Op bezoek bij Popeye

Wouter Deboot
Wouter Deboot Televisiemaker

De Vlamingen kennis laten maken met het echte Amerika én dat vanop de fiets, dat is het doel van Wouter Deboot. Wekelijks vertelt Wouter hier over zijn belevenissen die komende week in ‘Iedereen Beroemd’ te zien zijn.

Een matroos belandt samen met zijn beminde in een netelige situatie en net wanneer die uitzichtloos lijkt, trekt hij een blik spinazie open en mept hij zijn eeuwige rivaal met een welgemikte uppercut KO. Bij velen onder u gaat er nu ongetwijfeld een belletje rinkelen, want dit is de vaste plot van de populaire tekenfilmheld Popeye. De potige zeeman met de veel te gespierde onderarmen en goede inborst is bedacht door ene Elzie Crisler Segar. Geboren en getogen in Chester, Illinois. En het toeval wil dat de TransAm dit fabrieksdorp aan de boorden van de Mississippi doorkruist.

Het regent pijpenstelen wanneer ik The home of Popeye binnenrijd. Maar de versteende Popeye-personages die me overal in het dorp begroeten, maken veel goed. Wanneer ik er een passant over aanspreek, verwijst hij mij meteen door naar het Popeye Museum. Musea in the heartland van Amerika zijn meestal niet veel soeps, maar het idee dat ik daar even kan opwarmen maakt me vrolijk.

“Doordat spinazie minstens evenveel ijzer zou bevatten, was het de ideale vleesvervanger. Dacht men.”

Het museum is ondergebracht in het geboortehuis van mijnheer Segar en wordt uitgebaat door ene Debbie. De blonde Debbie praat luid en is in alles het tegenovergestelde van bonenstaak Olijfje, het vriendinnetje van Popeye. Debbie viel net als Olijfje helemaal voor de charmes van de kale zeebonk met onlosmakelijke pijp en spinazieblik. Maar spinazie krijgt Debbie tot op vandaag niet binnen. “Walgelijk”, spuugt ze uit. Nochtans ontstond sinds de sterke matroos een heuse spinazierevival. En de reden daarvoor is tweeledig.

Enerzijds kampte bedenker Segar al op zeer jonge leeftijd met leukemie. Zijn ouders geloofden hard in de helende krachten van spinazie, waardoor de arme stakker dagelijks kilo’s van de groene bladgroente op zijn bord kreeg. Toen Segar zijn eerste tekeningen maakte en zijn held speciale krachten wou toebedelen, hoefde hij niet ver te zoeken.

Anderzijds wou men in de VS de consumptie van spinazie na De Grote Depressie stimuleren, want men wou zuiniger met vlees omspringen. Doordat spinazie minstens evenveel ijzer zou bevatten, was het de ideale vleesvervanger. Dacht men.

“Dat is allemaal te wijten aan een schrijffout van de Duitse chemicus Erich von Wolf”

Hoeveel borden spinaziepuree ik in mijn kinderjaren leeg heb gelepeld, durf ik niet te zeggen. Maar het waren er veel, heel veel. “Hier word je groot en sterk van”, kreeg ik steevast te horen.

Het heeft van mij nochtans geen wandelende spierbundel gemaakt. Welnee, we hebben ons een loer laten draaien door die Popeye. Van spinazie word je blijkbaar helemaal niet zo groot en sterk als hij ons destijds liet geloven. En dat is allemaal te wijten aan een schrijffout van de Duitse chemicus Erich von Wolf.

Die berekende in 1870 het ijzergehalte in spinazie op 3,5 milligram per 100 gram, maar bij het overschrijven van zijn notities misplaatste hij per ongeluk een komma en werd dat 35 milligram. Of hoe een kleine schrijffout de hele wereldbevolking op het verkeerde been kan zetten.

Nu maar hopen dat de cartograaf van de TransAm iets nauwkeuriger omspringt met komma’s.