Trouwen is hip… en toch scheiden we meer

© tbr
Jan Gheysen
Jan Gheysen Opiniërend hoofdredacteur

Iets later dan de rest van Vlaanderen, maar West-Vlamingen lijken weer meer zin in trouwen te hebben. Alleen… we scheiden intussen ook net zo vlot als de rest van het land. Het huwelijk heeft niet afgedaan, zoveel is duidelijk. Zeker niet bij jongeren, van wie de meesten het huwelijk hoger inschatten dan de generaties voor hen. Dat zegt Henk Sanders, die enkele jaren geleden over het onderwerp doctoreerde. De moraaltheoloog en diaken uit Uitkerke onderzocht waarom meer mensen dan voorheen kiezen voor het ongehuwd samenwonen en minder voor het huwelijk. Zijn conclusies zijn op zijn minst verrassend.

Het is niet in elke gemeente zo, maar in meer dan de helft van de West-Vlaamse gemeenten trokken vorig jaar meer mensen naar het gemeentehuis om er te huwen dan het jaar daarvoor. West-Vlamingen volgen daarmee, iets later dan de rest van Vlaanderen, de algemene trend. “Trouwen is hip”, zegt Sybille Vanweehaeghe. Zij is relatietherapeute, moraalfilosoof én bekend van Blind Getrouwd op VTM. In de Kerk voltrekken zich minder huwelijken. In onze provincie, in het bisdom Brugge, is dat aantal de voorbije vijf jaar met één vijfde gedaald: van ruim 1.250 liep dat aantal terug tot goed 1.000.

Dromen van huwelijk

In net iets meer dan de helft van onze gemeenten mag er dan wel weer meer getrouwd worden dan voorheen, sprankelend zijn die cijfers niet. En toch is het met de liefde helemaal niet slecht gesteld. Haast integendeel, meent Henk Sanders. En ook Sybille Vanweehaeghe ziet dat veel jongeren voluit dromen van een huwelijk. “Er loopt van alles verkeerd in de wereld, maar zij zijn ervan overtuigd dat ze het beter willen en kunnen doen. Dat huwelijk is hun romantisch ideaal”, stelt zij vast.

Sybille Vanweehaeghe is relatietherapeute, moraalfilosoof én bekend van Blind Getrouwd op VTM.
Sybille Vanweehaeghe is relatietherapeute, moraalfilosoof én bekend van Blind Getrouwd op VTM.© Maarten De Bouw

“Jaren geleden dacht men dat jongeren ervoor kozen om ongehuwd samen te wonen uit gebrek aan normbesef“, stipt Henk Sanders aan. Jongeren, zo dacht men, gaan zomaar samenwonen omdat ze er op los zouden leven, omdat het hen goed uitkwam, om zich te verzetten tegen een instelling als het huwelijk.

“Ik stond en sta in het onderwijs en ik voelde in mijn contacten met (oud-)studenten dat dát beeld over de jongeren niet klopte. Jongeren zijn niet normloos, integendeel. De meesten die in een relatie zijn, menen dat heel serieus. En toen ben ik dat gaan onderzoeken en heb mijn doctoraatsstudie gewijd aan het ongehuwd samenwonen…”

Je kan en mag het huidige ongehuwd samenwonen niet zien als een proefhuwelijk

“Je mag niet vergeten dat de recente generaties jongeren heel wat meegemaakt, gezien en ervaren hebben over huwelijken. Een deel van hen zag hoe het huwelijk van hun ouders strandde”, legt Henk Sanders uit.

“Pas op, de wijze waarop gesproken wordt over dat aantal stukgelopen huwelijken, klopt niet met de realiteit. Ik herinner mij dat in we in de jaren tachtig al cijfers te horen kregen dat één op de drie huwelijken vroeg of laat op de klippen liep. En die ‘cijfermythe’ heeft men in stand gehouden, terwijl dat eigenlijk ver van de realiteit was: ongeveer 6 procent van de huwelijken strandde, geen 30 procent!

Maar natuurlijk, als men als jongere sindsdien geregeld met zo’n ‘indrukwekkend’ cijfer geconfronteerd wordt, stelt men zich vragen over dat huwelijk als instelling en waagt men zich daar niet meer zo vlot aan”, stelt Henk Sanders vast.

Trouwen is hip... en toch scheiden we meer
© tbr

Ooit werd het ‘ongehuwd samenwonen’ een soort van proefhuwelijk genoemd. “Dat is al een tijdje geleden en dat heeft niet standgehouden. Je kan en mag het huidige ongehuwd samenwonen niet zien als een proefhuwelijk. Dat werd toen, puur vanuit rationele overwegingen, als een soort van test gezien. Nu gaan jongeren met elkaar scheep onder de vlag van de liefde. Ze menen dat heel serieus en doen dat op een ernstige manier”, vindt Henk Sanders.

“Ze willen mekaar goed en beter leren kennen, ze willen transparant zijn voor mekaar, ze willen eerlijk zijn maar ze verlangen ook van mekaar dat ze elkaar een zekere vorm van autonomie gunnen. Het liefdesconcept van veel jongeren nu is er een dat verlangt naar een permanente, duurzame, exclusieve en vruchtbare relatie, van soulmates. Geef toe, dat zijn eigenlijk vrij ‘huwelijkse’ kenmerken van een relatie. Het lijkt misschien vreemd, maar dit leunt eigenlijk goed aan bij het kerkelijk huwelijksideaal, behalve de visie op voorhuwelijkse seksualiteitsbeleving.”

Naar een mature liefde

“Het merendeel van de jongeren is nu emotioneel intelligenter dan de vorige generaties. Over hun relatie houden ze een klassiek, romantisch beeld voor ogen. Maar… ze bouwen wel ‘voorlopigheid’ in. ‘We zien wel wat het wordt’, zeggen ze dan. Men vertrouwt het standhouden van hun relatie toe aan het verloop van de tijd.”

En vreemd genoeg stelt Henk Sanders, net als relatietherapeute Sybille Vanweehaeghe vast dat jongeren het huwelijk toch het ideaal is waar ze naar streven. “We zien die duale liefde evolueren naar een mature liefde. Na verloop van tijd verlangt zo’n koppel jongeren dat die duurzame liefdesrelatie erkend wordt. Door hun ouders, door familie, door vrienden. Ze willen hun relatie ‘verankeren’ en dan, dikwijls bij een ontluikende of reële kinderwens, gaan ze erover denken om met mekaar te trouwen. Het huwelijk zien zij als een bekroning van hun liefde en niet meer zoals vroeger als de start van hun relatie.”

Jongeren vinden dat ritueel van het huwelijk waardevol en belangrijk, te belangrijk om er zo maar hals over kop toe te beslissen

“Er is natuurlijk de romantiek van het huwelijksfeest”, zegt Sybille Vanweehaeghe. “En er is het gevoel bij beiden om zich gaandeweg ook officieel als koppel erkend te zien.” Henk Sanders vat samen: “Er is niet alleen de bekroning van hun wederzijdse liefde maar ook een zekere juridische reflex naar aanleiding van het ouderschap.”

Kortom, jongeren vinden dat ritueel van het huwelijk waardevol en belangrijk, te belangrijk om er zo maar hals over kop toe te beslissen. Want behalve de evolutie van hun liefde en van hun relatie, spelen ook nog anderen zaken mee die maken dat jongeren nu meer tijd nodig hebben om daartoe te beslissen dan vroeger.

Trouwen is hip... en toch scheiden we meer
© tbr

Een van die zaken is… de economische realiteit. “Jonge mensen van nu studeren langer, ze halen diverse diploma’s, gaan aan de slag en ervaren een enorme werkdruk. Vaak volgen dan ook nog bijscholingen… die jonge mensen worden zo in beslag genomen door hun werk dat ze het huwelijk uitstellen om energie te stoppen in een relatie. Met als gevolg dat ook de leeftijd waarop getrouwd wordt, opschuift…” zegt Henk Sanders.

Het heeft er ook mee te maken dat veel jongeren eerst investeren in een comfortabel huis – ze zijn het een en het ander gewend van bij hun ouders – en pas dan overwegen om met hun partner te trouwen. En dan hebben ze doorgaans ook de middelen om een fantastisch feest te organiseren met alles erop en eraan, zeggen de deskundigen.

Maar… hoe intens er ook over trouwen wordt gedroomd, er wordt daardoor niet minder dan vroeger gescheiden. “En met samenwonen is het net hetzelfde”, stelt Henk Sanders vast. “Meer nog: samenwonenden gaan nog vlotter uit mekaar dan gehuwden.”

Trouwen is hip... en toch scheiden we meer

Ontmoetingen van jonge paren met jubilerende koppels vind je op www.kw.be/huwelijk .

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier