REPORTAGE Een rondleiding in het gereconstrueerde Lijsternest van Stijn Streuvels in Ingooigem

Redactie KW

Eind volgende maand gaat Het Lijsternest, de schrijverswoning van Stijn Streuvels, opnieuw open.

Het wordt dan officieel het Streuvelshuis én schrijversresidentie Het Lijsternest. De woning van de vermaarde auteur, die in 1969 op hoge leeftijd overleed, werd volledig gerenoveerd en geronstrueerd. Streuvels bouwde zijn Lijsternest in de beginjaren van de 19de eeuw op een kleikop. Dat gaf de auteur vanuit zijn bekend schrijversraam een grandioos uitzicht over de streek. Dat landschap is trouwens integraal beschermd.

Eigenzinnige kleikop

Maar de kleikop ging een eigen leven leiden en daar ging het huis onder lijden. De levende klei veroorzaakte barsten en scheuren in de muren van het Lijsternest. Zes jaar geleden ging het toenmalige museum dicht en begon een indrukwekkende herstelling en reconstructie. Onder het huis kwam een betonplaat die de klei in de toekomst moet bedwingen en het huis voldoende stabiliteit geven, zodat het niet langer gaat scheuren en barsten.

“Maar er geldt een totale bescherming van de Streuvelswoning. Dat betekent dat alle voorwerpen die in het huis stonden opgesteld, er na de werken opnieuw moeten staan. Op precies dezelfde plaats, op precies dezelfde wijze,” legt directeur Jan Denolf van de dienst cultuur van de provincie uit.

800 voorwerpen

Samen met zijn adjunct Mieke Ackx en met gedeputeerde voor Cultuur Myriam Vanlerberghe bezochten we van de week het Lijsternest. De tuin ligt er nog wat braak bij en dat zal dit jaar zo blijven. “We maken de tuin straks schoon, maar vanaf volgend jaar wordt ook de oorspronkelijke tuin van Streuvels gereconstrueerd,” vertelt Mieke Ackx. En ook dat is geen sinecure. Want het was niet altijd gemakkelijk om alle plantjes en bloemen uit de tijd van Streuvels terug te vinden. “Maar daarvoor leveren we echt heuse inspanningen”, zegt Mieke.

Het aantal kadertjes in de woning van Streuvels, borden met gelukwensen, beeldjes en allerlei parafernalia zijn niet te tellen. “Toch wel,” merkt Mieke Ackx van de dienst cultuur op. “Wij hebben ze moeten tellen. En schoonmaken waar nodig. Streuvels rookte in huis en dat was te zien aan onder andere de schilderijen. Ook die hebben wij gerestaureerd. Het zijn alles samen – de boeken niet meegerekend – meer dan 800 voorwerpen die we hier op hun oorspronkelijke plek hebben teruggeplaatst.”

“Als Stijn Streuvels hier morgenochtend aan de deur staat en binnenkomt, dat zou hij niet mogen opmerken dat er iets is veranderd. Hij zou alles moeten kunnen terugvinden zoals hij hetin 1969 achterliet….” zegt Jan Denolf.

Digitaal ontsluiten

Voor de bezoeker heeft dat natuurlijk ook gevolgen. Er hangen geen aanwijzingen over de voorwerpen, geen duidende kaartjes op de muur. “Wij ontsluiten de woning van Streuvels volledig digitaal”, legt Jan Denolf uit. “De bezoekers krijgen een iPad ter beschikking en daarop kunnen zij via zogenoemde hot spots – je linkt de iPad aan een bepaald voorwerp in het huis – verhalen van en over Streuvels, over het huis, over de omgeving en over het werk van de auteur in woord, in beeld en in klank raadplegen. Er is ook een mogelijkheid om via de iPad uit het werk van Streuvels te lezen.”

Gedeputeerde Myriam Vanlerberghe: “Het Streuvelshuis wil laagdrempelig zijn. Wielertoeristen die hier voorbijkomen, moeten hier kunnen binnenspringen en de woning op een drafje bekijken. Maar de geïnteresseerde literatuurliefhebber en de Streuvelskenner moeten hier net zo graag komen en hier voldoende materiaal vinden om er enkele uren door te brengen. Met die iPad-toepassingen kunnen wij dat allemaal realiseren.”

Meer dan zomaar reconstrueren

Van aankoop tot herstelling, renovatie en reconstructie heeft het Streuvelshuis al zo’n 3 miljoen euro gekost. “De provincie heeft altijd met volle overtuiging geïnvesteerd in dit unieke schrijvershuis,” zegt gedeputeerde Myriam Vanlerberghe. “Drie miljoen is veel, maar Streuvels was is dan ook een ijkpunt in onze literaire geschiedenis. Maar… we willen Streuvels niet nog eens begraven, hier in een museum. De provincie wil naar dit schrijvershuis ook hedendaagse auteurs brengen, waardoor het werk en de geest van Streuvels een nieuw leven krijgen. Vandaar dat we de schuur hier op de site hebben heringericht als een schrijversresidentie”, legt de gedeputeerde uit.

Myriam Vanlerberghe: “We werken voor die schrijvers in residentie samen met het internationaal literatuurhuis Passa Porta uit Brussel en richten ons op auteurs uit de Lage Landen. Ze kunnen hier minimum twee tot maximum acht weken resideren. We verwachten dan wel dat er in hun werk dat ze hier schrijven op een of andere manier gelinkt wordt naar het Streuvelshuis”, weet Myriam Vanlerberghe.

Er is intussen al heel wat belangstelling bij diverse auteurs uit Vlaanderen en Nederland. De auteurs resideren in de schuur van het Lijsternest in de periode dat het Streuvelshuis niet toegankelijk is voor het publiek. Het grote publiek kan er terecht

Praktisch

Het Streuvelshuis gaat voor het publiek open op 27 april. Het blijft open tot Open Monumentendag in september. Tijdens de week is het toegankelijk op woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag van 14 toto 17 uur. Op zondag is Streuvelshuis open van 10 tot 17 uur. Op maandag en dinsdag is het huis gesloten. De toegang is gratis.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier