Weg met het rij-bewijs!

© Getty Images/iStockphoto
Chris Vanhee
Chris Vanhee Expert verkeersveiligheid

Vanaf 1 juni wordt een nieuw theoretisch en praktisch rijexamen ingevoerd. Moeilijker én duurder, zo luidde de voornaamste conclusie. Is er ook iemand die zich afvraagt of nieuwe bestuurders écht baat hebben bij deze aanpassing en of er op deze manier veiliger chauffeurs worden gevormd?

Jongeren blijven helaas nog steeds oververtegenwoordigd in de ongevallenstatistieken. Een gebrek aan ervaring én een ontoereikende rijopleiding zijn de voor de hand liggende oorzaken. België is inderdaad nog steeds één van de weinige landen waar je zonder professionele scholing aan het verkeer mag deelnemen. Voorstanders van de vrije begeleiding – rijbewijs halen zonder de rijschool – dwepen met gelijke slaagkansen en dito ongevallenstatistieken via beide systemen. En net door dergelijke welles-nietes-spelletjes, de invloed van drukkingsgroepen, bevoegdheidsconflicten en politieke belangen, vergeet men de essentie van de discussie: de kwaliteit van de rijopleiding.

De hervorming van het rijexamen is een typisch Belgisch compromis geworden

Deze hervorming is dan ook een typisch Belgisch compromis geworden. Met een aantal goede elementen, zoals het verlengen van de oefenperiode van drie naar negen maanden, zodat kandidaat-bestuurders meer kilometers kunnen maken en dus meer ervaring kunnen opdoen. Maar ook met enkele bizarre kronkels, zoals het verplichte vormingsmoment van drie uur voor de begeleiders, waarmee het beroep van erkend rijschoollesgever feitelijk gedevalueerd wordt. Zoals het herinvoeren van parkeermanoeuvres, die enkele jaren geleden waren afgevoerd, allicht omdat er ook toen weinig doden vielen bij een slecht uitgevoerd parkeermanoeuvre. Of zoals de risico-perceptietest, het herkennen van gevaar in het verkeer op een … computerscherm.

Doekje voor het bloeden

Dat de slaagkansen zullen afnemen, is dus meer dan waarschijnlijk. Maar deze hervorming geeft mij als bezorgde burger allesbehalve het gevoel dat nieuwe bestuurders beter voorbereid voor de leeuwen worden gegooid. Kleine stapjes in de goede richting, dat wel, maar toch vooral een doekje voor het bloeden. Behalve het feit dat je langer de tijd krijgt om te oefenen, wijzigt er weinig fundamenteel aan de “vorming”. Het is bovendien niet vanzelfsprekend noch controleerbaar dat je effectief meer kilometers zal oefenen omdat de tijdsduur tot het examen wordt verlengd.

Onvoorbereid

Maar laten we vooral ook niet vergeten dat responsabilisering minstens even belangrijk, zoniet belangrijker is in het verkeer. Er worden – met de glimlach – enkele duizenden euro’s gespendeerd aan het eerste wagentje van zoon- of dochterlief, maar wanneer de prijs voor het rijexamen met enkele euro’s stijgt, steigert het land. De stormloop op de examencentra om nog – snel snel – voor 1 juni (hopelijk) te kunnen slagen, was hiervan een mooi voorbeeld. Makkelijk(er) én goedkoop, dat is het doel. Maar dat hun kinderen onvoorbereid en met het subjectieve gevoel dat ze het “bewijs” hebben geleverd dat ze kunnen “rijden” op de baan komen, lijken heel wat ouders niet te beseffen.

Rijbewijs met punten

Vandaar dan ook een warme oproep aan alle politieke partijen: Neem een wit blad, hou geen rekening met heilige huisjes, met belangengroepen of met het verleden en durf een rijopleiding uitwerken die rekening houdt met de échte noden van nieuwe bestuurders en de reële gevaren in het verkeer. Een uniforme professionele vorming zou een basis kunnen zijn, aangevuld met een lange(re) oefenperiode en verschillende tussentijdse evaluatiemomenten. Hou gerust het rijbewijs met punten als stok achter de deur. Zorg ervoor dat het afronden van de opleiding niet langer een eindpunt, maar wel een beginpunt is van een levenslange vorming, zowel theoretisch als praktisch. En tot slot: verzin een nieuwe naam. Iemand een rijBEWIJS geven, terwijl hij of zijn nog maar weinig heeft bewezen, is een fout signaal. Lang leve het permis de conduire, de toelating om te mogen rijden. Weg met het rij-bewijs!

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier