Geert Bourgeois huldigt expo over Poolse bevrijding uit WO II in in Warschau

De Poolse vice-premier Glinski knipt samen met minister-president Geert Bourgeois de expo in. Links achteraan de stralende initiatiefnemer Dirk Verbeke. (GF)
Redactie KW

Onder grote belangstelling opende in Warschau de tentoonstelling over de bevrijding van Vlaamse steden en gemeenten in september 1944 door generaal Maczek en zijn eerste Poolse Pantserdivisie. De expositie is het geesteskind van oud-stadssecretaris Dirk Verbeke van Tielt.

Acht maanden lang werkte Dirk Verbeke met hart en ziel aan de samenstelling van de tentoonstelling. Op maandag 4 juni mocht hij zijn ‘kindje’ eindelijk loslaten. Tielt was een van de steden die bevrijd werden door Maczek en zijn divisie. Maar ook Poperinge, Roeselare en Ruiselede werden in onze provincie bevrijd door de Polen. De respectieve burgemeesters Els De Rammelaete, Christof Dejaegher, Kris Declercq en Greet De Roo waren dan ook bij de opening in de Poolse hoofdstad aanwezig, evenals provinciegouverneur Carl Decaluwé.

Vlaams minister-president Geert Bourgeois onderstreepte in zijn toespraak dat het verhaal van de bevrijding ook een zware schaduwzijde had. Na de demobilisatie konden Maczek en zijn soldaten niet meer terug naar hun thuisland, dat was bezet door de Sovjets. De soldaten werden verplicht uit te zwermen over heel Europa en daar een nieuw leven op te bouwen. In België werden tussen 1945 en 1947 meer dan 300 gemengde huwelijken gesloten.

Maar het verhaal van Maczek en de zijnen is er evenzeer een van helden. Soms van onverwachte, zoals dat van de 21-jarige Simone Brugghe. Zij verzamelde als onderwijzeres en dankzij haar lerarenpas cruciale informatie over de posities en de bewegingen van de Duitse troepen, speelde die door aan generaal Maczek en droeg zo haar steentje bij tot de bevrijding van Roeselare. De bevrijding van Ruiselede werd dan weer gekenmerkt door zich terugtrekkende Duitsers die onder het moordende vuur van de Poolse soldaten terechtkwamen. De wegen waren bezaaid met lijken van soldaten en kadavers van paarden.

De tentoonstelling bestaat voornamelijk uit foto- en audiovisueel materiaal. Verbeke verzamelde een 800-tal foto’s, 15 procent daarvan haalde de expositie. Ook Yves Wantens, algemeen afgevaardigde van de Vlaamse regering in Warschau, was een drijvende kracht achter de totstandkoming van de tentoonstelling. “De huidige Poolse regering toonde zich door haar nationalistische reflex ook meteen geïnteresseerd.” Wantens hoopt dat de expositie een licht zal werpen op de rol die de Polen speelden in de bevrijding van Vlaanderen. “Iedereen heeft het over de Britten, de Amerikanen en de Canadezen, maar er waren ook de Polen.”

Aan het herdenkingsmonument in Warschau : we zien uiterst links grote bezieler van de expo Dirk Verbeke, en verder (met lint) ,burgemeester Kris Declercq van Roeselare, provinciegouvreneur Carl Decaluwé en de burgemeesters Christof Dejaegher van Poperinge en Els De Rammelaere van Tielt. Uiterst rechts (zonder lint) burgemeester Greet De Roo van Ruiselede. (GF)
Aan het herdenkingsmonument in Warschau : we zien uiterst links grote bezieler van de expo Dirk Verbeke, en verder (met lint) ,burgemeester Kris Declercq van Roeselare, provinciegouvreneur Carl Decaluwé en de burgemeesters Christof Dejaegher van Poperinge en Els De Rammelaere van Tielt. Uiterst rechts (zonder lint) burgemeester Greet De Roo van Ruiselede. (GF)

Voor de inhuldiging van de expositie was er maandag ook een herdenkingsmoment aan het monument van generaal Maczek en zijn pantserdivisie in Warschau. Het monument kwam in 1995 tot stand, en bevrijde Vlaamse steden en gemeenten leverden een financiële bijdrage.

De tentoonstelling loopt tot 28 juli in Warschau, daarna verhuist ze naar de havenstad Gdansk. Bedoeling is dat de expositie in de loop van 2019 in bevrijde Vlaamse steden en gemeenten neerstrijkt. Welke dat worden, moet nog worden vastgelegd. De Poolse ambassadeur in België zou de tentoonstelling ook graag onderbrengen in het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis in Brussel. (Belga/JRE)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier