Averbode en (ge)wijde omgeving

De bossen rond de norbertijnenabdij van Averbode is een populaire wandelregio. Knooppunt 100 bijvoorbeeld, aan de voorkant van de abdij, is dit jaar uitgeroepen tot populairste wandelknooppunt van Vlaanderen. Averbode trekt heus meer dan alleen het religieuze toerisme aan.

De Abdij van Averbode is de bakermat van de Vlaamse Filmpjes, ons jarenlang opgedrongen door schoolmeesters wier kennis van de literatuur niet verder ging dan John Flanders of Henri Van Daele. De drukkerij is al een hele tijd geleden ‘over de kop’ gegaan. De uitgeverij van Zonnekind en Zonneland bestaat nog altijd.

Nu is de Abdij van Averbode vooral een bezoekerscentrum geworden. Het Moment, aan de voet van de abdij die op een heuvel ligt, is een baken in het landschap voor wandelaars, fietsers en voor fijnproevers. Er is een café en een winkel met de vier Averbodeproducten: kaas, brood, bier en peperkoek.

We starten de wandeling in het Mariapark naast de abdij. Dit met betonnen beelden opgetrokken park past perfect in de tijdsgeest van de jaren dertig, compleet met een kopie van de Lourdesgrot: lelijk, aftands en bombastisch. Een zandweggetje leidt bergop het natuurdomein ‘Averbode Bos & Heide’ in. Met zijn 530 hectare is dit het grootste natuurgebied dat Natuurpunt ooit heeft aangekocht. Men kon het in 2004 van de prinselijke familie de Merode kopen. Nu maakt het geheel deel uit van het ‘wandelnetwerk de Merode’.

Eenmaal boven kunnen we links in de verte de basiliek van Scherpenheuvel zien.

De meest vrome gemeente van Vlaanderen? Dat moet Scherpenheuvel-Zichem zijn, waarvan ook Averbode en zijn abdij deel uitmaken.

Gezonde bossen

In de heuvelachtige dennenbossen rond de Abdij van Averbode werkt een kwieke tachtiger aan een wandeltocht voor 800 personen. “Ik ben hier geboren, heb hier mijn jeugd gesleten en als mijn tijd daar is, wil ik in deze bossen sterven”, zegt de man in alle eerlijkheid.

De dennenbossen zijn een gevolg van een groeiende vraag naar hout voor de mijnbouw eind 19de eeuw. Zoals op zovele plaatsen in Vlaanderen werden toen sneller groeiende dennen geplant om aan de vraag te kunnen voldoen. Al jaren worden dennenbossen massaal gehakt om plaats te maken voor loofbomen en heide. Dat is ook het geval in Averbode waardoor hier en daar open plaatsen in het bos ontstaan vanwaar je een mooi zicht op de vallei hebt.

Knooppunt 145 brengt ons terug in het centrum van Everbeur, zoals ze Averbode hier in het plaatselijke dialect noemen. In de Langedreef heeft Stedenbouw duidelijk niets in de pap te brokken gehad. Van architecturale pareltjes heeft men hier duidelijk nog nooit gehoord.

Met knooppunt 411 trekken we weer de naaldbossen in, deze keer zijn ze eerder vlak. Links van ons ligt camping De Vijvers, rechts ligt het gelijknamige, voormalige recreatiedomein te verloederen, zeg maar het Dadipark van Vlaams-Brabant maar dan zonder de overwoekerde speeltuigen. In 2009 wou ondernemer Bob Verbeeck van Golazo hier nog een groots vakantiepark zetten. De Vlaamse Regering heeft de plannen afgekeurd. Nu is het domein voor bezoekers afgesloten.

De Abdijdreef is één langgerekte dreef tot aan de ingang van de abdij. Stap zeker eens binnen in de abdijkerk of bewonder de spiegelvijver voor de kerk.

1. Jeanne en Roza-Crème in de Lekdreef

De Abdijdreef wordt ook wel de Lekdreef genoemd. Op het einde van de wandeling nodigen de ijskarren voor de abdij velen uit tot een versnapering. Hier worden al sinds 1928 ijsjes verkocht. Het was de laatste halte voor pelgrims op weg naar de basiliek van Scherpenheuvel. Het zijn de zussen Jeanne en Roza ‘Crème’ – hun echte naam is Laeveren – die de traditie hebben ingevoerd.

2. Fietsen door bos en heide

Aan de grote parking van Domein De Vijvers (Abdijstraat 5, Averbode) starten twee mountainbikelussen van 18 of 26 kilometer. Ze zijn ook haalbaar met een stevige stadsfiets, mits een droge ondergrond. Het parcours brengt je door de bossen en via nauwelijks zichtbare veldwegen in Scherpenheuvel, Zichem en Averbode. Een heel leuke route midden de natuur. Soms moet je wel even een hoogte overwinnen.

3. Rondleiding in de abdij

De rondleiding in bezoekerscentrum Het Moment (5 euro per persoon) is niet dezelfde als een rondleiding in de abdij. De eerste focust op leven en werk in en rond de abdij van vroeger, de tweede op het abdijleven nu. Elke zondag tussen Pasen en Allerheiligen is er om 15 uur een rondleiding voor individuele bezoekers. Groepen kunnen een afspraak maken. Er zijn nog 67 norbertijnen aan de abdij verbonden; 40 wonen in de abdij zelf, de overige zijn actief als missionaris.

4. Op bezoek in de Oranjestad

Diest heeft een gezellig winkelcentrum. Vlak bij de stad ligt het recreatiedomein De Halve Maan. Diest wordt ook wel Oranjestad genoemd omdat het huis van Oranje-Nassau het hier drie eeuwen lang voor het zeggen had. In de binnenstad kan je de bewegwijzerde stadswandeling ‘In het Spoor van de Oranjes’ volgen. De gratis app ‘Diest, mijn stad’ zorgt voor een interactieve kaart op je smartphone met info over de bezienswaardigheden, evenementen, restaurants, enzovoort.