Marc en Veerle in Jamaica: “De Belgen zijn hier op de vingers van één hand te tellen”

Frederik Jaques
Frederik Jaques Webredacteur

Marc Rammelaere en zijn echtgenote Veerle Poupeye wonen al vele jaren in Kingston, de hoofdstad van Jamaica. Zij is er kunsthistorica, hij kan er zijn studies als geoloog in de praktijk brengen. Terugkeren naar Brugge zit er niet meteen meer in.

Wanneer hebben jullie Brugge verruild voor Jamaica en waarom?

Marc: “Na mijn studies geologie moest ik nog mijn legerdienst vervullen. Ik had beslist om van de mogelijkheid gebruik te maken om die te vervangen door een burgerdienst als ontwikkelingswerker in een land in de Derde Wereld. Ik zocht wel iets waarin ik mijn opleiding kon gebruiken. In mijn zoektocht was Jamaica het eerste land dat specifiek de diensten van een geoloog nodig had voor de lokale geologische dienst. Het was dus eigenlijk grotendeels toeval dat ik in februari 1984 in Jamaica terecht kwam. Veerle bleef in België om haar thesis af te werken en kwam mij zo’n half jaar later achterna.”

Marc en Veerle in Jamaica:

Je werkt voor een bedrijf dat zich onder andere specialiseert in milieuvergunningen. Hoe ver staat Jamaica op dat vlak?

“De milieuwetgeving en reglementering zijn vrij goed ontwikkeld in Jamaica. Het land is op dat vlak een voorbeeld voor de Caraïben en de regio in het algemeen. Jamaica is bijvoorbeeld een van de landen waar ozonlaag-afbrekende stoffen en loodvrije benzine geweerd worden. Het land heeft ook een relatief actieve milieubeweging. Een beter leefmilieu wordt in het algemeen als belangrijk beschouwd, waarschijnlijk deels vanwege de belangrijke rol van toerisme in de economie van het land.”

Wat is jouw functie precies in dit bedrijf?

“Environmental Management Consultants Caribbean Ltd., de firma waarvan ik deel uitmaak, helpt de ontwikkelaars te voldoen aan de lokale milieuwetgeving. We adviseren, leveren milieueffectrapporten af en plannen het beheer en de monitoring eens de vergunning in orde is. We gebruiken het acroniem emc2 om te benadrukken dat ons werk en advies berusten op wetenschappelijk verantwoorde principes. We werken niet alleen in Jamaica, maar overal in de Caraïben.”

Marc en Veerle in Jamaica:

“Ik werk vooral rond risicobeoordeling van natuurgevaren: overstromingen, aardbevingen, vulkanen, tsunami’s, tropische stormen, noem maar op, en welke maatregelen te nemen om de risico’s te beperken. Ik heb zo’n 15 jaar een leidinggevende functie gehad bij de federale dienst leefmilieu in Jamaica en ben dan ook meestal ook verantwoordelijk voor de contacten met de regeringsdiensten.”

Is Veerle, je echtgenote, er ook actief aan de slag?

“Veerle is een kunsthistorica. Ze is hier zowat meteen aan de slag gegaan bij het Edna Manley College of the Visual and Performing Arts, dat kunstonderwijs aanbiedt. Later begon ze ook bij het Nationaal Kunstmuseum. Haar nauwe betrokkenheid en succes in de Caraïbische kunstwereld is waarschijnlijk één van de belangrijkste redenen waarom we hier gebleven zijn. Na de publicatie van haar boek ‘Caribbean Art’ heeft ze aan de Emory University in Atlanta gestudeerd en er haar Ph.D. in Art History and Cultural Studies behaald. Veerle is nu directeur van de National Gallery of Jamaica.”

Marc en Veerle in Jamaica:

Jullie wonen in de hoofdstad Kingston? Hoe moeten we ons jullie woonst voorstellen?

“De eerste jaren woonden we op een appartement langs Hope Road, niet ver van het huis waar Bob Marley leefde, nu het Bob Marley Museum. Het maakt deel uit van UpTown, maar het voelt aan als het centrum van Kingston, want de meeste belangrijke winkels en regeringsdiensten zijn er gevestigd. Zowat 20 jaar geleden hebben we een huis gekocht in Red Hills, een buurt in de bergen aan de rand van Kingston. Het huis ligt op een hoogte van 400 meter, op een stuk land van ongeveer 4000 m2.”

