Van vliegfiets tot haargroeihelm

Sluis heeft er sinds kort een bijzondere attractie bij: het Bizarium, een museum vol bizarre uitvindingen. Van een vliegfiets en een haargroeihelm tot de bedenksels van genieën als Leonardo da Vinci. Van maf tot ingenieus. Een ode aan de verbeeldingskracht en vindingrijkheid van de mens, en de vooruitgang die daaruit volgt, in het toepasselijke decor van een voormalig dorpsschooltje.

Initiatiefnemers en bezielers van het Bizarium zijn Marc De Jonghe en Ann Geerinck, ontwerper en grafisch vormgeefster. Marc groeide op in Blankenberge – zijn vader Marcel heeft daar overigens het Zuivelmuseum – en koos er destijds voor industriële vormgeving te gaan studeren, werkte enkele jaren als designer in Italië en startte vervolgens zijn eigen ontwerpbureau op in Antwerpen, samen met Ann. “Techniek én vormgeving boeiden me,” verklaart Marc zijn keuze voor die studie, “ik was nogal een prutser.”

Museumcollectie gezocht

Maar na 25 jaar aan het roer van hun eigen ontwerpbureau, besloot het duo dat het tijd werd voor iets anders. “We hebben er lang over gepraat, ideeën bedacht en besloten ten slotte om ons eigen museum op te richten. Alleen hadden we niks om tentoon te stellen, we moesten van nul beginnen. Geleidelijk aan groeide het idee om allerlei bizarre uitvindingen bijeen te brengen.

“Uitvinden gaat nooit vanzelf, maar met vallen en opstaan. Aan een uitvinding die werkt, gaan er duizend vooraf die niet werken. Maar het zijn net die zogenaamde mislukkingen waar we heel veel uit leren. Dat willen wij dan ook meegeven in ons museum: durf iets te ondernemen, dóé iets! Natuurlijk is er veel kans dat je faalt, maar vroeg of laat kan het resultaat opleveren. Alleen op die manier creëren we vooruitgang. Maar waar andere musea tonen waar de mens allemaal in geslaagd is, geven wij weer wat aan die successen voorafging. En nee, ik noem dat geen mislukkelingen, in mijn ogen zijn die zoekende mensen integendeel net helden.”

Vier jaar lang verrichtte het duo research naar falende uitvindingen. Ze hebben een selectie daarvan met eigen handen gereconstrueerd. Ze lieten hun plannen naar eigen zeggen “rijpen zoals een goeie kaas”. Ze moesten een concept uitdenken, het gebouw renoveren, een parcours uittekenen en zalen inrichten, achtergrondinformatie en documentatie bijeenzoeken, informatieve teksten schrijven… Het resultaat is verbazingwekkend, intrigerend, soms hilarisch: een bizarre verzameling ideeën die je met eigen ogen kan bewonderen, voorzien van heldere teksten – die Marc zo nodig persoonlijk nog verder komt toelichten – en historische filmpjes van doorgaans mislukte toepassingen. Ruim honderd uitgewerkte projecten, ondergebracht in het fris gerenoveerde en eigentijdse decor van de vroegere gemeenteschool van Sluis.

“Durf te ondernemen, ook als het resultaat tegenvalt: dát is de boodschap van dit museum”

Dat het Sluis werd, is deels toeval. “We wilden graag landelijker gaan wonen”, vertelt Ann. “Tijdens een van onze zoektochten naar een locatie kwamen we in Sluis terecht, waar het vervallen schooltje te koop stond. Het leek ons een ideaal gebouwtje om onze collectie in onder te brengen. Bovendien heeft het een mooie geschiedenis: Hendrik van Dale – naar wie het Groot woordenboek der Nederlandse taal is genoemd – gaf er les, nadien vonden tal van verenigingen hier onderdak. De inwoners van Sluis hebben een band met het gebouw, en vinden het wel prettig dat het opnieuw een bestemming heeft gekregen.”

Van professor tot motard

Marc en Ann willen hun collectie in de toekomst regelmatig vernieuwen. “Wat er in onze ogen op een bepaald moment niet meer bij hoort, gaat eruit. We kijken constant uit naar nieuwe aanvullingen, om de inhoud boeiend en actueel te houden. Ook een parcours voor kinderen hebben we voor ogen, en we willen nog meer de link leggen naar actuele realisaties die het gevolg zijn van wat je hier ziet.”

De bezoekersaantallen overtreffen de verwachtingen, meer dan 35 nationaliteiten vonden al de weg naar het Bizarium, en ook de bezoekersappreciatie ligt hoog. Tripadvisor heeft het Bizarium uitgeroepen tot beste attractie in Zeeland. “Er komen bezoekers van alle slag naar ons museum: van groepjes senioren over professors tot ruige motards; we zijn heel blij dat we zo’n divers publiek kunnen begeesteren”, aldus Marc.

Nog tot 11 november kan je de collectie van Marc en Ann gaan bekijken in het Bizarium, Hoogstraat 35 in Sluis. Na een winterstop opent het museum dan opnieuw de deuren op 9 februari 2018. Marc geeft extra uitleg aan wie dat wil, en verenigingen en scholen kunnen uitgebreidere rondleidingen aanvragen.