Nieuw Kortrijks stadsmuseum opent pas eind 2020

De toegang van het belevingscentrum Museum 1302. © HOL
Axel Vandenheede

Museum 1302 in Kortrijk zal pas in het najaar van 2020 in een nieuw jasje steken. Hoe het belevingscentrum er binnenin uit zal zien, is nog onduidelijk, al lanceert het stadsbestuur wel de concepten stadsliving en ID1302. “We horen al jaren dat het stadsbestuur bezig is met de nieuwe invulling van Museum 1302. Maar het komt er niet van. Dit dossier is dus niet belangrijk voor de meerderheid”, klinkt het vanuit de oppositie.

In 2013 besloot het huidige stadsbestuur om het museumbeleid in Kortrijk om te gooien. De plannen met Texture werden uitgevoerd, maar het Broelmuseum ging dicht. Museum 1302, tot slot, moest een nieuwe invulling krijgen: op de site van de Groeningeabdij moest een stadsmuseum komen. Vijf jaar later is er in het museum in het Begijnhofpark nog niets veranderd en dat zal zo nog een tijdje blijven. Project Museum X, dat in 2016 werd gelanceerd, resulteerde niet in een concreet plan.

Intussen is er een nieuwe richtnota klaar. Toon Berckmoes, projectleider bij IDEA Consult en voormalig algemeen directeur van CultuurNet Vlaanderen, is de coördinator. De richtnota heeft het over de abdijsite als eigentijdse cultuur- en tentoonstellingssite. Er komt een ID1302 (ID staat voor identiteit, red.): ruimtes waar permanente presentaties en tijdelijke tentoonstellingen worden georganiseerd. Er komt ook een stadsliving waar de huidige collecties op een interactieve manier worden tentoongesteld. Alles moet operationeel zijn in het najaar van 2020.

Bib als stadsliving

Oppositieraadslid Christine Depuydt (CD&V), in de vorige legislatuur twee jaar schepen van Cultuur, heeft haar bedenkingen over het concept ID1302. “In 2007 deed Kortrijk een poging om een erkenning te krijgen als ‘Kortrijk 1302 – Museum voor cultuur en identiteit’. Die aanvraag is toen op niets uitgedraaid omdat er onder meer geen volwaardig collectieplan en geen netwerk rond de thematiek ‘cultuur en identiteit’ waren. Wees er maar zeker van dat je vandaag met een véél sterker verhaal moet komen om de overheid en de bezoekers te overtuigen. Een verhaal en een plan zijn er nu ook niet.”

Christine Depuydt (CD&V)
Christine Depuydt (CD&V)© JVGK

Ik ben het idee van living in de stad wel genegen, maar voor mij is de bibliotheek dé plaats die dienst doet als stadsliving. Ook in dat dossier is de voorbije zes jaar niet gewerkt aan een visie. Het totaal versleten gebouw in de Leiestraat is opgelapt. De medewerkers en de burgers van Kortrijk verdienen een hedendaagse bibliotheek. Het steekt dat er in zes jaar tijd geen vooruitgang werd geboekt in de dossiers van 1302 en de bibliotheek.

Ook Steve Vanneste, onafhankelijk raadslid en gewezen voorzitter van de vzw Stedelijke Musea, stelt zich vragen. “De huidige collectie is veel te beperkt om verder in te zetten op de Vlaamse identiteit van Kortrijk, zeker die over de Guldensporenslag. Voor die stadsliving stukken aankopen of in bruikleen nemen is cruciaal, maar ik zie geen beweging op dat vlak.”

Guldensporenslag centraal

“Wat betreft ID1302 blijft alles eveneens vaag. Hoe zal het er uitzien? Welke collecties zullen getoond worden? Wat is de link met toerisme in Kortrijk? Die discussies hadden al begin deze legislatuur gevoerd moeten worden. Toen ik nog voorzitter was van de vzw Stedelijke Musea werkten we trouwens aan die inhoudelijke info, maar de schepen luisterde niet daar ons.”

Het is momenteel varen in dichte mist, stellen beide raadsleden. Al stellen ze wel alle twee dat Museum 1302 een andere invulling moet krijgen.

“De huidige manier van werken is gewoon triest…” – Steve Vanneste

Christine Depuydt: “Het bezoekerscentrum – Museum 1302 is geen museum – is aan een update toe. Er zijn wel nog klasbezoeken in het kader van de Guldensporenslag, maar de lat moet echt wel hoger gelegd worden. Doordat de nieuwe plannen niet van de grond komen, heeft men trouwens de klasbezoeken op de helling gezet. De groepen die recent een aanvraag deden kregen geen zekerheid dat 1302 wel nog op de huidige manier te bezoeken zal zijn en haken bijgevolg af.”

Steve Vanneste (onafhankelijk raadslid)
Steve Vanneste (onafhankelijk raadslid)© a-BWB

Steve Vanneste: “Museum 1302 is te weinig een aantrekkingspool voor de toeristen, maar ook voor de Kortrijkzanen. Niet alleen moet het aantal bezoekers omhoog, ook voor de plaatselijke horeca zijn de mogelijkheden te beperkt. Het museum moet een onderdeel zijn van een brede toeristische route die de bezoeker kennis laat maken met Kortrijk als historische, maar tevens ook als vernieuwende stad. Bij ‘vernieuwend’ denk ik aan te ontdekken plaatsen en extra aandacht voor horecazaken.”

Groene boulevard

Zowel raadslid Depuydt als raadslid Vanneste heeft zelf een idee hoe de site heringevuld moet worden. “De kern van het museum moet de inhoud zijn, maar dan zo toegankelijk mogelijk voor de modale burger”, legt Steve Vanneste uit. “Er moet geschipperd worden tussen historische artefacten voor historici en een dynamische tentoonstelling voor de gewone bezoeker. De ruimtes over de Guldensporenslag moeten de belangrijkste kamers vormen, maar moeten ook passen in de algemene geschiedenis van Kortrijk sinds de Romeinse tijd en zelfs nog vroeger.”

“Persoonlijk ben ik te vinden voor een opstelling volgens tijdsperiode. Zo hou je het toegankelijk voor het brede publiek. De site moet ook beter bereikbaar worden met het openbaar vervoer. Tot slot zou ik willen zien dat het afschaffen van bovengrondse parkeerplaatsen voor bezoekers herbekeken wordt”, aldus nog Steve.

Christine Depuydt wil dan weer dat de site een echte toeristische troef van Kortrijk wordt. “De stad wil uitzoeken wat de mogelijkheden van de hele site met het park en de leegstaande gebouwen van Sint-Vincentius zijn. De Onze-Lieve-Vrouwekerk moet meer ruimte krijgen en van daaruit kan er een groene boulevard richting Begijnhofpark lopen. Ik zou willen zien dat deze historische site teruggegeven wordt aan de mensen en dan zullen er sowieso veel toeristen op afkomen.”

De twee raadsleden kunnen nu niet anders dan wachten op meer informatie… Christine Depuydt: “De coalitie wil inzetten op toerisme, maar is bijzonder zuinig als het op de musea aankomt. Er is geen duidelijke visie, er zijn geen middelen en men heeft het dossier over Museum 1302 laten verzanden. De denkgroep en de vzw Stedelijke Musea hebben zich in slaap laten wiegen…”

Niet in Plan Nieuw Kortrijk

Steve Vanneste: “De huidige manier van werken is op zijn minst triest te noemen. Toen voor het eerst gesproken werd over een nieuwe invulling voor Museum 1302, werd 2017 als openingsdatum naar voor geschoven. Al snel was dat 2018. Nu is het 2020-2021. Sla er ook maar eens het Plan Nieuw Kortrijk op na: het belevingscentrum staat er niet eens in. Als de schepen van Cultuur bij de opmaak van het PNK druk had gezet, had de nieuwe invulling er wel in gestaan en was alles al klaar geweest…

We contacteerden zowel schepen An Vandersteene als burgemeester Vincent Van Quickenborne, maar zonder resultaat.

Momenteel werkt een aantal experten de concepten ID1302 en stadsliving verder uit. Dit najaar kiest de vzw Stedelijke Musea Kortrijk een definitief scenario. In het najaar van 2019 moet het ontwerp klaar zijn en daarna kan de site verbouwd worden. Najaar 2020 staat de opening van het nieuwe Museum 1302 op het programma.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier