Het krioelt van de wespen: “Laat de nesten met rust, bel de brandweer!”

Ze zijn er vroeger dan anders. En met meer. Met veel meer. Wespen. Brandweerploegen in de hele provincie hebben het bijzonder druk met de steekgrage beestjes. Brandweerzone Fluvia (Kortrijk-Waregem-Menen) heeft in juli bijna 2.400 nesten verwijderd: vier keer zoveel als vorig jaar. En elders in de provincie is het al niet veel beter. De wespenplaag is een van de ‘nevenwerkingen’ van de uitzonderlijk warme en droge zomer. Wij trokken onze stoute schoenen (en een imkerpak) aan en gingen mee op wespenjacht met de vrijwillige brandweer van Waregem.

Meer dan 30 wespennesten per dag verwijderden Willem Degroote en zijn acht collega’s van de vrijwillige brandweer in Waregem deze week. “We werken van 8 uur ‘s ochtends tot 21 uur ‘s avonds en nog geraken we soms niet klaar met onze ronde”, vertelt hij. “Deze week gaan we zelfs op zaterdagvoormiddag op pad om alle wespennesten te kunnen verwijderen. Dat moet snel gebeuren want hoe langer je die laat zitten, hoe groter het probleem wordt.”

Brandweerman Tony ontdekte bij zijn eerste wespenjacht dat hij allergisch was voor wespen

We ontmoeten Willem in de brandweerkazerne van Waregem, hij heeft al een lijst met een tiental locaties en wisselt sterke verhalen uit met Wim en Tony,twee beroepsbrandweermannen uit Kortrijk. Uitgerekend een van hen heeft een wespenallergie. Tony ontdekte zijn allergie op een wel heel ongelegen moment. “We hadden een nest gevonden op een zolder. Het was meer dan een meter lang en heel moeilijk te bereiken. Het paste niet in de zak die we meegenomen hadden, dus sneden we het in twee. Daar waren de wespen niet bepaald blij mee. Ik werd twee keer gestoken. Dat heeft toen al mijn spieren verlamd en ze hebben mij mogen afvoeren naar de spoed.” Niet bepaald een bemoedigend verhaal als je voor de eerste keer op wespenjacht gaat.

Willem stelt ons gerust. “Ik ben dit jaar nog niet gestoken. De wespen zijn nu nog te druk bezig met het bouwen van hun nesten, pas in september worden ze echt nijdig.” We gaan mee met de laatste wespenshift van de dag. De eerste stop is bij Tabitha en Ben in de Schoendalestraat. We blijven op veilige afstand als Willem en zijn collega Nicolas het schuurtje induiken waar de wespen zich genesteld hebben. “We gaven vorige week een feestje en toen ik de stoelen uit de schuur haalde, merkte ik dat er wel heel veel wespen tegen mij aan vlogen”, zegt Tabitha. “We hebben ook een kindje van drie jaar dus ik heb Ben op onderzoek uit gestuurd. Hij heeft het nest gevonden, vlak onder de werkbank.”

Eigenlijk is ons imkerpak niet eens zo nuttig grote wespen kunnen er gewoon doorprikken

“Onze eerste opdracht is altijd om vaststellen of er wel degelijk een nest is”, legt Nicolas uit. “Veel mensen bellen de brandweer als ze wat wespen zien rondvliegen, maar dat wil daarom niet zeggen dat er een nest is. We worden dus ook dikwijls opgeroepen voor niks.”

Ondertussen komt Willem weer naar buiten. Hij zweet zich duidelijk een ongeluk in het imkerpak. “En eigenlijk is het niet eens zo nuttig lacht hij, grote wespen kunnen er gewoon doorprikken.” Hij heeft het nest gevonden. “Eigenlijk is dat niet zo moeilijk, er loopt als het ware een wespensnelweg recht naartoe. De uitdaging is om de wespen er ook weg te krijgen. Daar zijn twee manieren voor. Ofwel halen we het hele nest weg, ofwel spuiten we er een speciaal product in zodat de wespen sterven.”

De eerste methode heeft de voorkeur, het hele nest gaat dan in een speciale plastic zak en wordt een paar dagen aan de kant gelegd in de kazerne tot alle wespen dood zijn. “Maar meestal lukt dat niet, wespen zitten dikwijls in hele kleine spleetjes, waardoor je het nest zelf niet ziet”, legt Nicolas uit. Omdat het nest in de schuur van Tabitha en Ben erg zichtbaar is, wil Willem het eerst proberen in een zak te stoppen. Als we vragen wat we moeten doen als het fout gaat, krijgen we “gewoon lopen, hé!” als antwoord. We schuifelen dus nog een paar pasjes achteruit.

Dat worden een paar stappen meer als we een wel heel nijdig gezoem horen. Willem komt snel naar buiten. “Ik heb geprobeerd om het nest weg te nemen, maar kreeg er geen grip op. Dus heb ik er het nodige product ingespoten, alleen is het nest daardoor in twee gekraakt. Daar waren de wespen niet blij mij”, vertelt hij. Dat is zacht uitgedrukt, het geluid uit het schuurtje is oorverdovend. “Het is nu avond. Dat is het beste moment om wespen te verdelgen, want dan zijn de meeste in het nest. Overdag zijn ze aan het werk en dan raak je er minder snel vanaf omdat er minder geraakt worden met het product. Dat product kan geen kwaad voor mensen trouwens”, legt Nicolas uit aan Ben en Tabitha. “Morgenavond mag je daar eigenlijk gewoon gaan vegen en dan zal je er geen last meer van hebben.”

Zelfs in een jacuzzi

Volgens Willem kan je een wespennest echt overal vinden. “Laatst had ik er een in het motorcompartiment van een jacuzzi. De eigenaars hadden pas door wat er aan de hand was toen ze gezellig een glaasje aan het drinken waren in de jacuzzi. Dat is gelukkig goed afgelopen. Maar dat is niet altijd zo. Vorig jaar was er een man met zijn grasmachine over een boomstronk gereden. Die stronk bleek een wespennest te zijn. Ze hebben die man met spoed naar het ziekenhuis mogen brengen.”

Je onderneemt dus best zelf geen actie als je een wespennest vindt. “Kokend water erin gieten, ernaar gooien met een schoen of het afplakken, ik heb het allemaal al gehoord. Maar dat kan slecht aflopen. Je belt best gewoon de brandweer.” Je kan weinig doen om zo een wespennest in je tuin te voorkomen. “Tegen wespen valt niet veel te beginnen. Gewoon rustig weg lopen is het beste. Zeker niet beginnen springen of slaan naar de wesp. Ze voelen angst, dat hebben wij al mogen ondervinden”, lacht Nicolas.

Willem is in het dagelijkse leven leerkracht. “In de zomer hebben vrijwillige brandweermannen het sowieso druk met wespennesten, maar dit jaar is het echt wel extreem. Volgens mij komt dat door de warmte.” Dat idee wordt bevestigd door Natuurpunt. “Andere jaren worden er veel nesten vernield door neerslag. Maar dat is dit jaar niet het geval. Wespen hebben bovendien erg weinig vocht nodig, dus dit weer is ideaal voor hen”, legt Hendrik van Natuurpunt uit.

“Aangezien er nog veel droge dagen zullen volgen, zal het probleem ook nog niet meteen opgelost zijn. Eens het kouder wordt, naar de winter toe, kunnen mensen met wespenallergieën wel weer opgelucht ademhalen. Dan sterven de meeste nesten uit.”