600.000 beeldjes voor GoneWest : “Productie op schema, geen inschattingsfout”

Jos Remaut

Gedeputeerde Myriam Vanlerberghe (SP.A), verantwoordelijk voor het oorlogsherdenkingsproject GoneWest, veegt de kritiek van N-VA van tafel als zou de provincie een inschattingsfout hebben gemaakt in de planning en de kostprijs van de 600.000 beeldjes in klei die momenteel worden aangemaakt.

De productie van deze beeldjes kadert binnen het bewustmakingsproject Coming World Remember Me, een deelproject van GoneWest. In de periode 2014-2018 kan iedereen meehelpen in workshops om in totaal 600.000 beeldjes uit klei te bakken. Deze beeldjes krijgen dan in 2018 allemaal een plaats tussen twee werken van kunstenaar Koen Vanmechelen, op een land art in de frontzone rond Ieper. De 600.000 beeldjes stellen het aantal dodelijke slachtoffers voor dat te betreuren viel op Belgische bodem tijdens Wereldoorlog I, zowel militairen als burgerslachtoffers, afkomstig uit maar liefst 56 landen.

Sociale werkplaatsen

“Een heel mooi initiatief”, zegt N-VA-provincieraadslid Mieke Van Hootegem uit Roeselare. “In theorie was zes jaar een zee van tijd om dit gigantisch aantal beeldjes te produceren. Maar al vrij snel werd duidelijk dat het een onmogelijke taak zou zijn om via mobiele en vaste ateliers het streefcijfer te halen. Dit was dan ook de aanleiding om begin 2016 over te schakelen naar nieuwe samenwerkingsverbanden, onder andere met sociale werkplaatsen. Bij vzw de Waak, een maatwerkbedrijf in Kuurne, worden er dagelijks 550 stuks semi-handmatig aangemaakt en dit voor een naakte arbeidskost van 95 eurocent per beeldje.”

“Vzw de Waak staat in voor de aanmaak van 200.000 beeldjes, en volgens de jongste gegevens zit de productie hier op schema. Wat betreft de vaste en mobiele ateliers, waren er begin 2017 ongeveer 80.000 beeldjes gemaakt via betalende peter- of meterschappen, waarvan de opbrengst voor de helft naar een goed doel gaat. Er wordt naar gestreefd om individueel 300.000 beeldjes te fabriceren.”

Voor de andere 100.000 worden kleinere samenwerkingen, onder andere met organisaties met een bijzondere atelierwerking voor mensen met een beperking opgezet, bv. Mivalti Tielt. In het budget 2017 is er bijna 350.000 euro voorzien voor vzw Ku(n)st voor de productiekost van de beeldjes. “Het is nog te vroeg om in te schatten wat de uiteindelijke meerprijs zal zijn. De vraag is, wie zal dit betalen? Bovendien is het nooit de bedoeling geweest om de beeldjes door derden te laten maken.”

Provincieraadslid Mieke Van Hootegem besluit: Onze fractie vraagt zich toch af of de provincie hier geen inschattingsfout heeft gemaakt. Een haalbaarheidsstudie vóór de aanvang van het project was toch op zijn minst op haar plaats geweest. Bovendien, en dit geldt ook voor de andere projecten binnen Gonewest, is een grondige tussentijdse evaluatie nodig om naast de financiële consequenties ook de pijnpunten bloot te leggen.”

“Was van meet af aan zo voorzien”

Gedeputeerde Myriam Vanlerberghe (SP.A) kan deze kritiek niet echt smaken. “Wij hebben voor dit beeldjesproject als provincie vooraf een contract afgesloten met Jan Moeyaert en Koen Vanmechelen, en daarin is duidelijk bepaald dat er tegen maart 2018 600.000 beeldjes gemaakt moeten zijn. Zij moeten er dus voor zorgen dat dit gehaald wordt, en dat zal ook lukken. Dat die beeldjes niet allemaal door individuele vrijwilligers zouden kunnen worden gemaakt, wisten we ook wel, en daarom is van meet af voorzien geweest dat hiervoor ook sociale werkplaatsen zouden kunnen worden ingeschakeld. Ik zie overigens helemaal niet in wat daar verkeerd zou kunnen aan zijn : toch liever mensen van bij ons aan het werk zetten dan de beeldjes te laten maken door een fabriek ergens in het buitenland.”

“Maar het is dus helemaal geen nieuw gegeven dat de Waak de beeldjes mee produceert, zij waren trouwens al aanwezig op de persvoorstelling van het project, bij Wienerberger in Zonnebeke. En er is ook helemaal geen financiële ontsporing, zoals wordt gesuggereerd. Wij zitten volledig binnen het vooropgesteld budget, en alle projecten van GoneWest worden overigens bijzonder secuur opgevolgd wat het financiële betreft.”

“Ik begrijp echt niet wat N-VA bezielt in haar niet aflatende stroom kritiek op GoneWest”, besluit Myriam Vanlerberghe, “en dit terwijl minister Geert Bourgeois voor het project toch 1,5 miljoen Vlaamse subsidie heeft voorzien.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier