Kiesstrijd wordt scherp en gemeen in Brugge

Sammy Roelant en Renaat Landuyt schudden elkaar de hand: het ex-kopstuk van Groen staat als onafhankelijke op de SP.A-lijst. © FP
Redactie KW

Wie de middenstand en vooral de senioren kan paaien, wint op 14 oktober 2018 de gemeenteraadsverkiezingen in het vergrijsde Brugge. Het is geleden van in de jaren ’70, ten tijde van burgemeester Michel Van Maele, dat de kiesstrijd zo scherp en zelfs gemeen wordt gevoerd. Een bericht vanop het electorale slagveld.

De stand van zaken van alle West-Vlaamse gemeenten lees je op www.kw.be/standvanzaken

Ook een goed menend lokaal politicus hoort een beetje ‘staatsman’ te zijn: verder kijken dan de volgende stembusslag en plannen ontwikkelen die het welzijn van zijn stad op langere termijn garanderen. Voor Brugge betekent dat meer jobs en jonge gezinnen aantrekken. Maar in deze vergrijsde stad scoren onze politici pas, als ze de senioren overtuigen. 32.000 van de 117.000 Bruggelingen zijn 60-plusser. Nog frappanter: 40 procent van de 80.000 kiezers zijn senioren! De partij die de 60-plussers overtuigt, levert vanaf januari 2019 de burgemeester.

Senioren

De senioren en hun wijdvertakt, vooral katholiek verenigingsleven geven OCMW-voorzitter Dirk De fauw (CD&V) extra troeven om de sjerp te veroveren. In 2012 verloor hij de strijd tegen Renaat Landuyt (SP.A) nipt: de socialisten behaalden 263 meer stemmen dan de christen-democraten. Dat leverde SP.A 14 en CD&V 13 zitjes in de gemeenteraad, met zijn 47 verkozenen, op. Toen werd beschuldigend gewezen naar uittredend burgemeester Patrick Moenaert (17.450 stemmen in 2006), omdat die zijn dauphin niet in een zetel naar de stembusslag loodste door een jaar voor de verkiezingen zijn sjerp aan Dirk De fauw (10.452 stemmen in 2012) over te dragen. Maar de huidige CD&V-lijsttrekker kampt met een imagoprobleem: zijn brave inborst mist het flamboyante karakter van een sterke burgemeester. Daarom woedde er binnen de CD&V een interne strijd om de eerste plaats met jonge rivaal Franky Demon (4.603 stemmen). Niet iedereen vond dat Dirk De fauw na zijn nederlaag tegen Renaat Landuyt een tweede kans verdiende.

Het is lang niet de enige oorlog binnen de Brugse CD&V: dezer dagen is er een catfight bezig tussen schepenen Hilde Decleer (2.980 stemmen) en Minou Esquenet (1.768 stemmen) om de tweede plaats op de lijst. Eerstgenoemde scoort goed bij de middenstanders, laatstgenoemde geniet de steun van Vlaams onderwijsminister Hilde Crevits, bij wie ze op het kabinet werkt. Uittredend financiënschepen Boudewijn Laloo (3.630 stemmen) zal in op 14 oktober 2018 niet meer op de lijst staan en maakt de weg vrij voor de jongeren Pieter Marechal en Alexander De Vos, die samen campagne voeren. De populairste van deze twee bloedbroeders wordt wellicht schepen in 2019.

Waarom is onze burgemeester Landuyt niet bij iedereen geliefd?

Burgemeester Renaat Landuyt (12.499 stemmen) is niet bij alle Bruggelingen even geliefd. Is het omdat ondernemers en middenstanders een aversie hebben voor een socialist met een sjerp? In de Brugse politieke geschiedenis raakte slechts één socialist herkozen als burgemeester. Frank Van Acker zei toen veelbetekenend: “In Brugge win je de kiesstrijd, als je de middenstanders achter je krijgt. Ze zijn niet met zoveel, maar ze roddelen tegen hun klanten over wat op hun lever ligt.” Brugge telt 3.179 winkeliers, van wie 1.945 in de binnenstad. Hun gemor over de bussen in het stadscentrum, de heraanleg van de Geldmuntstraat en ‘t Zand, maar vooral over het nieuwe parkeerplan, noopten Renaat Landuyt recent tot toegevingen: de stad zal zelf shuttlebusjes inleggen en er in de winkelstraten wordt kortparkeren ingevoerd.

Bonus

Elke zittende burgemeester mag traditiegetrouw op een burgemeestersbonus rekenen. Bovendien zal de hinder van enkele grote werken – vooral ‘t Zand – tegen oktober 2018 gedaan zijn. Is dat voor Renaat Landuyt voldoende? Hij realiseert de meeste doelstellingen van zijn beleidsplan, op uitzondering van het stadsontwikkelingsbedrijf. Maar de hervorming van de stadsadministratie en het Huis van de Bruggeling kennen groeipijnen, het terugdringen van de auto uit de binnenstad doet velen pijn, terwijl de culturele sector sakkert omdat een groot deel van de centen gaat naar de Brugse Triënnales.

Het voornaamste probleem van Renaat Landuyt is zijn slechte communicatie. Hij is niet de populaire burgemeester die alle pensenkermissen afschuimt. De intellectuele, cynische humor en zelfspot in zijn redevoeringen wordt niet begrepen. Zelfs met een futiele naamsverandering – Zeebrugge wordt Brugge Zeehaven – slaagt hij erin ondernemers tegen zich in het harnas te jagen. Voor het eerst in de Brugse annalen werd de gevel van een burgemeester beklad. De slag onder de gordel die een vandaal met een slechte kennis van de taal van Shakespeare aan Renaat Landuyt toediende, door Hier poept Landuyt en Stop fuck my wife te taggen, illustreert het smerige karakter van de kiesstrijd. Net als de Facebook-groep Landuyt luistert niet.

Grootste?

Hoe reageert de burgemeester zelf op de tegenstrijdige gevoelens die hij oproept: “Mijn tegenstanders zien in welke weg ik opga: van Brugge een duurzame stad maken die open staat voor de toekomst. Dat roept weerstand op.” Twee vragen staan centraal in de stembusslag: welke partij wordt de grootste? CD&V (nu 26,6 procent van de stemmen) of SP.A (nu 26,8 procent van de stemmen)? En neemt de huidige rooms-rode coalitie er Open VLD bij om een comfortabeler meerderheid te verkrijgen?

Kwatongen beweren dat die drie partijen al een voorakkoord hebben, waarbij de liberalen twee schepenzetels zouden krijgen. Voorakkoorden kunnen snel in de papiermand belanden, zoals Pieter Leys aan den lijve ondervond. Zijn Volksunie had in 1982 een akkoord met de CVP om Frank Van Acker van de troon te stoten, maar kwam één zetel te kort om dat plan door te voeren.

40 procent van de 80.000 Brugse kiezers zijn 60-plussers

De liberalen zijn, ondanks de persoonlijke goede score van lijsttrekster Mercedes Van Volcem (4.363 stemmen), altijd een zwakker broertje geweest, omdat in het katholieke Brugge veel middenstanders op CD&V stemmen. In 2012 behaalde Open VLD 11 procent van de stemmen, wat vijf zitjes opleverde. Maar Open VLD Plus heeft nu ex-N-VA’ster Ann Minne (5.620 stemmen) en in haar kielzog Sabine Helleputte (1.009 stemmen) binnengehaald in een poging om sterk te groeien. Als eigenares van muziekwinkel Rombaux heeft Ann Soete van de verdediging van de handel in de binnenstad haar doel gemaakt. De strijd met schepen Hilde Decleer (CD&V) om de zieltjes van de middenstanders belooft fel te worden.

Vlaamsvoelend

“Wie denkt dat die plusjes ook maar één Vlaamsvoelende stem naar de liberalen meenemen, vergist zich”, oppert Pol Van Den Driessche, lijsttrekker van N-VA (7.329 stemmen in het kanton bij de federale verkiezingen), na het vertrek van Ann Soete. Een sneer naar het feit dat er vroeger bij Rombaux Frans gesproken werd. Ann Soete mocht in 2012 wel de kastanjes uit het vuur halen voor N-VA, toen Pol Van Den Driessche na onthullingen over grensoverschrijdend gedrag als lijsttrekker op moest stappen. Zes jaar later krijgt de senator opnieuw het vertrouwen van zijn partijbestuur en werd Ann Soete bij N-VA weggepest. Zullen die losse pollekes uit het verleden nog meespelen in de kiesstrijd?

Is N-VA over haar hoogtepunt heen? In 2012 leverde de kracht van verandering N-VA (19,8 procent) tien zitjes op in de gemeenteraad. Nu knabbelt het Vlaams Belang, dat Vlaams parlementslid Stefaan Sintobin (1.521 stemmen in het kanton Brugge) voor de kiesstrijd liet verhuizen van Izegem naar Brugge, aan haar rechterzijde, omwille van terreur en vluchtelingencrisis. Twee dames strijden bij N-VA om de tweede plaats, aan de zijde van Pol Van Den Driessche: Martine Bruggeman (1.278 stemmen) en An Capoen (3.162 stemmen in het kanton).

Verziekte sfeer

Pol Van Den Driessche maakt enkel een waterkans op de sjerp, als hij CD&V en SP.A uit elkaar kan drijven. De sfeer in het college is nu al verziekt.Martine Matthys (CD&V, 2.401 stemmen) en Dolores David (SP.A, 1.189 stemmen) carpoolen nooit samen. Franky Demon en Hilde Decleer laten de stedelijke persdienst links liggen, omdat zij die zien als een militie van de burgemeester. Enkel het verstandshuwelijk tussen Dirk De fauw en Renaat Landuyt houdt dit stadsbestuur samen…