Tijd voor pompoenen

Wim Lybaert
Wim Lybaert Moestuinier

Televisiemaker, moestuinier en Bruggeling Wim Lybaert laat zich inspireren door mensen die zijn hart verwarmen, momenten die hij nooit wil vergeten en het goeie West-Vlaamse leven.

Je kan er niet naast kijken, overal doemen griezelige, uitgeholde pompoenhoofden op. Het is Halloween! Jarenlang heb ik er mij, om het op zijn West-Vlaams te zeggen, zenuwachtig in gemaakt dat er zoveel pompoenen ‘opgeofferd’ werden voor zo’n modern Amerikaans feest. Tot ik enkele jaren geleden opzoekingswerk deed voor mijn boek Mijn Oogst. Tijdens die research naar het ontstaan en de verspreiding van de pompoen, ontdekte ik dat Halloween in oorsprong een Keltisch feest is. De Kelten vierden op 31 oktober het einde van de oogst en het begin van het nieuwe jaar en ze fleurden hun oudejaarsavond op met uitgeholde rapen en bieten waar ze kaarsjes in brandden. Toen de Ieren na de grote hongersnood in de 19de eeuw, massaal naar Amerika emigreerden, namen ze dat gebruik mee. In plaats van bieten of rapen gebruikten ze pompoenen, een echte Nieuwe Wereld-groente. Bij ons Vlamingen stroomt ook Keltisch bloed door de aderen, wat Halloween dus een feest van ons maakt. Sindsdien heb ik er iets minder hartzeer van dat die pompoenen als versiering gebruikt worden en niet in een soep, taart of risotto (heel lekker met wat salie erbij!) verwerkt worden.

Pompoenen zijn straffe groenten! Niet alleen omdat ze in zoveel kleuren, vormen en maten bestaan, maar vooral omdat ze over zo’n ingenieus inbliksysteem beschikken. Als de pompoen nog maar een klein pompoentje is, jong en pril, is de schil heel teer. Het is pas in de late zomer, naarmate de pompoenen volwassen worden, dat de schil beenhard wordt. In de herfst verschrompelt de steel en blikt de vrucht zichzelf in, zodat ziektekiemen en schimmels geen kans maken. Daarom is het heel belangrijk dat je bij het oogsten de steel én een stukje stengel mee afknipt. Zo kan je pompoenen makkelijk enkele maanden bewaren. Soms zelfs tot in mei, wanneer de eerste lentegroentjes de kop weer opsteken.

Als je volgend jaar voor Halloween een zelfgekweekt exemplaar wil uithollen, is er niets dat je tegenhoudt. Pompoenen kweken is echt poepsimpel. De planten groeien snel, leveren kilo’s oogst op en je hebt er amper omkijken naar. De beste plaats om ze te planten is bovenop de composthoop. Echt waar! Zet ze daar, lekker in het zonnetje met voldoende water en mest en klaar is Kees. Alleen tegen de vorst zijn pompoenen niet opgewassen. Vandaar dat ze nu geoogst worden. Bij ons staat er ook eentje aan de voordeur te blinken, best wel gezellig…

(Foto Flickr)