Vlaamse regering zet licht op groen voor afslanking van de provincies

Jos Remaut

Op de laatste ministerraad voor de vakantie werden een aantal intenties die al langer bekend zijn, omgezet in een formele beslissing. Deze moet nu nog door het Vlaams Parlement worden bekrachtigd, maar dat mag geen problemen opleveren.

Vanaf de komende provincieraadsverkiezingen in 2018 wordt het aantal provincieraadsleden gehalveerd : in West-Vlaanderen wordt dit dan 36 in plaats van 72. De kiesdistricten zullen worden aangepast. Steden van meer dan 200.000 inwoners kunnen ervoor kiezen om zich los te maken van de provinice, maar in West-Vlaanderen zijn er geen steden van die grootte-orde.

Bevoegdheden

Vanaf 1 januari 2017 moeten de provincies hun persoonsgebonden bevoegdheden en aangelegenheden (welzijn, cultuur, jeugd, sport) grotendeels afgeven. Over wat ze eventueel wél nog zullen mogen, zijn in de voorbije maanden al gesprekken gevoerd, maar dat zal al bij al niet veel zijn. Over wie al die bevoegdheden en initiatieven zal overnemen, wordt momenteel ook nog gesproken, en nu al is duidelijk dat een en ander niet zo evident zal zijn : grote initiatieven zullen allicht door Vlaanderen worden overgenomen en plaatselijke initiatieven door de gemeenten. Maar wat als de gemeente dat niet wil, of wat met bovenlokale projecten die meerdere gemeenten bedienen ? Minister Liesbeth Homans (N-VA) en haar diensten praten verder na de zomervakantie, maar van uitstel van de beslissing omdat dit alles nu nog duidelijk is, kon dus geen sprake zijn.

Onderwijs kunnen de provincies wel nog organiseren, want de vrijheid van initiatief in deze is bepaald in de grondwet. En voor bepaalde grondgebonden materies wordt de bevoegdheid van de provincie dan weer iets ruimer.

Afschaffing provinciale opcentiemen

De provincies krijgen ook minder geld : nadat nu al het provinciefonds is geschrapt, zullen ze vanaf 2017 het recht verliezen om provinciale opcentiemen te heffen. Al is dit een beslissing die niet de Vlaamse maar wel de federale overheid toekomt. Maar hoedanook, het is niet de bedoeling dat wij minder belasting gaan betalen, wel dat die opcentiem in de toekomst naar Vlaanderen vloeit. Het gaat om ongeveer 550 miljoen euro voor alle Vlaamse provincies samen.

De hele operatie zal ook een omvangrijke verschuiving van personeel met zich mee brengen. In principe zal hierbij geen enkel statutair personeelslid van de provincie zijn job verliezen, voor de contractuelen ligt dat natuurlijk anders.

Ook al is de regeringsbeslissing nu formeel, dit neemt de ongerustheid niet weg die leeft bij het brede socio-culturele werkveld, en waarover dinsdag in het Vlaams Parlement nog is gedebatteerd. Cultuurminister Sven Gatz (Open VLD) zei daar dat hij concrete voorstellen over wat er precies naar wie zou gaan, heeft overgemaakt aan minister Homans, maar die zijn dus nog niet publiek bekend.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier