Elke maandag gaan we na in hoeverre grote gevaren en bedreigingen ook een risico betekenen voor… West-Vlaanderen.
Wie dagelijks naar het nieuws kijkt, zou op de duur van pure angst onder zijn of haar bed kruipen. Bang dat een nucleaire ramp ook ons treft of angstig voor tornado’s, tsunami’s, aardbevingen of andere natuurrampen. Wie ook al eens een griezelfilm meepikt, zou bovendien amper het huis nog durven uitkomen, uit vrees voor gemuteerde spinnen, giftige reuzenspinnen of monsterpinguïns (we zeggen zo maar iets). In de rubriek SOS WVL willen we alles in de juiste context plaatsen en gaan we van alle mogelijke bedreigingen (bestaand of fictief) na in hoeverre we écht op onze hoede moeten zijn. En beginnen doen we met… haaien!
Jaws
Het jaar 1975 was geen al te best jaar voor het kusttoerisme. Niet dat het een kwakkelzomer was, maar in dat jaar kwam Jaws uit, de film van Steven Spielberg over het kuststadje dat geteisterd werd door een moordende witte haai. De film werd een succes, maar de haai werd prompt gebombardeerd tot vijand nummer 1 van de pootjebadende en zwemmende kusttoerist, een gevoel dat de voorbije decennia ook ‘levend’ werd gehouden door enkele sequels en andere haaienfilms als Shark Attack en Deep Blue Sea. Hoewel aanvallen van haaien ook vandaag nog altijd een zeldzaamheid zijn, blijft de angst voor haaien present. Jaarlijks worden er wereldwijd een honderdtal aanvallen genoteerd, een dodelijke afloop is een zeldzaamheid. Bovendien is de mens geen natuurlijke prooi voor de haai. Àls er al aanvallen zijn, dan zijn die er omdat de haai een zwemmer aanziet voor een zeehond.
En aan de schone noordzeekust?
Maar hoe zit dat bij ons? Moeten we vrezen voor onze ledematen als we gaan peddelen aan de kust van Blankenberge of Koksijde? Verre van, vernemen we van Frederik Mollen, beleidsmedewerker van Natuurpunt en expert ter zake. “In ons deel van de Noordzee komt een twintigtal haaien- en roggesoorten voor”, vertelt hij. De voornaamste zijn de engelhaai, de kleine en de grote hondshaai, de doornhaai, de haringhaai, de voshaai en de reuzenhaai. In 23 juli 2012 nog werd een reuzenhaai gespot door een redder voor de kust van De Panne. Het dier werd toen naar diepere wateren begeleid om paniek bij de zwemmers te vermijden, maar een risico was er sowieso niet : de reuzenhaai leeft van plankton.
Mens gevaarlijker voor haaien dan andersom
“Geen enkele van deze soorten vormt sowieso een bedreiging voor de mens”, zegt Frederik. “Van de ruim 1.000 soorten die er over gans de wereld voorkomen, kunnen er slechts enkele soorten een gevaar vormen en die zijn bij ons niet te vinden, die komen niet voor boven Gibraltar. Integendeel, door de intensieve visserij prijkt het merendeel van onze haaien op de internationale rode lijst, tal van soorten zelfs in de hoogste categorie ‘critically endangered’, wat op het randje van uitsterven betekent. De engelhaai behoort zelfs tot de 100 meest bedreigde dier/plantensoorten van gans de wereld.”
Marien ruimtelijk plan
Geen zorgen maken dus, nu niet en ook morgen niet. “Zelfs bij klimaatswijziging vormen de potentieel gevaarlijke haaien geen onmiddellijke bedreiging”, zegt Frederik Mollen. “Bovendien zijn ze niet alleen temperatuurafhankelijk, ook is hun migratie onwaarschijnlijk omdat hun prooien geen ruimte meer hebben om zich hier te ontplooien en te koloniseren, omwille van de hoge industrialisering, bebouwing, intensieve visserij, enz. Frederik Mollen pleit er nog voor om een plan op te stellen om haaien en roggen beter te beschermen. “Er zijn al Europese nul-quota voor de meeste soorten, maar dat belet niet dat ze nog steeds ongewenst in de netten van vissers terecht komen. Er is ook nood aan marien beschermde gebieden in eigen land waar er minder/niet gevist wordt”, vindt hij. “Op heden is minister Vande Lanotte bezig met de opmaak van een marien ruimtelijk plan, maar van zulke beschermde gebieden komt er helaas weinig in huis. Het plan kadert vooral in functie van verdere ontwikkeling economische activiteiten.”
(FV)
>> Wie wil huiveren van haaien moet niet aan de Belgische kust zijn, die kan gewoon nog eens kijken naar de trailer van Jaws :
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier