“Trump is een Clown-in-Chief”

Pieter-Jan Breyne

In alle uithoeken van de VS zochten en vonden we West-Vlamingen, en we vroegen hen hoe het is om te leven onder president Trump. Luc ‘Luke’ Demaitre (82) uit Roeselare woont al ruim 50 jaar in de VS, sinds 1996 in Virginia.

Dit interview maakt deel uit van ons dossier ‘West-Vlamingen in alle staten over Trump’. Je leest alle interviews hier.

“Ik ben geboren in Roeselare in 1935”, vertelt Luc. “Na mijn studies in Leuven heb ik een paar jaar les gegeven op de Filipijnen. In 1966 trok ik naar de VS voor mijn licentiaat en later doctoraat in geschiedenis. Ik werd professor in middeleeuwse geschiedenis. In 1967 ben ik getrouwd met verpleegster Dominique, dit jaar vieren we ons gouden jubileum! We hebben twee zonen, Eugene en Peter. In 1996, na 30 jaar in het drukke New York, verhuisden we naar een rustiger omgeving in Little Washington in Virginia, op een 100 km van het ‘grote’ Washington. We woonden aan de voet van de Blue Ridge Mountains, een prachtig deel van de Appalachen. Te jong om met pensioen te gaan, werd ik visiting professor in de geschiedenis van de geneeskunde aan de universiteit van Virginia. Intussen bleef ik ook artikels en boeken schrijven, opzoekingen doen en voordrachten geven. Dit bracht ons geregeld op reis doorheen de VS en Europa. Nu, twee maanden geleden, zijn we nogmaals verhuisd, dichter bij onze kleinkinderen en ook bij civilisation – zoals onze zoon het noemt. Fairfax, Virginia is een voorstad van Washington D.C., een stad die we door de jaren heen voldoende verkend hebben maar nu geneigd zijn te vermijden, tenzij voor het cultuurcentrum Kennedy Center en het park The Mall, of voor mossels en frieten. Washington is een indrukwekkende stad, maar de kandidaat (Trump, red) die daar de swamp zou opkuisen is integendeel druk bezig er alligators aan toe te voegen met nepotisme, aftroggelarij en lobbyisten.

Grondwet

“Eén positief iets sinds de verkiezing van Trump is dat we ontsnapt zijn aan het geweld waarmee de fanatiekelingen onder zijn volgelingen dreigden. Het is misschien ook positief dat er nu scherpere vragen gesteld worden over business as usual. Wat tot nog toe onveranderd blijft, is de stevige Amerikaanse grondwet met democratische veiligheidsremmen tegen dictatuur, militaire coup en sociale chaos.

“Voor de rest is álles in negatieve zin veranderd sinds november. Zoals heel wat mensen hier pogen we nog elke dag onze depressie over deze toestand te boven te komen. Sedert de campagne hebben vrienden uit België, Engeland, Duitsland en Frankrijk hun bezorgdheid en sympathie uitgedrukt.

“Voor de rest is álles in negatieve zin veranderd sinds november”

“Een concrete verandering is dat zelfs onze kleindochters, 12 en 10 jaar oud, volledig bewust zijn van de vulgariteit, de onbekwaamheid en de agressie die nu de bovenhand gehaald hebben! De jongste, Lili, vroeg in januari: ‘zullen we nu oorlog hebben?’ Nu is ze zelfs begonnen aan een project in haar klas over nucleaire oorlog, in het vierde jaar basisschool… Haar twee beste vriendinnetjes zijn moslims uit Pakistan en hun families proberen zo onzichtbaar mogelijk te blijven. Het ergste is dat we bij onze kleindochters een afkeer of wantrouwen zien groeien tegenover leiders en een onverschilligheid voor politiek engagement – tot onze ontgoocheling. Dominique en ik zijn altijd diep geïnteresseerd geweest in binnen- én buitenlandse politiek, we vragen ons af: where did we go wrong?”

Gelijkenissen met nazi-Duitsland

“Mijn zoon en schoondochter, allebei aan het werk op executive level en dus 24/7 druk-druk-druk, zien meestal slechts de hoofdpunten van het nieuws, zonder de berichten verder te lezen, laat staan de analyses en opinies. Onze president leest nog minder, is bijna volledig afhankelijk van maar één tv-zender, en blijft maar impulsieve tweets afschieten.

“We horen van kleindochters Ava en Lili dat, voor zover het over Trump gaat tijdens hun speeltijd, er felle tegenstellingen zijn. Vooral jongens kiezen de kant van Trump. Een klein voorbeeld van de polarisering die zich in dit land al lang aan het ontwikkelen was maar die met deze verkiezing intenser geworden is, vooral door de combinatie van extreem conservatisme met emotioneel populisme. Intussen zijn én het presidentschap én het Congres én het Hooggerechtshof in handen van dezelfde partij. Tegenstand wordt herleid tot onmachtig klagen, kortstondige demonstraties en een algemene strekking van ‘I will just mind my own business’. Niettegenstaande de grote verschillen denk ik zelfs aan Duitsland tussen 1925 en 1945 en wat er daar gebeurde met de ‘meerderheid’. Gesprekken met vrienden en buren die deze toestand aanvaarden of zelfs verdedigen zijn oppervlakkiger en minder ontspannen geworden, door de polarisatie.

“Gesprekken met buren zijn oppervlakkiger geworden door de polarisatie”

“Zonder socialist te zijn of te hebben gestemd voor Bernie Sanders, ben en blijf ik sociaal progressief. Vandaag gaat mijn hart naar de miljoenen armen die zullen verliezen onder het gezondheidsverzekeringsplan dat zojuist goedgekeurd werd. De republikeinse agenda zal doorwerken, zelfs mocht de Clown-in-Chief verdwijnen. Zo is vicepresident Mike Pence gevaarlijker dan Trump omdat hij er normaler uitziet, maar een meer sinistere agenda heeft. Het doet pijn te zien hoeveel nu afgebroken wordt aan mensenrechten, persvrijheid, opvoeding, cultuur, internationale diplomatiek, financiële controles en bescherming van de natuur!”

“Die schade zou zo groot kunnen zijn dat, zelfs wanneer het tij keert, het herstel traag en moeilijk zal zijn. Intussen blijf ik hopen op verbetering, en zelfs op een terugkeer naar evenwicht. Ja, ik word hier als ‘liberaal’ bestempeld, zoals de meeste van mijn collega’s. Voor mijn buitenlandse afkomst is er weinig aandacht. Amerikanen weten helemaal niet waar België juist ligt, en Trump denkt dat Brussel een natie is, hoewel men af en toe nog vraagt vanwaar mijn accent komt. Dit geeft mij de gelegenheid mensen in te lichten over Vlaanderen, vooral als ze genoeg opvoeding hebben om de namen van Brugge, Ieper of Gent te herkennen. Ik doe dit dan met fierheid, want zelfs na al die jaren, is er maar één land dat mijn land kan zijn.”

George Bush

“Reeds heel wat jaren geleden werd ik Amerikaans staatsburger, omwille van onze kinderen maar ook om te kunnen stemmen. Anderzijds zou ik toen liever mijn Belgisch burgerschap behouden hebben, gedeeltelijk om te kunnen reizen als petit Belge en zonder de arrogantie van de ugly American. Dertien jaar geleden zei ik in een interview met Krant van West-Vlaanderen dat ik niet trots was Amerikaan te zijn na de herverkiezing van George W. Bush. Nu komt Bush in vergelijking met Donald Trump over als een bekwaam en nuchter staatsman. Wat wil je dan dat ik nu zeg?”