Operatie Kelk: toch niet voor niets

© BELGA
Jan Gheysen
Jan Gheysen Opiniërend hoofdredacteur

Het federaal parket stelt voor om gewezen bisschop Vangheluwe, kardinaal Danneels en gewezen aartsbisschop Léonard niet te vervolgen voor schuldig verzuim in de aanpak van pedofiele geestelijken.

Het federaal parket wil de geestelijke gezagsvoerders niet vervolgen omdat de feiten manifest verjaard zijn. Was de spraakmakende ‘Operatie Kelk’ – herinner u de beelden van politiemensen die kartonnen dozen uit de ramen van het aartsbisschoppelijke paleis in Mechelen op een vrachtwagen gooiden, herinner u de graafwerken bij het graf van kardinaal Mercier in de kathedraal van Mechelen – dan een maat voor niets? Uiteindelijk zal de raadkamer beslissen of de geestelijke gezagsvoerders strafrechterlijk worden vervolgd of niet. Als we de raadsman van de slachtoffers van seksueel misbruik binnen de Kerk, meester Van Steenbrugge, mogen geloven, dan is het laatste woord over Operatie Kelk lang nog niet gezegd.

Voor alle duidelijkheid: het standpunt van het federaal parket is een strikt juridisch standpunt op strafrechterlijk vlak. En zoals al vaker is gebleken lopen moraal en rechtspraak niet altijd hand in hand, zei kerkjurist Rik Torfs gisteren. De conclusie van het federaal parket komt ongetwijfeld hard en pijnlijk aan bij de slachtoffers van het seksueel geweld binnen de Kerk. Zij kunnen dan nog wel burgerrechterlijk procederen, het feit dat – als de raadkamer het parket volgt – niemand in de cel belandt voor het verzuim om wandaden aan te klagen, zal heel wat betrokkenen bitter stemmen. En daar is begrip voor.

Maar anderzijds kunnen we niet ontkennen dat nogal wat mensen in de Kerk intussen hun les hebben geleerd. Sinds de zaak-Vangheluwe is er veel veranderd en hebben belangrijke geestelijken – weliswaar vallend en opstaand – geluisterd naar de verschrikkelijke verhalen van mensen die door geestelijken seksueel werden mishandeld en die door die wandaden voor het leven getekend werden. Die littekens verdwijnen niet, de pijn al evenmin. Iemand als mgr. De Kesel, de aartsbisschop en gewezen bisschop van Brugge, beseft dat heel goed en hij was het ten slotte die in Brugge gaandeweg talloze slachtoffers een luisterend oor bood en er ook voor zorgde dat de Kerk financieel tussenbeide kwam. Een vorm van financiële boetedoening, waarvan de symboolwaarde voor een deel van de slachtoffers minstens zo belangrijk voelde als de poging tot geldelijke schadevergoeding.

Over die Operatie Kelk is het laatste woord inderdaad nog lang niet gezegd. Maar een maat voor niets is ze nu al niet. Ze heeft op zijn minst de Kerk een spiegel voorgehouden waarin het instituut niet langer de omvang van het probleem van seksueel misbruik en de verantwoordelijkheid van haar leiders kon verborgen houden. Voor zover dat nog niet eerder was gebeurd onmiddellijk na de zaak-Vangheluwe uitbrak, maakte de Operatie Kelk duidelijk dat onze samenleving dit soort gebrek aan verantwoordelijkheid niet langer duldt. En dat blijft zondermeer zo, ook als er strafrechterlijk geen vervolging mogelijk is.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier