In het kasteel in Rumbeke is de tentoonstelling over Albert I en de Grote Oorlog – Strijden voor Vrede – officieel open. De tentoonstelling loopt over… 5 jaar.
Het is een tentoonstelling in evolutie: de komende jaren wordt de expositie uitgebreid om zo de rol van koning Albert I tijdens het verloop van de Eerste Wereldoorlog 100 jaar geleden op de voet te volgen.
Initiatiefnemer van de expo is Luc Glorieux van Busworld. De aanzet tot de tentoonstelling kwam er in een gesprek met commissaris-generaal voor de herdenking van WO I Paul Breyne, vertelt Luc Glorieux. “Tijdens dat gesprek hadden we het over de teloorgang van het historisch besef en over de beperkte aandacht die bij de op til zijnde herdenkingen wordt besteed aan de rol van koning Albert I tijdens die oorlog.”
Weinig bekend
“Over Albert I weten we dat hij vier jaar in de Westhoek met zijn leger tegen de Duitse overmacht heeft standgehouden en dat hij de levens van zijn soldaten poogde te sparen”, stelt Luc Glorieux. “Maar dat de koning ook een strijd voor vrede heeft gevoerd, soms tegen de eigen regering, tegen de legerleiding in en soms ook tegen de geallieerden, is minder bekend. Dat ‘Strijden voor Vrede’ is het thema geworden van de tentoonstelling in Rumbeke. Die is samengesteld door Petra Gunst – van West-Vlaamse komaf – in overleg met de stichting Stille Getuigen. Die stichting is in het leven geroepen door Luc Glorieux om het historisch besef bij de mensen opnieuw aan te scherpen.
Koning Albert schouwt de Belgische troepen, De Panne, november 1914. (Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis).
In de stallen en op zolder
De tentoonstelling in Rumbeke loopt in de stallen van het kasteel, bij de ingang van het kasteel en op de zolder ervan. In de stallen is vanaf dit weekend het levensverhaal van Koning I te zien. Dat gebeurt via een fototentoonstelling en via filmbeelden en audioprenten. De tentoonstellingsruimtes zijn uitgerust met meertalige audiobegeleiding en wie dat wil kan er de tijd voor nemen en voor de beelden gaan zitten. De stallen zijn op een bijzonder geslaagde manier uitgerust om deze tentoonstelling tot haar volle recht te laten komen.
Koning Albert op weg naar het Paleis der Natie, augustus 1914.(Koninklijke Vereniging Dynastie en Cultureel Erfgoed)
Op de zolder van het kasteel brengt de oorlog en de rol van Koning Albert I en het Belgische leger in beeld. Tot eind 2015 komen daar de militaire gebeurtenissen van de Duitse inval aan bod. Zo is er de troonrede van de koning in het Paleis der Natiën te beluisteren. Filmpjes en foto’s laten het Belgische leger zien en geanimeerde kaarten brengen de verschillende stappen van de Duitse inval.
Koning Albert met zijn militaire raadgever Emile Galet in de Dodengang te Diksmuide.(Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis)
Later meer
Begin 2016 wordt de tentoonstelling ‘aangepast en uitgebreid’. Dan wordt het verhaal verteld van de koning die streed voor vrede. De bezoeker zal er dan ook kennis kunnen maken met het privéleven van de koning en zijn familie in De Panne en in De Moeren. Ook de activiteiten van koningin Elisabeth worden dan in beeld gebracht, onder meer met het hospitaal L’Océan).
Begin 2018 volgt het derde en laatste luik van die tentoonstelling. Er wordt daarin aandacht besteed aan het Duitse lenteoffensief en het eindoffensief. We zien dan onder meer Albert I in het kasteel van Loppem, waar de fundamenten van het naoorlogse België worden gelegd.
Koninklijke belangstelling
Er is intussen koninklijke belangstelling voor het Rumbeekse initiatief van Luc Glorieux. Koning Filip komt later de tentoonstelling officieel bezoeken, terwijl de koningin samen met de kinderen de expositie in cognito wil komen zien. Het koningspaar was al vol lof over de Albert I-bus, waarmee Luc Glorieux in samenwerking met Busworld, De Lijn, Van Hool en Tec, tot het eind van het jaar – “maar misschien volgen nog wel verlengingen” – door het land toert. De bus, waarin enerzijds de rol van Albert I tijdens WO I wordt geschetst en anderzijds de terugtocht van het Belgische leger tijdens de Duitse inval. De bus zal op de belangrijkste herdenkingen aanwezig zijn en is gratis toegankelijk. Sinds 21 juli zijn al vermoedelijk meer dan 14.000 mensen in de bus langs geweest. “Wij brengen de geschiedenis bewust tot bij de mensen”, zegt Luc Glorieux.
Albert I-bus op het bordes van het koninklijk paleis. (Foto JG)
Oorlogen horen in musea
Voor minister-president Geert Bourgeois die de Albert I-tentoonstelling officieel opende had Luc Glorieux een welkomstgeschenk. Hij overhandigde de minister-president een reistas met de boodschap die hij had geleend van het Heeresgeschichtliches Museum in Wenen: “Kriege gehören ins Museum” – Oorlogen horen in Musea. “Het is een van de mooiste en meest indrukwekkende vredesboodschappen die ik ken”, zei Luc Glorieux. In de tas zat ook nog het lijvig werk over Albert I van prof. Jan Velaers.
Colloquia en theater
De Stichting Stille Getuigen brengt naast deze tentoonstelling ook nog diverse colloqiua naar Rumbeke. Onder meer Herman Van Rompuy en Christine Lagarde worden er verwacht. Onder meer om er te spreken over geheime diplomatie in tijden van oorlog en over de financiering van de heropbouw. Ook prinses Anita van Hohenberg, de achterkleindochter van Franz-Ferdinand wordt in Rumbeke verwacht.
Volgend jaar in oktober brengt de Stichting voor het eerst de Nederlandse vertaling van Albert en Elisabeth, mijn ouders, een boek van koningin Marie-José. En Kurt Defrancq vertolkt er het boek ‘Mémoires van een rat’ – het wedervaren van een oorlogsrat in de loopgraven. Naar een boek van Pierre Chaunu, “een onvoorstelbaar pakkend verhaal”, weet Luc Glorieux en Kurt Defrancq, die bij de opening van de tentoonstelling al een voorproefje gaf, liet daarover geen twijfel.
De tentoonstelling Albert I en de Grote Oorlog is toegankelijk alle dagen; behalve op maandag, van 10 tot 18 uur in het kasteel van Rumbeke, Sterrebos, Moorseelsesteenweg 2.
Info: http://albert14-18.be/
Eerste Wereldoorlog
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier