Boerin Teja schrijft een Ode aan Boer Klaas en de zijnen

Teja De Prins
Teja De Prins Landschapsarchitecte en boerin uit Leffinge

FrieslandCampina schuift 443 melkveehouders aan de kant. Landschapsarchitecte en boerin Teja de Prins uit Leffinge kruipt in haar pen: “De land- en tuinbouwsector zit in een neerwaartse spiraal die evolueert naar een uitzichtloze situatie. In mijn pen kruipen is het enige wat ik momenteel kan betekenen voor mijn echtgenoot en de land- en tuinbouwers”.

“Jullie zijn gek!” De meest uitgesproken reactie op ons grote nieuws dat we een melkveebedrijf in de Leffingse polder gingen overnemen. We stonden te springen om eraan te beginnen, met hart en ziel… Nu, slechts vier jaar later: het is 17 november 2015, 20 uur en Klaas is nog steeds de koeien aan het melken. Ik bracht hem net wat boterhammen, omdat hij na het melken nog naar een zoveelste vergadering gaat.

Het is de dag waarop FrieslandCampina ons in de steek laat. We worden via een onpersoonlijke standaardbrief uitgenodigd op een crisisoverleg waar wij, samen met 442 lotgenoten, vriendelijk bedankt worden voor onze jarenlange inzet… “Bedankt voor uw inzet!”

Ik kan u een woordje uitleg geven over die inzet. Dag in, dag uit, door weer en wind, weekdag of zondag staat Klaas om half 6 ‘s morgens op om élke dag te doen wat hij graag, met overtuiging en met passie doet: boeren. Wanneer ik om 7 u. naar mijn werk vertrek, is hij al anderhalf uur in de weer met zijn dieren. Ik zie met lede ogen aan hoe iemand met zoveel passie en liefde dagdagelijks, gemiddeld zo’n 15 uur per dag, hard fysiek labeur verricht en daar geen cent aan verdient. Geen cént.

Op het (verplicht) publiceren van de winstcijfers van FrieslandCampina kwam volgende reactie van Jarl van der Ploeg, schrijver voor de Volkskrant:

“De bij afstand grootste zuivelcoöperatie van Nederland, FrieslandCampina, heeft in de eerste zes maanden van 2015 een winst behaald van 192 miljoen euro; 85 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Het bedrijf profiteert vooral van een fikse daling van de melkprijzen sinds het afschaffen van het melkquotum eerder dit jaar.”

Onze winstcijfers zijn, euh, onbestaande. In tegendeel: de verliezen stapelen zich op en zijn niet meer te vermijden. En dit terwijl elke adviseur die op ons bedrijf komt het er mee eens is dat onze technische resultaten uitstekend zijn. De nieuwste productielijn bij FrieslandCampina wordt afgeschreven op 2 jaar. Ons volledige bedrijfje op 30 jaar…

Laat me héél duidelijk zijn: voor de centen moet je ‘t dus allemaal niet meer doen, laat staan voor het boterhammetje op je plank. Voor de onvoorwaardelijke liefde voor ‘t vak daarentegen, daarvoor wel. De manier waarop Klaas over onze koeien spreekt… Neem nu Jaklien. Hoe het haar verging tijdens het kalven, hoeveel het vet- en eiwitgehalte van haar melk bedraagt en hoe sterk ze haar eigen willetje doordrijft in de kudde. ‘t Is een pateeke die Jaklien, dáár heb je nog eens wat van terug. Melk.

Maar ook dankbaarheid en respect. En laat dat laatste net hetgeen zijn dat vandaag ontbrak, en nog niet in het minste bij de manier waarop FrieslandCampina haar landbouwers altijd behandeld heeft, of moet ik zeggen “aan het lijntje hield”.

Dit. Was. Onverdiend.

En respectloos.

Ik kom niet uit een boerenfamilie en ga, naast het werk op de boerderij, buitenshuis werken om het boeltje leefbaar te houden. Het is dus de verdienste van Klaas dat we met ons bedrijf staan waar we vandaag staan. Het is zijn onvoorwaardelijke liefde voor het vak die hem in de boerenstiel doet blijven geloven, elke dag opnieuw… En ik, ik kan enkel maar toekijken en met afschuw vaststellen dat meer en meer landbouwers hun gezin, bedrijf en soms zelfs zichzelf verliezen. Het is je reinste onrecht…

Ik wens alle land- en tuinbouwers – niet enkel de getroffen melkveehouders – in de toekomst het respect en loon naar werken toe dat ze verdorie verdienen! En hoop vanuit de grond van mijn hart dat ze ooit hun werk- en levensvreugde terug vinden.

Teja De Prins

Landschapsarchitecte, fotografe. Maar ook, héél erg graag, boerin.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier