“Werkstraffen hebben een louterend effect”

Wie in Zuid- en Midden-West-Vlaanderen een werkstraf moet uitvoeren, komt bij Halte-R terecht. Jaarlijks begeleidt de instantie een kleine vijfhonderd dossiers, goed voor liefst 24.500 uitgevoerde uren. “Wie een werkstraf uitvoert, komt vrijwel altijd tot besef”, zegt werkvloerbegeleider Dominiek Six.

Halte-R, dat pal achter de site van Onze Kinderen in Rumbeke te vinden is, heeft de handen meer dan vol. “Wij begeleiden de uitvoering van de werkstraffen met een omkaderingsteam“, legt werkvloerbegeleider Dominiek Six (58) uit.

74 procent van de werkstraffen wordt op locatie uitgevoerd, de rest gebeurt op de eigen werkvloer van Halte-R. “En dat gebeurt altijd in opdracht van een van de West-Vlaamse justitiehuizen. We behandelen een 475-tal dossiers per jaar, goed voor 24.500 uitgevoerde uren.”

Halte-R krijgt mensen met allerhande inbreuken over de vloer. “Alles tot correctionele veroordelingen die geen vijf jaar celstraf bedragen”, zegt Dominiek. “Enkel zedenfeiten, doodslag en moord komen niet aan aanmerking. Ook kleinere feiten komen bij ons terecht. Gasboetes kunnen ook omgezet worden in gemeenschapsdienst. Wildplassen, sluikstorten, winkeldiefstallen… En altijd zien we dat een werkstraf veel meer effect heeft dan louter een geldboete of gevangenisstraf.”

“Veel mensen beginnen met tegenzin aan hun straf, maar bloeien uiteindelijk toch helemaal open”

De opgelegde werkstraf kan zowel intern als extern plaats vinden. “Intern betekent dat de mensen begeleid worden. Dat kan op de eigen werkvloer, maar we verlaten ook onze vertrouwde omgeving. Zo helpen wij jaarlijks om festivals op te bouwen of af te breken, steken een handje toe bij Roeselaarse topfeesten als het Natourcriterium, het Trax Festival en West-Vlaanderens Mooiste. Bij die laatste richten we de Expohallen zelfs helemaal in.”

Werkgestraften die extern aan de slag moeten, werken op zelfstandige basis. “Zij kunnen terecht in kringloopcentra, containerparken en zelfs woon- en zorgcentra”, klinkt het.

De kern van elke werkstraf of gemeenschapsdienst is telkens dezelfde, klinkt het bij Dominiek. “Hoe kan je je gemaakte fout herstellen en je tegelijk nuttig maken voor onze maatschappij? En in die optiek werken werkstraffen erg louterend. Symbolisch, zelfs. Terwijl je aan het werk bent, denk je echt na over wat je gedaan hebt.”

“Wat ons betreft, is een werkstraf in heel veel gevallen veel zinvoller dan een gevangenisstraf. Een gemiddelde werkstraf neemt 100 uur in beslag en dat voel je echt wel. Het gaat immers over vrijetijdsberoving. Die uren worden vooral tijdens de weekends afgewerkt en dan besef je echt wel hoe je daar beland bent. Maar tegelijk zijn werkstraffen niet de oplossing voor alle misdrijven. Heel zware feiten moeten uiteraard een passende straf krijgen.”

Wat opvalt, is dat veel mensen uiteindelijk dankbaar zijn nadat ze hun werkstraf hebben afgewerkt. “Dat toont aan hoe zinvol dit concept is”, beklemtoont Dominiek. “Wij behandelen iedereen ook met het grootste respect en luisteren zelfs naar hun verhaal. Niet zelden gebeurt het dat wij vanuit Halte-R een luisterend oor bieden aan de mensen die we hier over de vloer krijgen. Dan haalt een werkstraf zeker veel meer uit dan een conventionele sanctie.”

Halte-R heeft in totaal een tweehonderdtal plaatsen waar het terecht kan met haar mensen. “Dat zijn stuk voor stuk openbare diensten of vzw’s. Private bedrijven doen geen beroep op ons. Ons aanbod is groot genoeg om iedereen een zinvolle tijdsbesteding te bieden. Wanneer een kapster bij ons moet langskomen, dan zullen wij bijvoorbeeld proberen om haar in het kapsalon van een wzc te laten werken. Veel mensen starten met flink wat tegenzin aan hun straf, maar bloeien uiteindelijk open. We hebben het zelfs al meegemaakt dat mensen na hun werkstraf als vrijwilliger aan de slag gingen op de plek waar ze even verplicht moesten werken. Daar wordt toch iedereen beter van?

(PVH)