Yperiet zou eigenlijk Nieuwporiet moeten heten

Redactie KW

Het gifgas zou enkele dagen voor het in Ieper werd gebruikt, ook al gebruikt zijn in Nieuwpoort, zo zou blijken uit een Australisch dagboekfragment.

De vereniging Association for Battlefield Archaeology and Conservation (ABAC) kwam al in 1999-2000 in de media met de onthulling van de aanwezigheid van WOI-tunnels onder de voormalige frontstad Nieuwpoort. Vandaag, op de vooravond van de grote herdenkingen rond 100 jaar Groote Oorlog, dropt de vereniging een bommetje over het eerste gebruik van mosterdgas, beter bekend onder de naam Yperiet. Het gifgas kreeg die naam omdat het werd ingezet in de nacht van 12 op 13 juli 1917 tussen Wieltje en Hooge, Potijze en Sint-Jan bij Ieper.

Enkele dagen eerder

Kristof Jacobs en Bert Gunst visten evenwel uit dat het mosterdgas al op 10 juli 1917 gebruikt werd in Nieuwpoort. Het werd door de Duitsers ingezet tegen de Britse troepen tijdens de grote Duitse aanval op het Britse bruggenhoofd ten noordoosten van de IJzermonding. Deze aanval droeg de codenaam ‘Strandfest’. De Australische geschiedschrijver C.E.W. Bean, vermeldde het eerste gebruik van mosterdgas op 10.07.1917, in zijn werk ‘The Australian Imperial Force in France 1917,Appendix 2 – The 2nd Tunnelling Company in the Affair at Nieuport’.

Dagboek bevestigt

Een doorbraak naar het echte verhaal kwam er toen Kristof Jacobs tijdens zijn zoektocht via een Australische contactpersoon een pagina ontving uit een dagboek. De met de hand geschreven pagina kwam uit een dagboek van de Australische 36th Heavy Artillery Group, met daarin een duidelijke bevestiging van het gebruik van mosterdgas te Nieuwpoort op 10 juli 1917.

Eerder al gas?

Overigens maken de onderzoekers ook gewag van een eerdere gasaanval in Ramskapelle. De Vlaamse hulpdokter Joseph De Cuyper onderzocht op 14 februari 1915 zes soldaten van de 1st Legerdivisie die duizelden en braakten na een Duitse beschieting bij Ramskapelle. In zijn rapport verwijst hij dat de Duitsers een gasaanval hadden ingezet met mogelijk Xylylbromide.

Jean Pascal Zanders, senior researcher at the European Union Institute of secutity schrijft bovendien in zijn werk “The destruction of old chemical munitions in Belgium” dat er in maart 1915 in Nieuwpoort al Franse troepen beschoten werden met gifgas.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier