Verder met… Renaat, Johan, … en John?

© Davy Coghe
Herwig Reynaert
Herwig Reynaert Professor UGent

“Renaat Landuyt legt voor zichzelf alvast de electorale lat niet bepaald laag. Als ik één stem minder heb dan de vorige keer, dan kies ik voor mijn eigen leven. Het is een uitspraak die zeker tegen hem kan of zal gebruikt worden, mocht het mislopen.” Professor Reynaert laat zijn licht schijnen op de SP.A-ambities in West-Vlaanderen.

Lees hier het dubbelinterview met Renaat Landuyt en John Crombez.

Na de fusies van 1976 waren de socialisten al bij al één van de meest stabiele spelers op het lokale niveau. Drie decennia later was de vraag echter of de SP.a dit resultaat zou kunnen vasthouden. Met kartelpartner Spirit, ontstaan uit de voormalige Volksunie, leek een lichte winst in vergelijking met de voorgaande gemeenteraadsverkiezingen mogelijk. Met de verdere uitbreiding van de lokale deelname van groene lijsten moest de partij wel concurrentie dulden op haar progressieve flank. Met het vertrek van Stevaert kwam bovendien sleet op de electorale hausse. De partij deed het, zeker in de steden, echter goed. De vraag was dan ook of men in 2012 stand zou kunnen houden. Het antwoord was eerder uiteenlopend. Brugge werd, net zoals Gent, een voltreffer, Antwerpen een afknapper.

Verliezen in de Vlaamse centrumsteden zou voor Crombez en de zijnen een (electoraal) drama zijn

In West-Vlaanderen was het resultaat voor de partij in 2012 niet bepaald schitterend. Bij de provincieraadsverkiezingen verloor de partij in vergelijking met 2006, toen nog onder het ‘label’ SP.a-spirit, 4,2%. Niettemin kwamen er met Myriam Vanlerberghe en Franky De Block twee gedeputeerden in de West-Vlaamse deputatie. Houdt de SP.a stand in de deputatie? Twee gedeputeerden wordt in ieder geval lastig, om niet te zeggen onhaalbaar, aangezien het aantal gedeputeerden daalt van zes naar vier.

In de centrumsteden, met uitzondering van Brugge, verloor de partij eveneens terrein. De zwaarste klap deelde de kiezer uit in Oostende. In 2006 was SP.a-spirit nog goed voor 45,7%. In 2012 kreeg de partij nog één derde van de stemmen (32,1%). Ook in Roeselare (-1,6%) en Kortrijk (3,7%) verloor de partij. Niettemin kwam de SP.a, als enige partij, in de vier centrumsteden in de meerderheid. Bovendien leverden ze zowel in Oostende als Brugge de burgemeester. Het is dan ook niet voor niets dat John Crombez stelt dat het ‘belangrijk is wat er in de steden gebeurt’.

In de verkiezingsrace kunnen politieke partijen intern gehakketak missen als kiespijn

Verliezen in de Vlaamse centrumsteden zou voor Crombez en de zijnen een (electoraal) drama zijn. Sommigen scherpen trouwens ongetwijfeld al de messen mocht Crombez falen. Een aantal partijgenoten zouden met plezier aan de poten van zijn voorzittersstoel zagen. De rangen gesloten houden, zal echter de boodschap bij uitstek zijn en blijven de komende tijd. De verkiezingsrace duurt immers tot halfweg volgend jaar. Intern gehakketak kunnen politieke partijen in een dergelijke periode missen als kiespijn.

In de thuisprovincie van John Crombez staat er, net zoals in Leuven, Gent,…, veel op het spel.

Hoe groot zal de burgemeestersbonus zijn? De SP.a telt acht burgemeesters die de nodige extra stemmen zouden moeten opleveren. Mocht dit niet het geval zijn, is dit voor hen een aanfluiting van hun beleid. Renaat Landuyt legt voor zichzelf alvast de electorale lat niet bepaald laag. ‘Als ik één stem minder heb dan de vorige keer, dan kies ik voor mijn eigen leven.’ Het is een uitspraak die zeker tegen hem kan of zal gebruikt worden, mocht het mislopen. Kan Landuyt zijn huzarenstukje van 2012 herhalen? Wordt SP.a opnieuw de grootste partij? Het verschil met CD&V was toen welgeteld 163 stemmen.

Slaagt Johan Vande Lanotte erin om zijn sjerp te behouden?

Slaagt Johan Vande Lanotte erin om zijn sjerp te behouden? Kapers op de kust zijn er zeker. Een ministeriële bonus heeft hij niet meer. Of heeft hij ondertussen een burgemeestersbonus? Wat zal het effect zijn van de Stadslijst? Zal de Stadslijst met als kernwoord ‘samen’ aanslaan? Wordt/blijft de stadslijst de grootste partij?

Slaagt SP.a erin om electoraal beter te scoren in Roeselare? Loodst Michèle Hostekint haar partij opnieuw in de meerderheid? Doet Philippe De Coene hetzelfde in Kortrijk?

In de peilingen, die steeds met een korrel zout moeten worden genomen, staat de verkiezingsbarometer voor de SP.a niet goed. Het lijkt bij momenten alsof de mot erin zit. Lokale verkiezingen blijven echter iets apart. Een goede verkiezingsuitslag kan het electorale tij dan ook snel doen keren. Een boost kan de partij zeker gebruiken. Als dit op 14 oktober niet gebeurt, is het immers kort dag voor de verkiezingen van 2019. Het is een doemscenario waaraan John Crombez ongetwijfeld niet wil denken.