West-Vlaams varken is terug

Ruben Brabant bracht het menapische varken weer tot leven. © Ronny Neirinck
Randy De Clercq

Na het succes van het West-Vlaams rood rund maakt nu ook het menapische varken een comeback. Dat dit varken, dat zowat 2.000 jaar geleden in onze streek rondliep, een heel bijzondere smaak heeft, is goed nieuws voor wie graag op een bewuste manier vlees eet.

Het menapische varken was ooit enorm geliefd bij de Romeinen, maar wordt ondertussen al eeuwenlang niet meer gefokt. Tot nu. Bruggeling Ruben Brabant, die nu in Dentergem woont, bracht het varken met de hulp van de Universiteit Gent weer tot leven. De Bruggeling maakte kennis met de landbouwersstiel bij zijn grootouders, proefde van het landbouwersleven tijdens vakantie- en weekendjobs en studeerde uiteindelijk voor landbouwingenieur. Na zijn studies ging hij aan de slag bij een Pittemse varkensintegrator, maar ondertussen richtte Ruben samen met een vennoot AGS op, een bedrijf dat moderne landbouwstallen bouwt.

Het vlees van de menapische varkens stond hoog aangeschreven bij de Romeinen

Archeologie

“Omdat ik niet alleen stallen wil neerpoten, speelde ik al langer met de idee om iets te doen met oude, soms vergeten rassen. Als bij toeval kwam ik twee jaar geleden in contact met een professor bio-ingenieur van de Universiteit Gent. Een collega van hem, een professor archeologie gespecialiseerd in de tijd van de Romeinen, had hier in de streek al eens opgravingen gedaan en was zo op beenderen van het menapische varken gestoten.”

Dat varken leefde zo’n 2.000 jaar geleden in West- en Oost-Vlaanderen en in het noorden van Frankrijk. “Tussen de kust en de Schelde. Het vlees van die varkens stond hoog aangeschreven bij de Romeinen, die het zelfs meenamen naar Rome, waar het op de markt verkocht werd. Dankzij de zoutwinning aan de kust – waardoor het vlees bewaard kon worden – kon dat perfect. Je zou dus kunnen zeggen dat het Vlaanderens eerste exportproduct was”, aldus Ruben.

West-Vlaams varken is terug
© Ronny Neirinck

Puur stukje vlees

Later werden andere varkensrassen interessanter bevonden om mee te kweken, en dus verdween het menapische varken. Tot nu. Maar hoe breng je zo’n uitgestorven dier weer tot leven? “Voor alle duidelijkheid: het is geen labovarken, maar puur natuur. Op basis van middeleeuwse tekeningen en de gevonden beenderen – waarop specialisten kunnen zien hoe de spieren bevestigd waren – selecteerden we varkensrassen die het dichtst bij het menapische varken aanleunden. Met een ingewikkeld proces van kruisingen en selectie – er kwam trouwens ook een everzwijn aan te pas – zijn we tot ons menapisch varken gekomen.”

De eerste biggen zijn ondertussen een aantal weken oud, de eerste stukken vlees zullen dit jaar al geproefd kunnen worden. “Maar het moet een mooi verhaal blijven. We gaan niet voor de grote, commerciële massaproductie, het moet een puur stukje vlees zijn. De consument van nu is begaan met dierenwelzijn, wil een herkenbare producent en een verfijnde smaak. Het verhaal van ons varken past daar perfect in.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier