Moeten we eigenlijk nog stemmen?

Jan Gheysen
Jan Gheysen Opiniërend hoofdredacteur

Het was ineens duidelijk, vorige week. Wie de verkiezingen wint, wie ze verliest en wie zo min of meer ter plaatse blijft trappelen.

Meer zelfs, zowel federaal maar zeker op het Vlaamse niveau – meer dan een ruime week zal niet nodig zijn – werden er al regeringen gevormd. Wie zo in ‘het nieuws’ viel, kon de indruk krijgen dat we net verkiezingen achter de rug hadden. Op de verliezers na, lieten alle andere partijen hun scepticisme tegenover peilingen varen. Integendeel, voor de meeste politici gaf de peiling precies weer wat zij al eerder hadden vastgesteld etc.

“Het zijn maar peilingen, maar toch…”

“Het zijn natuurlijk maar peilingen”, wordt dan toch veiligheidshalve gezegd. “Maar toch”, voegt men er meteen aan toe. De trends kennen we, we kunnen er hoogstens een paar procentjes naast zitten.

Niet alleen de peilingen, maar vooral de wijze waarop we ermee omgaan, zijn niet vrijblijvend. Als ze al geen invloed uitoefenen op ons stemgedrag, dan roepen ze op zijn minst bij ons de vraag op of die verkiezingen nog wel nodig zijn. Moeten wij nog onze stem uitbrengen, als iedereen ervan uitgaat dat ons stemgedrag al vastligt. Natuurlijk, er was nog zo’n dertig procent van de kiezers dat niet beslist had voor wie zou worden gestemd. Maar onuitgesproken werd te kennen gegeven dat ook die dertig procent zich in grove trekken zou houden aan wat de trends zijn. Zelfs van wie nog niet beslist heeft, lijkt ‘men’ het stemgedrag al te kennen. Kortom, de werkelijkheid is niet zoals die zich aan ons voordoet, maar wat wij ervan maken.

Respecteer op zijn minst uw eigen stem

En toch, scepticisme tegenover de peilingen blijft op zijn plaats. Kiezers houden eraan autonoom te bepalen voor wie ze stemmen en soeverein in het stemhokje over zijn of haar stem te beslissen, los van alle voorafbepaalde trends. Peilingen waren ooit niet meer dan een momentopname. Laat ons het daarbij houden en respecteer op zijn minst uw eigen stem. We hebben nog een kleine maand de tijd om ons te informeren, om kandidaten om uitleg te vragen over wat ze willen en om afhankelijk van de antwoorden onze stem te bepalen. Het gaat straks over meer dan slogans, het gaat over het soort van samenleving dat wij willen.