Op pad met politiezone Grensleie: “We denken vaak: ‘Allez gast, dat zie je nu toch zelf'”

De politie, uw vriend. Helaas blijken ze ook steevast kop van Jut te zijn. Op sociale media worden mensen almaar mondiger, de politie moet het daarbij steeds vaker ontgelden. Volgens de publieke opinie zijn het genadeloze boetemachines, waarbij het enkel gaat om de burger te plunderen. Maar in hoeverre klopt dit imago? Onze reporter ging mee op alcoholcontrole en ervoer hoe het er echt aan toegaat.

Tekst en foto’s Christophe Lefebvre

Politieagent. Het is een job waarvoor je uit een speciaal soort hout moet gesneden zijn. Zelden maken ze deel uit van een goednieuwsshow en hun aanwezigheid is vaak al voldoende om hevige reacties los te weken. Maar wie zijn de mensen achter het uniform? En is de arm der wet een onmenselijk instituut of heeft ook het humane hier een plaats? De politiezone Grensleie (Menen, Wevelgem, Ledegem) gaf ons een exclusieve kijk achter de schermen van het politiecommissariaat en nam ons mee om de sfeer tijdens een alcoholcontrole op te snuiven.

Sensibiliseren

Peter en Andy, beiden lid van de gemotoriseerde brigade, staan op de eerste rij bij de meest gevoelige politietaak die er bestaat: de controle. Met respectievelijk 13 en 15 jaren dienst op de teller hebben beide inspecteurs een vrij indrukwekkend palmares. “Je weet toch dat de politie écht geen quota heeft? Dat we heus geen boetes uitschrijven om aan ‘de statistieken’ te voldoen?”

Het is Andy die nagenoeg meteen komaf maakt met het grootste cliché over zijn job. “Een boete is maar een van de vele middelen, maar uiteindelijk gaat onze aandacht vooral uit naar preventie, sensibilisering en het vermijden van overtredingen. Mensen begrijpen vaak niet dat overtredingen gevaar veroorzaken, zij het wel voor andere weggebruikers. Zelf zijn ze niet in gevaar, dus slagen ze er niet in de link met anderen te leggen. In veel gevallen is een verbale waarschuwing ruim voldoende, maar voor de hardleerse chauffeurs volstaat dat helaas niet.” Het valt op dat hij zich vooral bekommert om de algemene veiligheid op de straat. Het schrijven van boetes staat eerder onderaan zijn to-dolijstje. “In een zone zoals die van ons zou dat trouwens geen lang leven beschoren zijn, met boetes strooien.”

Verschil maken

Peter pikt in. “We wonen en werken nu niet bepaald in een stad met honderdduizenden inwoners. Als politieagent, en zeker als motard, sta je bij ons nog erg dicht bij de mensen. Wie als een tiran de straat op gaat, krijgt snel lik op stuk. Zo’n gedrag strookt niet met onze overtuiging.”

Die overtuiging blijkt heel belangrijk voor beide agenten. Peter en Andy sloten zich aan bij de politie in een poging een verschil te maken. “In onze stiel zijn er twee types zaken die je bijblijven”, gaat Andy verder. “De drama’s, met dodelijke slachtoffers bijvoorbeeld, kan ik je tot op vandaag nog in detail beschrijven. Dat kruipt echt in je kleren. Anderzijds heb je verhalen waar we iets positiefs teweeg kunnen brengen. Er zijn veel mensen die pas wakker worden nadat ze eens ferm tegen de lamp lopen.”

Peter knikt instemmend. “We komen in situaties terecht – met alcohol en andere substanties in het spel – waar we bijna luidop denken: ‘Allez gast, zie je nu zelf niet dat je fout bezig bent?’. De ene maand rijden ze ladderzat met een chique sportwagen, twee maanden later met een wrak dat amper door de keuring raakt. Ze raken alles kwijt door hun levensstijl en wanneer we hen dat duidelijk proberen te maken, zijn wij de boeman.” Andy staat zijn collega bij. “Er zijn ook mensen die daadwerkelijk wel tot besef komen. We liepen onlangs een kerel tegen het lijf die hier quasi vaste klant was. Hij had zijn leven ondertussen opnieuw op de rails. Ik heb niets dan respect voor zulke mensen. Eén zo’n situatie maakt 5.000 slechte ervaringen in één klap goed.”

Gezinsleven

Het vreemde is dat beide inspecteurs in de verste verte niet voldoen aan het imago van gevoelloze geldmachines waarvoor ze versleten worden. Vanwaar komt dan het imago? Waar rook is, is vuur, zegt men vaak dus moet er toch iets van aan zijn? De ogen van Peter spreken boekdelen. “Het ligt gevoelig. We willen zeker geen steen smijten naar de media, maar het speelt toch een rol. Wij zijn ook maar mensen, we hebben ook Facebook en wanneer ik dan artikels over een interventie die je zelf hebt meegemaakt, ziet passeren, moet ik me vaak inhouden. Ook de videohype is vaak zeer frustrerend. Mensen worden gestimuleerd om video’s naar redacties te sturen, omdat die nu blijkbaar online scoren. Alleen krijg je dan een beeld dat totaal niet klopt. Saai politiewerk scoort natuurlijk niet op het internet.”

Vraag is in hoeverre het leven van een politieagent te combineren valt met een gezin of een sociaal leven? Andy twijfelt niet. “Ik ben in de eerste plaats een agent, alles wordt aangepast aan die planning. Een vrouw, of eender welke partner van een lid van de politie, moet van goede huize komen want het is niet altijd een eenvoudige klus.” Ook Peter kan dit beamen. “Ik wil me echt meer engageren in de sportclubs van mijn kinderen, maar dat kan gewoon niet. Op die momenten ben ik aan het werk. Mijn kinderen weten dat ook. Leuk is het niet, maar het hoort er nu eenmaal bij.”

“Er is geen enkel lid van de politie dat niet graag zou hebben dat we nutteloos worden. Helaas leven we in een samenleving waar niet iedereen even hoog oploopt met mens en maatschappij. Wetten en regels zijn nodig en is er nood aan mensen zoals wij, die erop toezien dat die regels worden nageleefd.” Peters laatste woorden tonen aan dat we als samenleving ons pijlen niet zozeer op de politie moeten richten, maar eerder de hand in eigen boezem mogen steken.