Het is misschien tijd dat we stoppen met zwijgen, dames, en onze verhalen delen

Sandra Rosseel

Wie vandaag naar sociale media heeft gekeken, zal onder de hashtag #wijoverdrijvenniet ontelbare verhalen gelezen hebben. Van vrouwen, die zich onheus behandeld voelen. Of beter gezegd: die onheus behandeld werden.

Flashback één. Ik, een jaar of elf, fiets van school naar huis. Ik neem de kortste weg, dwars door het bos dat mijn ouderlijk huis van het dorp scheidt, de weg waarvan mijn ouders liever niet hebben dat ik die neem. Ik passeer twee oudere jongens tegen – van 14 of 15 jaar, vermoed ik – die op een bankje zitten. Ze roepen schunnigheden. Ik fiets door. Maar dan hoor ik hoe ze op hun fietsen springen. Ik kijk om en zie hoe ze de achtervolging inzetten. Ik versta niet wat ze roepen, maar voel wel hoe een angst bezit van me neemt. Een beklemmend gevoel, dat ook mijn benen afsnijdt. Ik raak amper nog vooruit op mijn fiets, die jongens komen steeds dichterbij… Ik zie een boerderij, werp mezelf met fiets en al onder het hek. Ik heb geluk. Ze denken waarschijnlijk dat ik daar woon en stoppen de achtervolging, onder luid gelach.

Flashback twee. Ik, een jaar of zeventien ondertussen, fiets opnieuw langs het bos. De lange weg, die is veiliger. Ik hoor dat een fietser in mijn wiel blijft hangen. Ik versnel. De onbekende metgezel doet hetzelfde. Ik schakel een tandje bij en versnel nog wat. Hij komt uit mijn wiel, blijft naast me rijden en roept iets. Ik kijk en zie hoe hij, al fietsend, masturbeert. Ik rem abrupt. Hij rijdt verder.

Flashback drie. Ik, een jaar of 22, trek voor het eerst naar het buitenland op reportage. Naar de Franse Alpen. Ik rij mee met de vader van het onderwerp van mijn reportage. De sfeer is goed. We babbelen de hele tijd en de rit verloopt voorspoedig. Op de plaats van bestemming aangekomen staat hij er op om mij mee te nemen op restaurant. Daar maakt hij zijn moves, zegt hij hoe mooi ik ben, hoe lief… Hij legt zijn hand op mijn hand. Ik trek mijn hand weg, en zeg dat ik daar ben voor mijn werk, en niet voor iets anders. Dat ik een vriend heb. Hij begint me uit te schelden. Dat ik geen spelletjes met hem moet spelen. Dat hij weet dat ik hem wil. Waarom draag ik anders zo’n diep decolleté. En als ik hem niet zou willen, dan zou ik toch niet de hele tijd zo in zijn ogen gekeken hebben… Ik antwoord dat het toch maar normaal is dat als je met iemand spreekt, je in zijn of haar ogen kijkt? En dat ik echt niets meer wil. Ik verontschuldig me zelf omdat ik hem het gevoel heb gegeven dat ik meer zou willen. Dat is niet voldoende. De rest van de maaltijd wisselt hij het vleien en smeken – “niemand zal hier ooit iets van weten, dit is ons geheim” – af met krachtiger taal – “wie denk je wel dat je bent?”. Ik ben opgelucht als ik eindelijk in het hotel kan inchecken. De rest van de reis probeer ik hem zoveel als mogelijk te mijden. Zijn zoon zoek ik enkel op als ook de grootouders erbij zijn. Ik overweeg om eigen vervoer naar huis te regelen, maar als ik hoor dat zijn zoon met ons meereist, doe ik dat niet. ‘s Nachts – ik doe alsof ik slaap omdat ik het niet meer kan opbrengen om met hem te spreken – voel ik zijn hand over mijn been glijden. Ik reageer fel. Hij is duidelijk bang dat ik zijn zoon wakker zal maken en de rest van de rit houdt hij zich gelukkig koest.

Yasmine Schillebeeckx

Drie flashbacks, maar ik had er nog ontelbare meer kunnen schrijven. En wie vandaag naar sociale media heeft gekeken, zal onder de hashtag #wijoverdrijvenniet ontelbare van deze verhalen gelezen hebben. Verhalen van vrouwen die reageren op de oproep van blogster Yasmine Schillebeeckx om kleine en grote verhalen over seksisme te delen. Een oproep die ze deed nadat schrijver Marc Didden het in een column heeft over ‘Juffrouwen Truttenbol die zich erover beklagen dat ze wel eens nagefloten worden door bronstige bouwvakkers’, een reactie op de blog ‘Mijn naam is niet Hey Sexy’ die ze al eerder schreef en die ook in De Morgen werd gepubliceerd.

“Als ik zeg dat het als vrouw een traumatiserende gebeurtenis is om verbaal geterroriseerd te worden door een man die groter, sterker en ouder is dan ik, dan overdrijf ik niet. Als ik zeg dat een man die mijn billen ongevraagd vastpakt – of ze nu in een strakke jurk of een joggingbroek verpakt zijn – aanvoelt als een aanslag op mijn lijf, dan overdrijf ik niet. Als ik zeg dat ik mij aangerand, beschaamd en schuldig voel als een man mij zo behandelt, dan overdrijf ik niet”, schrijft ze.

Wij verdienen zo’n gedrag ook niet

En terwijl ik haar woorden lees, weet ik dat ze gelijk heeft. En besef ik dat het eigenlijk niet kan dat wij vrouwen dat allemaal zomaar laten gebeuren. Mijn elfjarige ik reed nog via een andere weg bliksemsnel naar huis om alles aan haar ouders te vertellen – toen die jongens uiteindelijk langs ons huis fietsten werden ze door mijn vader op een preek vergast – maar mijn zeventienjarige en tweeëntwintigjarige ik zwegen er gewoon over. Nadat de masturberende fietser van me weggereden was, heb ik er even aan gedacht om aangifte te doen, maar dat uiteindelijk niet gedaan. Ik wist totaal niet hoe die man eruitzag, welk kleur zijn fiets had, welke koerstenue hij aan had… Ik zou me alleen maar belachelijk maken, dacht ik. Ook met de handtastelijke vader deed ik niets. Ik, een beginnende journaliste, tegenover een man met standing, die pochte met de vele rechtzaken die hij tegen jan en alleman lopen had? Wie zou mij geloven? Bovendien had hij mij niet verkracht. Enkel aangeraakt, geïntimideerd en uitgescholden… ‘Men’ zou denken dat ik overdreef, en dus zweeg ik.

En uit gesprekken met vriendinnen weet ik dat ik niet de enige ben die zo redeneerde, die bleef zwijgen uit angst dat anderen zouden vinden dat ze overdreef, dat ze niet moest trunten.

Het is misschien tijd dat we stoppen met zwijgen, dames, en onze verhalen delen. Ook al zijn die varkens – en gelukkig maar – uitzonderingen en komen we heel wat hoffelijke en lieve heren tegen in ons dagelijks leven, we mogen dit niet langer laten gebeuren. Want wij, wij overdrijven niet. En wij, wij verdienen zo’n gedrag ook niet.

De blogs van Yasmine Schillebeeckx kan je lezen op http://www.thespectacularreality.com/2015/03/07/mijn-lichaam-is-van-mij/ en http://www.thespectacularreality.com/2015/03/19/wij-overdrijven-niet/

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier