“De tijd dat de voedingsindustrie gevat werd in het beeld van Boer Speeltie, is al lang voorbij”

Carl Devos
Carl Devos Politicoloog en UGent-ambassadeur in West-Vlaanderen

Op donderdag 26 oktober werd, in de indrukwekkende gebouwen van de Willy Naessens Groep in Wortegem-Petegem, op het al even indrukwekkend ING Food & Agribusiness Event een winnaar bekend gemaakt. Als ambassadeur van de UGent in West-Vlaanderen mocht ik die winnaar en prijs inleiden, omdat de UGent – ook in West-Vlaanderen – een sterke speler is in het onderzoek voor de voedingsindustrie.

Als enthousiaste afnemer van het eindproduct, ben ik een grote fan van die sector. Het leven in de Wetstraat is er in hoge mate rond georganiseerd. Maar de voedingsindustrie is nog om veel andere redenen van belang. Met ruim 158.000 directe en indirecte arbeidsplaatsen, is het de grootste industriële werkgever in Vlaanderen. Dat wordt wel eens vergeten, en verdient daarom beklemtoning.

De tijd dat de voedingsindustrie gevat wordt in het beeld van Boer Speeltie is al lang voorbij

Naast enkele grote spelers is het vooral een KMO-sector. Dat draagt bij tot het behoud van eigenheid en gebondenheid aan de regio. We horen vandaag wat minder over het ‘Vlaamse verankeringsbeleid’, maar de voedingssector kent een sterke Vlaamse inworteling. Waarop we fier mogen zijn. Die verankering gaat samen met een sterke internationale positie: het een sluit het andere niet uit, wel integendeel.

Om die knappe prestatie vol te houden, nog te versterken, is innovatie van groot belang. De voedingssector is al een slimme sector, maar wie slim wil blijven moet verder durven denken. In 2014 introduceerde 63% van alle Vlaamse bedrijven in de voedingsindustrie een product- en/of procesinnovatie. Hiermee staat de voedingsindustrie in Vlaanderen in vergelijking met de buurlanden aan de top. De intensiteit van dat onderzoek en ontwikkeling gaat bovendien in stijgende lijn. De tijd dat de voedingsindustrie gevat wordt in het beeld van Boer Speeltie is al lang voorbij. Vandaag is er nog altijd hard labeur, maar nu ook door hoogopgeleiden, dames en heren in witte labojassen.

Internationale vergelijking leert dat Vlaanderen, over alle sectoren heen, technologisch het sterkst gespecialiseerd is in de voedingsindustrie. Het succes van de Vlaamse voedingsindustrie is onlosmakelijk verbonden met haar voorsprong op dat technologisch vlak. Het is belangrijk dat we hier in de toekomst blijven op inzetten.

De Universiteit Gent draagt daar als kennisinstelling toe bij. De UGent staat, voor wat betreft voedingsgerelateerde disciplines, volgens de Shangai Ranking in Europa op de tweede en op wereldniveau op de vierde plaats. Binnen de UGent zet het zeer gewaardeerde consortium Food2Know sterk in op de valorisatie van nieuw gegenereerde wetenschappelijke kennis. Het excellentienetwerk Food2Know verenigt wetenschappelijke topexperten, vooral van de UGent, rond de hele voedselketen en versterkt de dialoog tussen de academische wereld enerzijds en industriële en maatschappelijke actoren anderzijds. Er zijn ook onderzoekers van de VUB, de UA en het Instituut voor Landbouw en Visserij Onderzoek (ILVO) bij betrokken. Via Food2Know krijgen bedrijven toegang tot topexperts en geavanceerde apparatuur.

Door die contacten stemt Food2Know het onderzoek af op de noden die in de praktijk bestaan: ons onderzoek staat midden op het beroepsveld. En dat beroepsveld daagt ons uit en inspireert ons.

Nieuwe start-ups zijn een illustratie van de innovatie en dynamiek die de voedingssector kenmerken. Om het belang hiervan te onderlijnen werd op Europees niveau de FoodNexus Start-Up Challenge in het leven geroepen. FoodNexus is een Europees consortium van multinationale voedingsbedrijven en toonaangevende kennisinstellingen, en streeft ernaar om een robuust en duurzaam Europees Food System te creëren. De FoodNexus Start-Up Challenge organiseert de selectie van de meest beloftevolle voedingsstart-up in Europa. De eerste Europese finale van deze Start-Up competitie vindt plaats op 13 december in Wageningen.

Urban Crop Solutions toont hoe slim de voedingsindustrie, zo belangrijk voor onze streek, geworden is

Vanuit België mogen twee start-ups aan deze Europese finale deelnemen, één uit Vlaanderen en één uit Wallonië. Voor de Belgische preselectie hebben het expertisecentrum Food2Know van de Universiteit Gent, de Vlaamse Speerpuntcluster voor de agrovoedingsindustrie Flanders’ Food en de Universiteit van Luik de handen in elkaar geslagen.

Op Vlaams niveau maakte een jury van experten uit de landbouw- en voedingssector een eerste preselectie uit de vele Vlaamse deelnemende start-up bedrijven. Daarna verdedigden de geselecteerde bedrijven hun voorstel voor deze jury. Op het ING event werd de winnaar bekend gemaakt. Die krijgt naast een reeks prijzen een toegangsticket voor de Europese finale in Wageningen op 13 december dit jaar.

Urban Crop Solutions is die indrukwekkende winnaar. Dit jonge bedrijf (gestart begin 2014) maakt volledig automatische ‘binnenhuis’ productiesystemen. Het is toptechnologie van eigen bodem, uit Beveren-Leie (Waregem). Een zeer terechte winnaar, waar we trots op mogen zijn. Urban Crop Solutions toont hoe slim de voedingsindustrie, zo belangrijk voor onze streek, geworden is.