Marc en Veerle in Jamaica:

“Toen we naar hier verhuisden, maakte een Jamaicaanse vriend de opmerking dat we in de brousse gingen leven, maar sindsdien is het zowat volgebouwd geraakt. Het is hier heel wat koeler dan in het centrum van Kingston, niet alleen vanwege de hoogte maar ook omdat we hier veel meer regen krijgen. Het huis is gebouwd in betonblokken met betonijzer, de normale moderne constructiemethode met het oog op het gevaar voor aardbevingen. Recent hebben we ook het dak vernieuwd in beton, met het oog op de orkanen die hier geregeld passeren. De watervoorziening is niet erg betrouwbaar, dus hebben we watertanks die ons drie tot vier weken water kunnen voorzien. We hebben ook een kleine generator voor het geval we zonder stroom komen te zitten. Maar we hebben ook kabel-tv en prima internet, telefonie en gsm-netwerk.”

Kingston gaat naar verluidt gebukt onder de criminaliteit. Het eiland heeft ook één van de hoogste moordcijfers ter wereld. Merken jullie daar iets van in het dagelijks leven?

“De moordcijfers zijn nog altijd hoog, maar de situatie is de laatste zes jaren toch verbeterd. We merken er nu veel minder van dan in de eerste tien jaren dat we hier woonden, al zie je soms wel nog eens iemand vermoord op straat liggen. Meestal gaat het om een afrekening tussen bendes, af en toe ook om een uit de hand gelopen ruzie binnen de uitgebreide families. Thuis hebben we de bescherming van onze zes Dobermans en we zijn ook geabonneerd op een gewapende beveiligingsrespons. Maar eigenlijk hebben we nog nooit problemen gehad. Ik werk over het hele land, vaak helemaal alleen, en heb nog nooit problemen gehad. Veerle, die in downtown Kingston werkt, soms tot zeer laat in de nacht, evenmin.”

Marc en Veerle in Jamaica:

Nog zo’n ‘klein kantje’ van Jamaica: de afkeer van alles wat niet hetero is. Of is ook dat imago overroepen?

“Het is te gemakkelijk om Jamaica af te schilderen als anti-homoseksueel land. In de politiek en in het openbaar is de houding tegenover homo’s uitgesproken negatief, maar de realiteit is iets gecompliceerder. Ik denk dat ook opiniepeilingen over homoseksualiteit niet het volledige beeld geven. Ik zou de situatie meer omschrijven als ‘don’t ask, don’t tell’. Er zijn behoorlijk wat prominente figuren die homoseksueel zijn, maar er nooit over spreken of naar gevraagd worden. Verschillende van onze vrienden zijn homoseksueel en verbergen het niet, maar ze spreken er niet over in het openbaar.”

Wat doen jullie in jullie vrije tijd?

“Welke vrije tijd (lacht)? We kweken Dobermanhonden, waarmee we ook aan hondenshows deelnemen. Vier van onze zes honden zijn kampioenen. We gaan vaak uit eten: Japans, Indisch of Libanees, of pikken een filmpje mee. Veerle gaat naar de gym, en zelf werk ik graag aan ons huis. Ik onderhoud en herstel zelf mijn auto, en ook het loodgieterswerk en elektrische installaties doe ik altijd zelf.”

Marc en Veerle in Jamaica:

Heeft het verhuizen jullie als mens veranderd?

“Dat vraag je misschien beter aan onze familie. Ik denk dat we waarschijnlijk meer ‘frank’ en uitgesproken zijn geworden, en dat ons bewuster zijn van wat belangrijk is in het leven.”

Loop je er al eens andere West-Vlamingen of Belgen tegen het lijf?

“Als je het ambassadepersoneel en mensen die hier op kortetermijncontracten zitten niet meetelt, kom je misschien aan een handvol. Het aantal Belgen in Jamaica is zeker verminderd in de laatste tien jaar. Het handvol Belgen dat hier permanent woont, leeft verspreid over het land. We ontmoeten die soms op de recepties van de Belgische ambassade in Kingston.”

Overwegen jullie zelf ooit nog een terugkeer?

“Da’s weinig waarschijnlijk. We wonen hier intussen al langer dan we ooit in België hebben gewoond. De meeste van onze vrienden zijn hier, al onze contacten zijn hier. Als we terug naar België zouden gaan, zouden we bijna terug van nul moeten beginnen.”

Marc en Veerle in Jamaica:

Als onze lezers in jullie regio op reis willen, welke tip zou je hen dan als ‘echte local’ geven?

“Als ze naar Kingston komen, raden we natuurlijk een bezoek aan de National Gallery of Jamaica aan. Brunch in Strawberry Hills Hotel op zondag of een snack in de Gap Café met een korte wandeling in Holywell National Recreation Park is ook de moeite. Je kan in alle drie overnachten. Een idyllische plaats om te verblijven of gewoon om te zwemmen is Frenchman’s Cove in Portland. Een aanrader in Portland zijn ook de watervallen van Reach Falls. Een absolute aanrader voor de meer avontuurlijke bezoeker is een bezoek aan de Pelican Bar vanuit Jackes in Treasure Beach. The Pelican Bar is een hut in het midden van de baai van de Black River, gebouwd door een visser, waar je vis kunt eten.”

(Frederik Jaques)