzakelijk. Elk halfuur start er een nieuwe rondleiding. Wie met de fiets komt, kan na het bezoek deelnemen aan de erfgoedfietstocht in Wingene. Er is keuze uit 16 of 20 kilometer. De deelnemers ontvangen gratis een routekaartje. Inschrijven kan via de gemeentelijke website of via 051 65 04 40.

(Nele Sabbe)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier