Daltononderwijs in basisschool Groenheuvel Bellegem

Basisschool Groenheuvel wordt vanaf 1 september de eerste Daltonschool in West-Vlaanderen. In het Daltononderwijs behaalt elke leerling de eindtermen van de lagere school, maar ieder doet het op zijn eigen tempo. “Maar we zijn geen Freinetschool”, zegt directrice Adelheid Seynnaeve.

Om dit nieuwe project kenbaar te maken werden alle kinderen van 2,5 jaar tot 12 jaar uitgenodigd op een Dalton Challenge Event in Blueberry Hill in Kortrijk. De plaats was niet toevallig gekozen. “Een klimmuur is een leerschool om te klimmen op een echte berg”, aldus Adelheid Seynnaeve, directeur van basisschool Groenheuvel. “We beginnen beneden aan een beklimming, en kijken langs waar we kunnen gaan. Er zijn er die een tocht langzaam alleen doen en anderen bereiken vlugger de top. Zo is dat ook met Daltononderwijs. Ieder kind volgt zijn eigen traject. Er wordt voor een stuk zelfstandig gewerkt, en er wordt ook samengewerkt. Niet alles wordt voorgekauwd. De leerkracht is de coach in een beklimming die beneden staat met de lijnen strak in de hand en die ingrijpt als het mis gaat.”

De vergelijking met het klimmen vonden Adelheid en haar team heel frappant. “Als je dat als school ‘Groenheuvel’ in ‘Blueberry Hill’ kan doen, moesten we hier zeker niet over twijfelen.” (lacht, red.)

Daltonplan

In Daltononderwijs behaalt elke leerling de eindtermen van de lagere school, maar elk kind doet het op zijn eigen tempo. “Het ontstond toen een jonge, net afgestudeerde leerkracht, gedropt werd in een dorpsschooltje“, legt Adelheid uit. “Ze moest er lesgeven aan 45 kinderen tussen zes en zestien jaar. Ze vroeg aan de oudsten wat ze goed en graag konden en de ouderen leerden dit aan de jongere kinderen. Deze manier van lesgeven ontstond uit noodzaak, maar bleek te werken. In 1912 schreef deze vrouw haar Daltonplan. Pas dan kwamen er een aantal theorieën en bevindingen van onderwijsvernieuwende aanpakken.

“De kinderen hebben wel een inbreng, maar de leerstof blijft deze die in de eindtermen staat”

Eigen vakken

In Groenheuvel zijn ze al een vijftal jaar van het traditioneel onderwijs aan het wegschuiven. “Toen we in het begin van het schooljaar hoorden over Daltononderwijs bleek dat we daar al een hele tijd mee bezig zijn”, vervolgt de directrice. “Het staat niet gelijk met Freinetonderwijs want er wordt niets veranderd aan de leerstof. De kinderen hebben wel een inbreng, maar de leerstof blijft deze die in de eindtermen staat. Gewoon de manier van aanbrengen is anders. Wij bieden geen projectonderwijs.”

In Groenheuvel wordt gewerkt volgens het niveau van de kinderen. “Ze kunnen het niveau volgen dat eigen is voor hun leeftijd, maar ook hoger of lager les volgen. Dit kan ook verschillend zijn voor verschillende vakken. Je hebt bijvoorbeeld kinderen die moeite hebben met spelling maar bij het begrijpend lezen geen problemen hebben, of misschien nemen we een leerling uit het zesde leerjaar eventjes mee bij de uitleg van een onderdeel van wiskunde dat in het derde gegeven wordt. Wie meer uitdagingen nodig heeft, kan meehelpen bij het maken van het schoolkrantje of andere opdrachten waarin alle vaardigheden worden verwerkt.”

In Groenheuvel zijn er geen klassen meer volgens leeftijd en er zijn geen klastitularissen. “De leerkrachten geven elk hun eigen vakken. Dat kan natuurlijk enkel maar met een klein leerlingenaantal. Dat houden we bewust laag”, zegt Adelheid. “Ook de kleuters zullen in dit systeem werken. Dat was tot nu toe nog tamelijk traditioneel. Nu beginnen de kinderen van het derde kleuter hun dag met enkele opdrachten of zaken waar ze zelfstandig mee bezig zijn en zitten ze niet meer bij het kringgesprek waar vaardigheden nog moeten aangeleerd worden. De peuters moeten één, de middelste twee en de oudste kleuters moeten drie taken op een week leren plannen.”